9. Hukuk Dairesi 2013/5339 E. , 2013/6095 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK (İŞ) MAHKEMESİ
DAVA : Davacı, 2.000.00 TL aidat alacaklarının ait oldukları aylardan bir ay sonra başlayacak en yüksek işletme kredisi faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkeme, isteği kısmen hüküm altına almıştır.
Hüküm süresi içinde taraflar avukatlarınca temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
A) Davacı İsteminin Özeti:
Davacı, ... Belediyesi"nin Belediye-İş Sendikası adına kestiği aidatları 2821 sayılı Sendikalar Kanunu"nun 61. maddesi uyarınca sendikaya ödemediğini iddia ederek aidat alacağının ait oldukları aylardan bir ay sonra başlayacak en yüksek işletme kredisi faizi ile birlikte davalıdan tahsilini istemiştir.
B) Davalı Cevabının Özeti:
Davalı, davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
C) Yerel Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, davacının davasının ıslah edilmiş şekli ile KABULÜ ile toplamda (34.425,78) TL sendika aidat alacağının (2.000,00) TL sine dava tarihi olan 18/04/2007 tarihinden ; geriye kalan (32.425,78) TL sine ise ıslah tarihi olan 26/03/2008 tarihinden itibaren işletilecek bankalarca işletme kredilerine uygulanan (değişen oranlarda) en yüksek faiz ile davalıdan alınarak davacıya verilmesine, davacının her bir aidat alacağının ait oldukları (kesildikleri) aylardan bir ay sonra faiz başlatılması yönündeki talebinin reddine karar vermiştir.
D) Temyiz:
Hüküm süresi içerisinde davacı ve davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
E) Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davalının tüm, davacının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2- Dava, 2821 Sendikalar Kanunun 61. Maddesi uyarınca açılmış bulunan sendika üyelik aidat alacağının tahsiline ilişkindir.
Sendikalar Kanunu"nun 61. maddesinin birinci fıkrasında: "İşyerinde uygulanan toplu iş sözleşmesini tarafı olan işçi sendikasının, toplu iş sözleşmesi yapılmamışsa veya sona ermişse yetki alan işçi sendikasının yazılı talebi ve aidatı kesilecek sendika üyesi işçilerin listesini vermesi üzerine, işveren sendika tüzüğü uyarınca üyelerin sendikaya ödemeyi kabul ettikleri üyelik aidatını ve Toplu İş Sözleşmesi Grev ve Lokavt Kanunu gereğince sendikaya ödenmesi gerekli dayanışma aidatını, işçilere yapacağı ücret ödemesinden kesmeye ve kestiği aidatın nevini belirterek tutarını ilgili sendikaya göndermeye mecburdur." Aynı maddenin ikinci fıkrasında ise, "Yukarıdaki fıkra gereğince sendika tüzüğüne uygun olarak kesilmesi istenen aidatı kesmeyen işveren ilgili sendikaya karşı kesmediği veya kesmesine rağmen bir ay içinde ilgili kuruluşa göndermediği miktar tutarınca genel hükümlere göre sorumlu olduktan başka aidatı sendikaya verinceye kadar bankalarca işletme kredilerini uygulanan en yüksek faizi ödemek zorundadır" denilmektedir.
O halde; 2821 sayılı Sendikalar Kanunu"nun 61/1.maddesine göre bir işyerinde veya işletmede toplu iş sözleşmesi yapmak için 2822 Sayılı Toplu İş Sözleşmesi Grev ve Lokavt Kanununun 16. Maddesi uyarınca yetki belgesi alan işçi sendikası, yetki belgesine konu işyeri veya işletmede çalışan üyesi işçilerin listesini, sendika tüzüğüne göre üyelerin sendikaya ödemeyi kabul ettikleri üyelik aidatını ve sendikanın banka hesap numarasını işverene bildirmesi ve bu listeye göre üyelik aidatını kesilmesini ve sendikanın banka hesabına yatırmasını istemesi gerekir.
Borçlar Kanunu"nun "Borçlunun temerrüdü" başlıklı 101. maddesinin birinci fıkrasında "Muaccel bir borcun borçlusu alacaklının ihtarı ile mütemerrit olur. " İkinci fıkrasında ise "Borcun ifa edileceği gün müttefikan tayin edilmiş veya muhafaza edilen bir hakka istinaden iki taraftan birisi bunu usulen ihbarda bulunmak suretiyle tespit etmiş ise, mücerret bu günün hitamı ile borçlu mütemerrit olur. " hükümleri yer almaktadır.
Toplu İş Sözleşmelerinde kesilen aidatın ne zaman sendikaya yatırılacağı hususu düzenlenmiş ise ayrıca ihtara gerek kalmadan bu tarihlerden itibaren faize karar verilmeli, düzenlenmemiş ise taraf sendikanın işvereni temerrüde düşürmesi gerekir. Dava tarihinden önce sendika tarafından işverenin temerrüde düşürülmesi söz konusu değil ise dava ve ıslah tarihi temerrüt tarihini oluşturmaktadır.
Davacı sendika ile davalı işveren arasında imzalanan Toplu İş Sözleşmelerinde sendika aidatlarının ne şekilde ve hangi sürede davacı sendika adına yatırılacağı ayrıntılı ve açık şekilde düzenlenmiştir. Ancak dosya kapsamından; davacı sendikanın her toplu iş sözleşmesi döneminde yasa ve toplu iş sözleşmeleri uyarınca üyesi olan işçilerin listesi ve banka hesap numarasını davalı işverene gönderip göndermediği anlaşılamamaktadır.
Ayrıca 2821 Sayılı Sendikalar Kanunun madde 61/2. fıkrasında sendika üyelik aidatının bir ay içerisinde sendikaya gönderilmesi öngörülmüş ise de yukarıda açıklandığı şekilde kanunda işverene bir aylık ödeme süresi öngörülmesi temerrüt için yeterli görülmemiş , işverenin ayrıca temerrüde düşürülmesi gerektiği kabul edilmiştir.
Toplu İş Sözleşmelerinde kesilen aidatın ne zaman sendikaya yatırılacağı hususu düzenlenmiş ise ( 2822 Sayılı Toplu İş Sözleşmesi Grev ve Lokavt Kanununun 16. Maddesi uyarınca yetki belgesi alan işçi sendikası, her yetki döneminde yetki belgesine konu işyeri veya işletmede çalışan üyesi işçilerin listesini, sendika tüzüğüne göre üyelerin sendikaya ödemeyi kabul ettikleri üyelik aidatı miktarını ve sendikanın banka hesap numarasını işverene bildirmesi koşulu ile ) ayrıca ihtara gerek kalmadan bu tarihlerden itibaren faize karar verilmeli, düzenlenmemiş ise taraf sendikanın işvereni temerrüde düşürmesi gerekir. Dava tarihinden önce sendika tarafından işverenin temerrüde düşürülmesi söz konusu değil ise dava ve ıslah tarihi temerrüt tarihini oluşturmaktadır.
Somut olayda, sendika ile işveren arasında imzalanan Toplu İş Sözleşmesi’nde sendika aidatlarının ne şekilde ve hangi sürede davacı Sendika adına yatırılacağı ayrıntılı ve açık şekilde düzenlenmiş ise de, Sendikanın yetki belgesine konu işyeri/işletmede çalışan üyesi işçilerin listesini, sendika tüzüğüne göre üyelerin sendikaya ödemeyi kabul ettikleri üyelik aidatı miktarını ve sendikanın banka hesap numarasına dair her üç bilgiyi birlikte içeren bildirimi davalı işverene göndermediği anlaşılması karşısında Toplu İş Sözleşmeleri’nde belirtilen ödeme tarihine göre işlemiş faiz hesaplanmaması yerinde ise de, 20.01.2006 tarihli ihtarname tebliğ tarihi 24.01.2006’ya kadar olan alacaklar yönünden bu tarihten, kalan kısım yönünden ise dava ve ıslah tarihinden itibaren faize karar
verilmesi gerektiği hususunun gözetilmemesi hatalı ise de, bu durum yeniden yargılamayı gerektirmediğinden HMK" nun geçici 3/1.maddesi yollaması ile HUMK.nun 438/7. uyarınca hükmün aşağıdaki şekilde düzeltilerek onanmasına karar verilmiştir.
F)Sonuç: Temyiz olunan kararın hüküm fıkrasından " 1-Davacının davasının ıslah edilmiş şekli ile KABULÜ ile toplamda (34.425,78) TL sendika aidat alacağının (2.000,00) TL sine dava tarihi olan 18/04/2007 tarihinden; geriye kalan (32.425,78) TL sine ise ıslah tarihi olan 26/03/2008 tarihinden itibaren işletilecek bankalarca işletme kredilerine uygulanan (değişen oranlarda) en yüksek faiz ile davalıdan alınarak davacıya VERİLMESİNE,” sözcüklerinin çıkarılarak yerine, "
Davanın kabulü ile, 20.01.2006 tarihli ihtarname tebliğ tarihi olan 24.1.2006 tarihine kadar olan 24.785 TL aidat alacağının bu tarihten itibaren , dava dilekçesi ile istenen ilk 2000 TL’nin 18/04/2007 dava tarihinden itibaren, aidat alacaklarından geriye kalan 7.640,78 TL.sinin ise 26/03/2008 ıslah tarihinden itibaren işletme kredilerine uygulanan en yüksek faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine " sözcüklerinin yazılmasına, kararın bu şekilde DÜZELTİLEREK ONANMASINA, aşağıda yazılı temyiz giderinin 3.15 TL"sinin davacıya arta kalanın davalıya yükletilmesine, 19.02.2013 gününde oybirliği ile karar verildi.