5. Hukuk Dairesi 2017/12097 E. , 2017/14029 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki 4650 sayılı Kanunla değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 10. maddesine dayanan kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın davacı idare adına tescili davasının kabulüne dair verilen yukarıda tarih ve numaraları yazılı hükmün Yargıtayca incelenmesi taraf vekillerince verilen dilekçelerle istenilmiş, davacı idare vekili de temyiz dilekçesinde duruşma isteminde bulunmuş olmakla, duruşma için belirlenen 25/05/2017 günü temyiz eden taraf vekillerinin yüzlerine karşı duruşmaya başlanarak, sözlü açıklamaları da dinlendikten ve dosyadaki kağıtlar okunup uyuşmazlık anlaşıldıktan sonra gereği görüşülüp düşünüldü.
- K A R A R -
Dava, 4650 sayılı Kanunla değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 10. maddesine dayanan kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın davacı idare adına tescili istemine ilişkindir.
Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş; hüküm, taraf vekillerince temyiz edilmiştir.
Bilirkişi incelemesi yaptırılmıştır. Arazi niteliğindeki .... mahallesi 1688 parsel sayılı taşınmazın zeminine ekilebilir net ürün gelirine göre, üzerinde bulunan yapılara resmi birim fiyatları esas alınıp yıpranma payı düşülerek, ağaçlara ise maktuen değer biçilmesi yöntem itibariyle doğrudur. Ancak;
1)Taşınmaz üzerinde bulunan meyveli- meyvesiz ağaçların değerlendirme tarihi olan 2014 yılı itibariyle yaş, cins ve verim durumlarına göre maktu değerlerine ilişkin resmi veriler ile hükme esas alınan bilirkişi kurulu raporunda münavebe ürünü olarak alınan buğday ve taze fasulyenin dekar başına verim miktarları Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı İl Tarım Müdürlüğünden, ayırca münavebe ürünü olarak alınan buğday ve taze fasulyenin değerlendirme tarihi olan 2014 yılı dekar başına üretim masrafı ile hasat dönemindeki ortalama toptan kg. satış fiyatı ise ilgili resmi kuruluşlardan getirtilip rapor denetlenmeden eksik inceleme ile hüküm kurulması,
2)Dava konusu taşınmazın sulu tarım arazisi niteliğinde olduğu dikkate alınarak kapitalizasyon faiz oranının % 4 oranında kabulü ile buna göre hesaplama yapılması gerekirken, % 5 oranında alınmak suretiyle eksik bedel tespiti,
3)Dava konusu taşınmaz üzerinde bulunan yapılar için mahallinde bilirkişi kurulu eşliğinde yeniden keşif yapılarak kamulaştırılan taşınmaz üzerinde bulunan yapıların iç kısımları da gezilip, mahkemece yapılan gözlem tutanağa geçirilerek fotoğrafları da çekilmek suretiyle yapıların tüm nitelikleri (cinsi, yaşı, fiziki durumları) kesin ve net olarak tespit edildikten sonra yapılara .... Bakanlığı yapı birim maliyet cetvelindeki sınıfına göre değer biçen ve yapıların yaşları itibariyle yıpranma oranlarını belirleyen rapor sonucuna göre hüküm kurulması gerekirken denetime elverişli olmayan rapor esas alınarak yazılı şekilde karar verilmesi,
4)Dava konusu taşınmazın kum ve çakıl ocağı olarak işletilen 9.423 m2"lik kısmına yıllık net gelirinin kapital faizine bölünmesi suretiyle değer biçilmesi gerekir.
Bu itibarla, dava konusu taşınmazdan çıkarılan kum ve çakılın tespitiyle değerlendirme tarihi olan dava tarihindeki ton fiyatı, ortalama miktarı ile ortalama masraflarına ilişkin resmi veriler Maden İşletmeleri Genel Müdürlüğü vs. yerlerden getirtilerek, kapital faizi de uygulanmak suretiyle dosya içindeki maden işletme ruhsatında işletilen alan olarak izin verilen 9.423 m²"lik kısmına maden geliri esasına göre, arta kalan kısmına ise arazi olarak değer biçilmesi gerekirken, bu yönteme uyulmadan ve maden işletme ruhsatı bulunan 9.423 m2"lik bölümün zeminine mükerrer olacak şekilde arazi olarak ayrıca değer biçilmek suretiyle hesap yapan bilirkişi kurulu raporu doğrultusunda yazılı şekilde karar verilmesi,
5)Tespit edilen bedelin kararın kesinleşmesi beklenmeksizin derhal davalı tarafa ödenmesine karar verilmesi gerektiği halde, kamulaştırma bedelinin davalıya ödenmesini önlemek için ihtiyati tedbir konularak vadeli hesaba aktarılmasına ve karar kesinleştiğinde davalıya ödenmesine ilişkin hüküm kurulması,
Doğru görülmemiştir.
Taraf vekillerinin temyiz itirazları yerinde olduğundan hükmün açıklanan nedenlerle H.U.M.K."nun 428. maddesi uyarınca BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harçlarının istenildiğinde iadesine, Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince 1.480,00-TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya, 1.480,00-TL vekalet ücretinin de davacıdan alınarak davalıya verilmesine, 25/05/2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.