20. Hukuk Dairesi 2019/6097 E. , 2019/7601 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ: ..... Bölge Adliye Mahkemesi 17. Hukuk Dairesi
Taraflar arasındaki davadan dolayı .... Bölge Adliye Mahkemesi 17. Hukuk Dairesince verilen yukarıda gün ve sayısı yazılı hükmün; Dairemizin 24/04/2019 gün ve 2018/5383 E. - 2019/2920 K. sayılı ilamıyla; 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 371/1-b maddesi uyarınca bozulmasına, bölge adliye mahkemesi kararının kaldırılarak, dosyanın ilk derece mahkemesine gönderilmesine, kararın bir örneğinin ise 6100 sayılı HMK’nın 373/1 maddesi uyarınca bölge adliye mahkemesine gönderilmesine karar verilmiş; ilk derece mahkemesince Dairemizce verilen bozma ilamındaki maddi hatanın 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu"nun 373. maddesinin 2. fıkrası uyarınca düzeltilmesi istenilmiş olmakla, dosya içindeki tüm belgeler incelenip, gereği düşünüldü:
K A R A R
Hükümdeki yazı ve hesap hataları ile diğer benzeri açık hatalar, mahkemece re’sen veya taraflardan birinin talebi üzerine düzeltilebilir (HMK"nın 304/1 md.). HMK"nın 304/1 madde hükmü, 1086 sayılı Kanunun 459. maddesinin "İki tarafın isim ve sıfat ve neticei iddialarına mütaallik hatalar ve esas hükümdeki hesap hataları kendilerinin istimaından sonra mahkeme tarafından tashih olunur" şeklindeki birinci cümlesindeki düzenlemeye karşılık gelmekte olup, bu düzenlemeyle, karardaki açık hataların mahkemece re’sen veya taraflardan birinin talebi üzerine tashih edilebileceği esası getirilmiştir.
HMK"nın 304. maddesine göre düzeltilebilecek "yazı ve hesap hataları ile diğer benzeri açık hatalar", olayın gelişinden ve dosyanın incelenmesinden bir maddî hata olduğu kolayca anlaşılabilen ad veya soyaddaki harf hataları, rakamlardaki eksik yazımlar vs. hatalardır. Başka bir değişle, hükümlerin tashihi yoluna, tarafların kimlik bilgilerindeki hatalarla, yazı, hesap ve diğer açık ifade hatalarının mevcudiyeti hâlinde başvurulabilir.
Tashihin nasıl yapılacağı ise HMK"nın 304/2. maddesinde belirtilmiştir. Buna göre, tashih kararı verildiği takdirde, düzeltilen hususlarla ilgili karar, mahkemede bulunan nüshalar ile verilmiş olan suretlerin altına veya bunlara eklenecek ayrı bir kâğıda yazılır, imzalanır ve mühürlenir.
Hükümdeki yazı ve hesap hataları ile diğer benzeri açık hataların (maddî hataların) düzeltilmesi, hükmün icrasına (yerine getirilmesine) kadar istenebilir.
HMK"nın 304. maddesinde söz konusu olan düzeltme (tashih), hüküm verildikten sonraki dönemde, hükümdeki yazı ve hesap hataları ile diğer benzeri açık hataların (maddî hataların) düzeltilmesidir. Hükümden önceki dönemde maddî hataların düzeltilmesi, HMK"nın 183. maddesi hükmü uyarınca yapılır. Buna göre, hükümden önceki dönemde, tarafların veya mahkemenin dava dosyasında bulunan belgelerdeki açık yazı ve hesap hataları, karar verilinceye kadar düzeltilebilir. Taraflardan birinin yazı veya hesap hatasını düzeltmesi sonucu yargılama uzamışsa, yargılama giderlerinin belirlenmesinde bu durum da dikkate alınır.
Kanun yolu incelemesinde, esas yönünden kanuna uygun görülen hüküm, tarafların kimliklerine ait yanlışlıklarla, yazı, hesap veya diğer açık ifade yanlışlıklarından dolayı bozulamaz; hüküm, bu maddî hatalar düzeltilmek suretiyle onanır (m. HMK 370/3; HUMK m. 438/8). Kural olarak, her mahkemenin kendi kararındaki maddî hataları düzeltmesi gerekir ise de, Yargıtayın temyiz incelemesi sonucunda karardaki maddî hataları düzelterek onama yetkisi de, "hükümlerin tashihi" kurumunun somut planda bir uygulanma şeklini oluşturmaktadır.
Yapılan açıklamalar kapsamında; her ne kadar Dairemizin 24/04/2019 tarih 2018/5383 E. - 2019/2920 K. sayılı bozma ilamının "Sonuç" kısmındaki;
"Temyiz olunan kararın yukarıda açıklanan nedenlerle; 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 371/1-b maddesi uyarınca bozulmasına, bölge adliye mahkemesi kararının kaldırılarak, dosyanın ilk derece mahkemesine gönderilmesine, kararın bir örneğinin ise 6100 sayılı HMK’nın 373/1 maddesi uyarınca bölge adliye mahkemesine gönderilmesine ve temyiz harcının istek halinde iadesine 24/04/2019 günü oy birliği ile karar verildi." şeklinde yazılmak suretiyle dosyanın ilk derece mahkemesine gönderilmesine karar verilmiş ise de; 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 373. maddesinin 2. fıkrası; "Bölge adliye mahkemesinin düzelterek veya yeniden esas hakkında verdiği karar Yargıtayca tamamen veya kısmen bozulduğu takdirde dosya, kararı veren bölge adliye mahkemesi veya uygun görülen diğer bir bölge adliye mahkemesine gönderilir." hükmünü amir olmakla; Dairemizin 24/04/2019 tarih 2018/5383 E. - 2019/2920 K. sayılı bozma ilamının "Sonuç" kısmının 3. satırındaki "dosyanın ilk derece mahkemesine gönderilmesine, kararın bir örneğinin ise 6100 sayılı HMK’nın 373/1 maddesi uyarınca bölge adliye mahkemesine gönderilmesine" cümlesinin bozma ilamından çıkartılarak yerine; "dosyanın bölge adliye mahkemesine gönderilmesine, kararın bir örneğinin ise ilk derece mahkemesine gönderilmesine" şeklinde yazılmak suretiyle maddi hatanın düzeltilmesine karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle; Dairemizin 24/04/2019 tarih 2018/5383 E. - 2019/2920 K. nolu bozma ilamının "Sonuç" kısmının 3. satırındaki "dosyanın ilk derece mahkemesine gönderilmesine, kararın bir örneğinin ise 6100 sayılı HMK’nın 373/1 maddesi uyarınca bölge adliye mahkemesine gönderilmesine" cümlesinin bozma ilamından çıkartılarak yerine; "dosyanın bölge adliye mahkemesine GÖNDERİLMESİNE, kararın bir örneğinin ise ilk derece mahkemesine gönderilmesine" şeklinde yazılmak suretiyle MADDİ HATANIN DÜZELTİLMESİNE 18/12/2019 gününde oy birliği ile karar verildi.