Yargıtay 6. Hukuk Dairesi 2010/1580 Esas 2010/8130 Karar Sayılı İlamı

6. Hukuk Dairesi
Esas No: 2010/1580
Karar No: 2010/8130
Karar Tarihi: 29.06.2010

Yargıtay 6. Hukuk Dairesi 2010/1580 Esas 2010/8130 Karar Sayılı İlamı

Özet:

Önalım davası açılmış ve davalı tarafından satın alınan taşınmaz için gerçek bedelin değil daha yüksek bir bedelin gösterildiği iddia edilmiştir. Keşif yapılmış ve tanıklar tapudaki satış bedelini doğrulamıştır. Mahkeme, bedelin muvazaalı olduğuna dair kanıt bulunmadığı için önalım bedelinin tapuda gösterilen satış bedeli ve yapılan tapu giderlerinin toplamından ibaret olduğuna karar vermiştir. Ancak bu bedelin depo edilmesi için davacıya uygun bir süre verilmesi gerektiği vurgulanmıştır. Mahkeme, önalım bedeli depo edilmeden davanın kabulüne karar verilmesinin doğru olmadığına hükmetmiştir. Sonuç olarak, davacının ve davalının temyiz itirazları kabul edilerek hüküm bozulmuştur.
Kanun Maddeleri: İ.B.K gereğince önalım bedelinin hükümden önce belirlenmesi ve uygun bir sürede depo edilmesi gerekmektedir. Hak yitirme durumu da belirtilmiştir. HMUK.nun 163.maddesi de hak yitirme durumunu düzenlemektedir.

6. Hukuk Dairesi 2010/1580 E. , 2010/8130 K.

"İçtihat Metni"

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
KARAR TARİHİ :03.12.2008
ÜÇÜNCÜ ŞAHIS :

Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı önalım davasına dair karar davalı ve davacı tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü.
Uyuşmazlık, önalım hakkına konu edilen payın iptali ile davacı adına tescili istemine ilişkindir. Mahkemece davanın kabulüne karar verilmesi üzerine hüküm davacı ve davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Davacı vekili, müvekkilinin paydaş olduğu ... ada... parsel sayılı taşınmazın 1/2 hissesinin davalı tarafından satın alındığını, gerçek satış bedelinin 50.000.-TL olmasına rağmen, şufa hakkının kullanmasını zorlaştırmak amacıyla tapuda 94.000.-TL olarak gösterildiğini belirterek, gerçek satış bedeli üzerinden önalım hakkının kabulü ve davalı payının iptali ile davacı adına tescilini istemiştir. Davalı vekili, gerçek satış bedeli olan 94.000.-TL ve satış masraflarının ödenmesi koşuluyla davayı kabul ettiklerini bildirmiştir.
1-Dosya kapsamına, toplanan delillere ve hükmün dayandığı gerekçelere göre davacının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2-Davacının diğer ve davalının temyiz itirazlarına gelince;
Önalım davasında dava konusu payın satış bedeli ile ödenmesi zorunlu harç ve masrafların toplamından ibaret olan önalım bedelinin 20.06.1951 gün ve 13/5 sayılı İ.B.K gereğince hükümden önce mahkemece belirlenecek uygun bir zaman içinde depo edilmesi için davacıya önel verilmesi gerekir. Davacıya verilen bu önelin kesin olduğuna da mahkemece karar verilebilir. Kesin önel içerisinde öngörülen işlem yerine getirilmez ise HMUK.nun 163.maddesi hükmü gereğince buna ilişkin hak yitirilmiş olur. Ancak anılan bu madde hükmünün uygulanabilmesi için davacının davayı sürüncemede bırakacak davranışta bulunması gerekir.
Olayımıza gelince; davacı bedelde muvazaa yapıldığını belirterek iş bu davayı açmış olup, satım sözleşmesinin tarafı olmayan davacının bu iddiasını her türlü delille ispat etmesi mümkündür. Nitekim bu konuda keşif yapılmış, dinlenen tanıklar tapudaki satış bedelini teyit eder şekilde beyanda bulunmuşlardır. Bu deliller ve tüm dosya içeriğine göre davacı bedelde
muvazaa iddiasını kanıtlayamadığından önalım bedeli tapuda gösterilen satış bedeli ile davalı tarafından yapılan harç ve masrafın toplamından ibarettir. Bu durumda tapudaki satış bedelinin ve davalı tarafından yapılan tapu giderlerinin depo edilmesi için davacıya uygun süre verilmesi, önalım bedeli verilen süre içerisinde yatırıldığı takdirde davanın kabulüne karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde önalım bedeli depo edilmeden davanın kabulüne karar verilmesi doğru değildir.
Hüküm bu nedenle bozulmalıdır.
SONUÇ: Yukarıda 2 no"lu bentte yazılı nedenlerle davacının ve davalının temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, istek halinde peşin alınan temyiz harcının temyiz edene iadesine, 29.06.2010 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.