9. Hukuk Dairesi 2011/34480 E. , 2013/5696 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :İŞ MAHKEMESİ
DAVA :Davacı, kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, fazla mesai, ulusal bayram ve genel tatil ücreti alacaklarının ödetilmesine karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkeme, isteği kısmen hüküm altına almıştır.
Hüküm süresi içinde davalılar avukatlarınca temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
A) Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, müvekkilinin davalı işyerinde 2005 – 2008 yılları arasında kargo kuryesi olarak çalıştığını, iş akdinin işveren tarafından haksız ve bildirimsiz olarak feshedildiğini, fazla mesai yapmasına, ulusal bayram – genel tatillerde çalışmasına rağmen karşılığının ödenmediğini iddia ederek kıdem ve ihbar tazminatları, fazla mesai ücreti ve ulusal bayram – genel tatil ücreti alacaklarının ödetilmesini talep etmiştir.
B) Davalı ... Anonim Şirketi Cevabının Özeti:
Bu davanın husumet nedeniyle reddedilmesi gerektiğini davacının iş akdinin haklı nedenle feshedildiğini işveren tarafından kovulmadığını, davacının işe gelmediğini, devamsızlık nedeniyle iş akdinin feshedildiğini, kıdem tazminatı hak etmediğini, fazla mesai ücretinin ödendiğini, davacının dini ve milli bayramlarda çalışmadığı ileri sürerek davanın reddini talep etmiştir.
C) Davalı ... Cevabının Özeti:
Davacının işi kendisinin bıraktığını kıdem ve ihbar tazminatını hak etmediğini, davacının fazla mesai yapmadığını, yapmış ise de tüm ücretin ödendiğini, bayram izin alacağının olmadığını, dini bayram çalışma olmadığını, milli bayram çalışmaların bordroda gösterildiğini ileri sürerek davanın reddini talep etmiştir.
D) Yerel Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, toplanan kanıtlara göre dava kabul edilmiştir.
E) Temyiz:
Hükmü davalılar temyiz etmiştir.
E) Gerekçe:
1- Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre davalıların aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2- Taraflar arasında temel uyuşmazlık davalılar arasındaki ilişkinin ortaya konulması, husumet ve işçilik alacaklarından davalıların sorumluluklarının saptanması noktalarında toplanmaktadır.
Dosyada mevcut bilgi ve belgelerden davalı ...’nın diğer davalı ... Anonim Şirketi’nin acentesi olduğu izlenimi edinilmektedir. Bu husus, davacının diğer işçilerle birlikte verdiği şikâyet dilekçesinde de belirtilmiştir.
Mahkemece karar gerekçesinde davalılar arasında acentelik ilişkisinin olduğu açıklanmış ve davaya konu işçilik alacaklarından her iki davalının birlikte sorumluluğuna dair karar verilmiştir. Ancak birlikte sorumluluğun hukuki dayanağı kararın gerekçesinde açıklanmamıştır.
Davalılar arasında kurulan ilişkinin, 4857 sayılı İş Kanunu"nun 2. maddesinde düzenlenen asıl işveren alt işveren ilişkisi, aynı Kanun"un 6. maddesinde sözü edilen işyerinin bir bölümünün devri veya acentelik ilişkisi mahiyetinde olup olmadığı belirlenmelidir.
Davalılardan ...’nın asıl işverenden alınan bir iş kapsamında alt işveren konumunda olduğunun belirlenmesi halinde, verilen işin asıl iş veya yardımcı iş niteliğinde olup olmadığı ve aradaki ilişkinin muvazaaya dayanıp dayanmadığı da ayrıca değerlendirilmelidir.
Geçerli bir asıl işveren alt işveren ilişkisinin varlığı halinde, davaya konu fazla çalışma ile genel tatil alacaklarından her iki işveren birlikte sorumlu tutulmalıdır. Aradaki ilişkinin muvazaaya dayandığı belirlendiği takdirde davalı ... Anonim şirketinin tek başına sorumluluğuna gidilmesi gerekir.
İşyerinin daha önce davalılardan Yurtiçi Kargo Anonim şirketinin bir şubesi iken diğer davalıya işletilmek üzere devredildiği ve devrin 4857 sayılı İş Kanunu kapsamında işyerinin bir bölümünün devri olarak değerlendirildiği takdirde ise davaya konu işçilik alacaklarından sorumluluk anılan maddede belirtilen işyeri devri kurallarına göre paylaştırılmalıdır.
Mahkemece davalılar arasında varsa acentelik sözleşmesi ve istek konusu dönemi ilgilendiren sözleşme ve ekleri getirtilmeli, davalılar arasındaki hukuki ilişkinin mahiyeti açıkça belirlenmeli ve davalı ...Ş."nin sorumluluğunun buna göre belirlenmesi gerektiğinin düşünülmemesi doğru olmamıştır.
3-Fazla çalışma yaptığını iddia eden işçi bu iddiasını kanıtlamakla yükümlüdür. Ücret bordrolarına ilişkin kurallar burada da geçerlidir. İşçinin imzasını taşıyan bordrolara aksi yazılı delillerle kanıtlanıncaya veya irade fesadı ile imzalatıldığı tespit edilinceye kadar değer verilmelidir. Aksi halde imzalı bordroda görünen fazla çalışma alacağının ödendiği kabul edilir.
Somut olayda dosyaya sunulan bordrolarda fazla mesai alacakları ve ulusal bayram – genel tatil ücreti ile ilgili olarak yapılan tahakkuklar bulunmaktadır. Fazla mesai ücreti ve ulusal bayram - genel tatil ücretlerinin bordrolarda bulunan bu tahakkuklar ve tüm tanık beyanları birlikte değerlendirilerek tahakkuk yapılan ayların ve tanık beyanlarına göre çalışılmadığı sabit olan ulusal bayram ve genel tatil günlerinin dışlanması gerektiğinin düşünülmemesi hatalıdır.
G) Sonuç:
Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebeplerden dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 13.02.2013 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.