12. Hukuk Dairesi 2016/20609 E. , 2016/20335 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :İcra Hukuk Mahkemesi
Yukarıda tarih ve numarası yazılı mahkeme kararının müddeti içinde temyizen tetkiki alacaklı tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya mahallinden daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü:
Sair temyiz itirazları yerinde değilse de;
Alacaklı tarafından, borçlulara karşı, genel haciz yoluyla ilamsız icra takibine başlanıp takip kesinleştirilmiştir. Borçlulardan ..., icra mahkemesine başvurusunda, icra müdürlüğünce, temerrüt faizinin değişen oranlara göre hesaplanması gerekirken, takip tarihindeki faiz oranından hesap yapılmasının doğru olmadığını belirterek hesaplanan fazla faizin düzeltilmesini talep etmiş, Mahkeme, “Açılan davanın kabulü ile takibin kesinleşmesinden sonraki dönem olan 21/09/2010 tarihinden hesap tarihi olan 01/07/2014 tarihine kadar asıl alacak 3.312,61-TL ana paraya işlemiş faizin 6098 Sayılı TBK"nun 8 ve 120. madde hükümleri dikkate alınarak 4.004,90-TL olduğunun tespitine, fazlaya ilişkin hesaplanan işlemiş faizin iptaline” hükmetmiştir.
İcra takip dosyasının incelenmesinde; borcun kaynağının, borçlulardan ... Otomotiv .. Ltd. Şti. ile... arasında akdedilen genel kredi sözleşmesinden kaynaklı alacaklar olduğu, diğer borçluların ise genel kredi sözleşmesinde müşterek borçlu müteselsil kefil olarak yer aldığı görülmüştür.
Takibin dayanak evraklarından olan 04.02.2010 tarihli ihtarnamenin incelenmesinde, borca dayanak olan kredi türlerinin “... Card” ve “Ticari Artı Para” olduğu anlaşılmıştır.
Takip talebi ve ödeme emrinde; Borçlu ...’in,
- 188803310000000008896001 nolu kredi için 8.113,15 TL ana para borcu olmak üzere 14.777,87 TL toplam borcunun olduğu ve bu borca %126 temerrüt faizi oranı uygulanacağı belirtilmiş,
- 4256690830500139 nolu kredi için 3.312,61 TL ana para borcu olmak üzere 8.323,85 TL toplam borcunun olduğu ve bu borca %142,80 temerrüt faizi oranı uygulanacağı belirtilmiş, takip bu haliyle kesinleşmiştir.
Borçlu ... için tanzim edilen 01.07.2014 tarihli dosya kapak hesabında,
- 8.113,15 TL ana para borcu için toplam borç miktarının 28.466,91 TL,
- 3.312,61 TL ana para borcu için toplam borç miktarının 22.883,11 TL olarak hesaplama yapıldığı,
Ayrıca tüm borçluların ortak borcu için tanzim edilen 01.07.2014 tarihli dosya kapak hesabında,
- 8.113,15 TL ana para borcu için 61.119,90 TL,
- 3.312,61 TL ana para borcu için toplam borç miktarının 22.883,11 TL olarak hesaplama yapıldığı görülmüştür.
Borçlu ...’in, işleyecek faiz için değişen oranlarda avans faizi ile hesaplama yapılması gerektiğinden bahisle 04.07.2014 tarihinde İcra Müdürlüğü’ne başvurduğu, İcra Müdürlüğünün, 07.07.2014 tarihli kararında, takipte faiz ismi ve oranı belirtildiği ve bu oranlara itiraz edilmeksizin kesinleştiği gerekçesiyle talebin reddine karar vermiştir.
Şikayet dosyasının incelenmesinde ise;
Mahkemece, tanzim ettirilen
- 29.08.2014 tarihli bilirkişi raporunda; 8.113,15 TL ana para borcuna dair değişen oranlarda avans faizi uygulanması gerektiğini belirterek, takibin kesinleşmesinden dosya kapak hesabının yapıldığı tarihe kadar işlemiş faiz tutarının 8.393,53 TL olduğu yönünde hesaplama yapmıştır.
- (29.08.2014 tarihli bilirkişi raporuna itiraz edilmesi üzerine alınan) 05.03.2015 tarihli bilirkişi raporunda; 3.312,61 TL ana para borcu için terditli hesaplama yaparak, değişen oranlarda faiz uygulanması ve TBK.nun 88. ve 120. maddelerinin gözetilmesi halinde takibin kesinleşmesinden dosya kapak hesabının yapıldığı tarihe kadar işlemiş faiz tutarının 8.393,53 TL olduğu, ticari iş olduğundan bahisle sözleşmede belirlenen temerrüt faizinin uygulanması halinde ise takibin kesinleşmesinden dosya kapak hesabının yapıldığı tarihe kadar işlemiş faiz tutarının 17.521,43 TL olduğu saptanmıştır.
(05.03.2015 tarihli bilirkişi raporuna itiraz edilmesi üzerine) Aynı bilirkişi tarafından tanzim edilen 27.03.2015 tarihli ek bilirkişi raporunda; 8.113,15 TL ana para borcu için terditli hesaplama yaparak, değişen oranlarda faiz uygulanması ve TBK.nun 88. ve 120. maddelerinin gözetilmesi halinde takibin kesinleşmesinden dosya kapak hesabının yapıldığı tarihe kadar işlemiş faiz tutarının 9.808,68 TL olduğu, ticari iş olduğundan bahisle sözleşmede belirlenen temerrüt faizinin uygulanması halinde ise takibin kesinleşmesinden dosya kapak hesabının yapıldığı tarihe kadar işlemiş faiz tutarının 01.07.2014 tarihli icra müdürlüğünce yapılan dosya kapak hesabı tutarında olduğu, 3.312,61 TL ana para borcu için 05.03.2015 tarihli bilirkişi raporunda yapılan hesaplamanın geçerliliğini koruduğunu belirtmiştir.
- (Mahkemenin 16.07.2015 tarihli ara kararında, alınan bilirkişi raporlarındaki çelişkiler nedeniyle yeniden bilirkişi raporu alınmasına hükmedildiği bu doğrultuda alınan) 29.08.2014 tarihli bilirkişi raporunda; 8.113,15 Tl, anapara borcu için takip sonrası dönem için %126 temerrüt faiz, oranı ile hesaplanan 38.621,71 TL ve yine sorumlu olduğu 3.312,61 TL anapara borcu için takip sonrası dönem için % 142.80 faiz oranı ile hesaplanan 17.871.87 TL işleyen faiz tutarlarının hesaplanması gerektiği belirtilmiştir.
Mahkeme ise, yukarıda belirtilen şekilde, 05.03.2015 tarihli bilirkişi raporunda, 3.312,61 TL ana para borcu için değişen oranlarda faiz uygulanması ve TBK.nun 88. ve 120. maddelerinin gözetilmesi neticesinde ortaya çıkan hesaplama doğrultusunda hüküm tesis etmiştir.
6098 sayılı Borçlar Kanunu 01 Temmuz 2012 tarihinde yürürlüğe girmiştir. 6101 sayılı Türk Borçlar Kanunu"nun Yürürlüğü ve Uygulama Şekli Hakkında Kanun’un 7. maddesinde, görülmekte olan davalara ilişkin olarak, "Türk Borçlar Kanunu"nun kamu düzenine ve genel ahlâka ilişkin kuralları ile geçici ödemelere ilişkin 76"ncı, faize ilişkin
88"inci, temerrüt faizine ilişkin 120"nci ve aşırı ifa güçlüğüne ilişkin 138"inci maddesi, görülmekte olan davalarda da uygulanır." şeklinde düzenleme getirilmiştir. İcra takibi de dava gibi düşünüleceğinden, 6098 sayılı TBK"nun anılan hükümlerinin henüz sonuçlanmamış icra takiplerinde de uygulanması gerekir (HGK"nun 12.09.2012 tarihli, 2012/19-314 E, 2012/557 K. sayılı kararı). Bununla birlikte TTK"nun 8. maddesine göre; ticari işlerde temerrüt faiz oranı serbestçe belirlenebileceğinden TBK"nun 88. ve 120. maddelerinde akdi ve temerrüt faizi ile ilgili sınırlamalarının ticari işler bakımından uygulanabilirliği bulunmamakla beraber, anılan hükümlerde getirilen kısıtlamaların ticari nitelik taşımayan işler bakımından uygulanması zorunludur.
6102 sayılı TTK’nun 3. maddesinde; “Bu Kanunda düzenlenen hususlarla bir ticari işletmeyi ilgilendiren bütün işlem ve fiiller ticari işlerdendir” hükmüne yer verilmiştir. Aynı Kanunun 19/2. maddesinde ise; taraflardan yalnız biri için ticari iş niteliğinde olan sözleşmelerin, kanunda aksine hüküm bulunmadıkça, diğeri için de ticari iş sayılacağı belirtilmiştir.
Somut olayda, (alacağı temlik eden) ... Otomotiv .. Ltd. Şti. arasında akdedilen “23.11.2006 tarihli Genel Kredi Taahhütnamesi” ve “Wings Business Kart Sözleşmesi”nin ticari iş niteliğinde olduğu açıktır.
Takibe dayanak olan 23.11.2006 tarihli Genel Kredi Taahhütnamesi’nin “V-a” maddesinde temerrüt faizine ilişkin olarak “….Bankanıza olan borcumuzun muacceliyet kesbetmesi ve mütemerrit duruma düşmemiz halinde, temerrüt tarihinden borcumuzun tamamen tasfiye edildiği tarihe kadar, Bankanızın tarafımıza kullandırdığı nakdi kredi türlerine kredinin kullandırıldığı tarih ile temerrüt tarihi arasındaki süre içinde Bankanızca uygulanan (YTL krediler için YTL kredilere uygulanan, yabancı para krediler için ise o döviz cinsinden kredilere uygulanan] en yüksek kredi faiz oranının 2 katı tutarında, temerrüt tarihi itibariyle temerrüt faizi hesaplamasına esas alınacak nakdi kredi riskimizin bulunmaması halinde ise Bankanızın kredinin kullandırıldığı tarih ile temerrüt tarihi arasındaki süre içinde nakit ticari kredilere uyguladığı (YTL krediler için YTL kredilere uygulanan, yabancı para krediler için ise o döviz cinsinden kredilere uygulanan) en yüksek kredi faiz oranının 2 katı tutarında temerrüt faizi oranı uygulamasını, dolayısıyla Bankanızca, yabancı para üzerinden kullandığımız kredi borçlarımız hakkında yabancı para üzerinden takip yapılabileceği gibi yabancı para borçlarımızı temerrüt veya takip tarihinde Bankanızın uyguladığı kurlar üzerinden Yeni Türk Lirası na çevirerek, yukarıda belirtilen şekilde Bankanızın YTL kredilere uyguladığı faizin 2 katı oranında temerrüt faizi uygulayabileceğini….” hususu düzenlenmiştir.
13.11.2008 tarihli... Business Kart sözleşmesinin 26. ve 27. maddesinde temerrüt halinde gecikme faizinin ne şekilde alınacağı belirtilmiş, 30. maddesinde ise,... Business Kart sözleşmesinin şirket tarafından imzalanmış olan ticari hizmet sözleşmesinin eki ve ayrılmaz bir parçası olduğu,... Business Kart sözleşmesinde hüküm bulunmayan hallerde ticari hizmet sözleşmesi hükümlerinin aynen uygulanacağı düzenlemesine yer verilmiştir. Dolayısıyla... Business Kart sözleşmesinde, uygulanacak temerrüt faiz oranı ayrıca belirtilmediğinden ticari hizmet sözleşmesinin temerrüt faizine ilişkin hükümleri... Business Kart’tan kaynaklı alacaklara da (koşulların gerçekleşmesi halinde) aynen uygulanacaktır.
Akbank, 03.02.2015 tarihli müzekkere cevabında, 05.01.2010 tarihinden itibaren kredi işlemlerinde uygulanacak “diğer krediler” başlıklı krediler için %70 oranında azami faiz oranı uygulanacağını belirtmiştir.
Dairemizin yerleşik içtihatlarına göre, takip talebinde istenen faiz oranının türünün belirtilmesi ya da istenen faiz oranının o tarihte uygulanan yasal veya ticari faiz oranlarından birine denk gelmesi durumunda o cins faiz oranının istendiğinin kabulü gerekeceğinden ödeme emrine yasal sürede itiraz edilmemiş olsa dahi faizin, istenen faiz türüne göre ve değişen oranlarda hesaplanması gerekir. Ancak, takipte talep edilen ve itiraz edilmeyerek kesinleşen işleyecek faizin türünün gösterilmemesi ve oranının yasal ya da ticari faiz oranlarından birine denk gelmemesi halinde aynı sonuca varılamaz.
Bu duruma göre; takip sonrasında çeşitli alacak kalemleri için istenen %126 ve %142,8 işleyecek faiz oranının, takip tarihinde geçerli olan ticari veya yasal faiz oranına denk gelmediği ve bu oranların oldukça üzerinde olduğu görülmektedir. Bu nedenle alacaklının talebinin ticari faiz olduğu sonucuna varılamaz. Hal böyle olunca, işin ticari nitelikte olduğu da dikkate alınarak borçlunun yasal sürede ödeme emrinde talep edilen faiz oranına itiraz etmemesi üzerine kesinleşen bu oranlar üzerinden (her bir alacak kalemi için) kredi sözleşmesindeki düzenleme doğrultusunda faiz hesaplaması yapılması gerekir.
O halde, mahkemece, gerek 8.113,15 TL ana para borcu kalemi için gerekse de 3.312,61 TL ana para borcu kalemi için genel kredi taahhütnamesinde temerrüt faizi için uygulanacak hüküm ile ...tarafından kredi türüne uygun uygulanacak azami faiz oranı da gözetilerek takip tarihinden dosya kapak hesabı olan 01.07.2014 tarihine kadar dosyaya yapılan ödemelerin öncelikle faiz ve ferilere mahsup edilmek suretiyle Yargıtay denetimine elverişli bilirkişi raporu aldırılmak suretiyle sonuca gidilmesi gerekirken yetersiz bilirkişi raporuna dayalı olarak ve yanlış gerekçe ile hüküm tesisi isabetsizdir.
SONUÇ : Alacaklının temyiz itirazlarının kısmen kabulü ile mahkeme kararının yukarıda yazılı nedenlerle İİK"nun 366 ve HUMK’nun 428. maddeleri uyarınca (BOZULMASINA), peşin alınan harcın istek halinde iadesine, ilamın tebliğinden itibaren 10 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 03.10.2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.