MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : Muhdesatın Tespiti

Taraflar arasında görülen ve yukarıda açıklanan davada yapılan yargılama sonunda Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiş olup hükmün davalı Hazine vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, Dairece dosya incelendi, gereği düşünüldü.

K A R A R

Davacı vekili, DSİ tarafından yapılan ... Barajı nedeniyle kamulaştırma işlemine konu mevki ve sınırları belirtilen tapulama harici taşınmaz üzerinde bulunan betonarme ev, taş depo, havuz, wc, tandır, beton zemin ile bahçe içerisindeki meyve ağaçlarının vekil edenine ait olduğunun tespitine karar verilmesini istemiştir.
Davalılar ... vekili ve Hazine vekili, davanın reddine karar verilmesini savunmuşlardır.
Mahkemece, davanın kabulü ile hükmün 1. fıkrasında sayılan yapı ve ağaçların davacıya ait olduğunun tespitine karar verilmesi üzerine; hüküm, davalı Hazine vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-) Dosya muhtevasına, dava evrakı ile yargılama tutanakları münderecatına, mevcut deliller mahkemece takdir edilerek karar verildiğine ve takdirde bir isabetsizlik bulunmadığına göre, yazılı şekilde hüküm verilmiş olmasında bir isabetsizlik bulunmadığından, davalı Hazine vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2-) Bir şeye malik olan kimse, o şeyin bütünleyici parçalarına da malik olur(4721 s.lı TMK 684/1 m). Arazi üzerindeki mülkiyet, kullanılmasında yarar olduğu ölçüde, üstündeki hava ve altındaki arz katmanlarını kapsar. Bu mülkiyet kapsamına, yasal sınırlamalar saklı kalmak üzere yapılar, bitkiler ve kaynaklar da girer(TMK 718 m). 22.12.1995 tarih ve 1/3 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararında da vurgulandığı gibi Eşya Hukukunda, muhdesattan, bir arazi üzerinde yapı ve tesisler ile bağ ve bahçe şeklinde dikilen ağaçları anlamak gerekir. Muhdesat, sahibine arazi mülkiyetinden ayrı, bağımsız bir mülkiyet veya sınırlı bir ayni hak bahşetmez. Muhdesat sahibinin hakkı, sadece şahsi bir haktır(TMK 722, 724, 729 m.ler). Taşınmaz üzerindeki bina, ağaç gibi bütünleyici parça niteliğindeki muhdesatların taşınmazın arzından ayrı bir mülkiyetinin varlığından söz edilemez. Açıklanan ilke ve esaslara göre, kural olarak muhdesatın arz malikinden başkasına aidiyetinin tespiti istenemez. Ne var ki; çoğun içinde azda vardır kuralı gereğince, muhdesatın mülkiyetinin aidiyetinin tespiti isteğinin, muhdesatı meydana getirenin tespitini de kapsadığı kabul edilmelidir. Muhdesatın aidiyeti isteğiyle açılan bu tür davalarda, güncel hukuki yararın mevcut olması ve iddianın kanıtlanması durumunda muhdesatın davacı tarafça meydana getirildiğinin tespitine karar verilmesi gerekir.
Somut olayda; dosyanın içeriğine, toplanan deliller ve tanık beyanlarına göre dava konusu batısında... nolu parsel, kuzeyinde ...nolu parsel bulunan ve Fen bilirkişisi ..."nın 20.05.2014 tarihli rapor ve krokisinde A harfi ile gösterdiği tapulama harici bırakılan alanda bulunan ve inşaat mühendisi ..."un 20/05/2014 tarihli raporunda belirtilen tek katlı kargir ev, avlu taş duvarı ve yer betonu, bodrum depo, sundurmalı tandır, tuvalet ve su havuzu ve Ziraat bilirkişisi ..."nun 09.06.2014 tarihli ek raporunda belirttiği 1 adet incir ağacı ile 1 adet nar ağacının davacı tarafından meydana getirildiği sabit olmuştur. Mahkemece anılan muhdesatların davacı tarafından meydana getirildiğinin tespitine karar verilmesi gerekirken, muhdesatların davacıya aidiyetine karar verilmesi doğru görülmemiştir.
Davalı Hazine vekilin temyiz itirazları bu yönden yerinde olup hükmün bu nedenlerle bozulması gerekmekteyse de; bu husus yeniden yargılamayı gerektirmediğinden, aşağıdaki şekilde hükmün düzeltilerek onanması yoluna gidilmiştir (HUMK. m. 438/7).
SONUÇ: Yukarıda (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle, hükmün 1. fıkrasındaki “…. davacıya ait olduğunun tespitine…” sözlerinin çıkarılmasına, yerine “…davacı tarafından meydana getirildiğinin tespitine..” sözlerinin yazılmasına; hükmün düzeltilmiş bu şekliyle 1086 sayılı HUMK"nun 438/7 maddesi uyarınca ONANMASINA, davalı Hazine vekilinin diğer temyiz itirazlarının yukarıda (1) numaralı bentte gösterilen sebeple REDDİNE, taraflarca HUMK"nun 440/I maddeleri gereğince Yargıtay Daire ilamının tebliğinden itibaren ilama karşı 15 gün içinde karar düzeltme talebinde bulunulabileceğine, 14.03.2017 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.