20. Hukuk Dairesi 2019/5951 E. , 2019/7615 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ:Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki davada .... 5. Asliye Hukuk ve .... 1. Asliye Hukuk Mahkemelerince ayrı ayrı yetkisizlik kararı verilmesi nedeni ile dosyada son karar bölge adliye mahkemelerinin faaliyete geçmesinden sonra verilmiş ise de iki farklı bölge adliye mahkemesinin yargı çevresinde kalan mahkemelerce karşılıklı olarak yetkisizlik kararı verilmiş olması ve 5235 sayılı Kanunun 36/3. maddesi gereğince bölge adliye mahkemeleri hukuk dairelerinin görevinin yargı çevresi içerisinde bulunan adlî yargı ilk derece hukuk mahkemeleri arasındaki yetki ve görev uyuşmazlıklarını çözmek olduğundan yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü:
K A R A R
Dava, icra takibine yapılan itirazın iptali istemine ilişkindir.
..... Hukuk Mahkemesince, davalı tarafça sunulan cevap dilekçesi ve tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; açılan davanın alacak talebine ilişkin olduğu, davalının cevap dilekçesi ile yetki ilk itirazında bulunduğu, davanın yetki yönünden incelendiğinde; HMK"daki genel yetki kurallarına tabi olduğu, davalının yerleşim yerinin Küçükçekmece Adliyesi yetkisinde olduğu ve Küçükçekmece Asliye Hukuk Mahkemelerinin yetkili olduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
.... Mahkemesince ise, bir sözleşme ilişkisi bulunduğu, her ne kadar davalı taraf böyle bir sözleşmenin kurulmadığı yönünde savunmada bulunsa dahi davacının davasını dayandırdığı temel vakıanın para alacağına ilişkin olduğu, davacının davalıdan bir miktar para alacağı olduğunu iddia ettiği, davacının dava tarihindeki yerleşim yeri adresinin .... ilçesi olduğu ve davanın da .... 1. Asliye Hukuk Mahkemesinde açılmış olduğu, mahkemece davalı tarafın yetki itirazı yerinde görülerek davanın yetkiye ilişkin dava şartı yokluğu sebebi ile reddine karar verildiği, kararın gerekçesinde davanın HMK"daki genel yetki kurallarına tabi olduğunun kabul edildiği, ancak her ne kadar ilk mahkemece bu yönde bir karar verilmiş ise de, davacının talebinin para alacağına dayalı olduğu, bu durumda TBK 89/1 gereği götürülecek borç niteliğindeki uyuşmazlıkta davacının yerleşim yeri mahkemesinin yetkili olduğu gerekçesiyle karşı yetkisizlik kararı verilmiştir.
6100 sayılı HMK"nın genel yetkiyi düzenleyen 6. maddesininin birinci fıkrasına göre; "Genel yetkili mahkeme, davalı gerçek veya tüzel kişinin davanın açıldığı tarihteki yerleşim yeri mahkemesidir." Yine aynı Kanunun 16. maddesinde ise, "Haksız fiilden doğan davalarda, haksız fiilin işlendiği veya zararın meydana geldiği yahut gelme ihtimalinin bulunduğu yer ya da zarar görenin yerleşim yeri mahkemesi de yetkilidir." hükmü yer almaktadır.
6100 sayılı HMK"nın haksız fiillerde yetkiyi düzenleyen 16. maddesinde HMK"nın 7/1-2. cümlesindeki düzenleme anlamında kesin yetki sözkonusu değildir. Haksız fiil halinde HMK"nın 16. maddesi gereğince birden fazla mahkemenin yetkili kılınarak davacıya bir seçimlik hak tanınmış olduğu gözönüne alındığında, davacı, bu mahkemelerden birinde dava açmak hususunda seçimlik hakka sahiptir. Davacı, davasının bu genel ve özel yetkili mahkemelerden hiç birisinde açmaz ve yetkisiz bir mahkeme de açar ise, o zaman seçme hakkı davalılara geçer.
Bir davada, birden fazla genel ve özel yetkili mahkeme varsa, davacı bu mahkemelerden birinde dava açmak hususunda bir seçimlik hakka sahiptir. Davacı, davasını bu genel ve özel yetkili mahkemelerden hiçbirinde açmaz ve yetkisiz bir mahkemede açarsa, o zaman şeçme hakkı davalılara geçer.
Somut olayda, zarar görenin yerleşim yerinin ise "...." olduğu, dolayısı ile davacının birden çok mahkemenin yetkili olduğu ve kesin yetki kuralının bulunmadığı bu davada, davacı davayı zarar görenin yerleşim yerinin bulunduğu "....."da açarak yetkili mahkemeyi seçmiş olduğu anlaşıldığına göre, davanın ....Mahkemesinde görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle; 6100 sayılı HMK"nın 21 ve 22. maddeleri gereğince.... Mahkemesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE 20/12/2019 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.
