MAHKEMESİ:Kadastro Mahkemesi
Taraflar arasındaki davanın yapılan duruşması sonunda kurulan hükmün Yargıtayca incelenmesi davacı Hazine vekili tarafından istenilmekle, süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya incelendi, gereği düşünüldü:
K A R A R
Kadastro çalışmalarında ....köyünde bulunan 158 ada 4, 5, 6, 7 parsel sayılı sırasıyla 976,06 m2, 816,04 m2, 785,02 m2, 709,07 m2 yüzölçümündeki taşınmazlar tarla niteliğinde davalı olarak tespit edilmiştir.
Davacı Hazine vekili, .... havale tarihli dava dilekçesinde özetle;.....mevkiindeki Devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan hali araziyi köy halkından...."in işgal ettiği hususunun ...Mahkemesinin 2002/167 D.İş sayılı dosyası ile açtıkları tespit davasında 12/12/2002 tarihinde mahallinde yapılan keşif sonunda anlaşıldığını; Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki hali araziye yapılan tecavüzün önlenmesine ve Hazine adına tapuya tesciline, tespit ve yargılama giderlerinin davalıya yüklenmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davanın devamı sırasında taşınmaz hakkında kadastro tutanağı düzenlenmesi üzerine görevsizlik kararı verilerek kadastro mahkemesinde yargılamaya devam olunmuştur.
Yargılama sonunda mahkemece; davanın reddi ile dava konusu ..... ada 4 parsel sayılı taşınmaza ilişkin 02/05/2007 tarihli kadastro tutanağındaki malik hanesinin ..... oğlu ... olarak doldurulmasına; taşınmazın 967,06 m2 yüzölçümü ve tarla vasfı ile davalı ... adına tapuya kayıt ve tesciline; 158 ada 5 parsel sayılı taşınmaza ilişkin 02/05/2007 tarihli kadastro tutanağındaki malik hanesinin.... oğlu ... olarak doldurulmasına; taşınmazın 816,04 m2 yüzölçümü ve tarla vasfı ile davalı ... adına tapuya kayıt ve tesciline; 158 ada 6 parsel sayılı taşınmaza ilişkin 02/05/2007 tarihli kadastro tutanağındaki malik hanesinin ..... oğlu ... olarak doldurulmasına; taşınmazın 785,02 m2 yüzölçümü ve tarla vasfı ile davalı ... adına tapuya kayıt ve tesciline; 158 ada 7 parsel sayılı taşınmaza ilişkin 02/05/2007 tarihli kadastro tutanağındaki malik hanesinin ..... kızı ... olarak doldurulmasına; taşınmazın 709,07 m2 yüzölçümü ve tarla vasfı ile davalı ... adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmiş, hüküm davacı Hazine vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, kadastro tespitine itiraz davasıdır.
Taşınmazların bulunduğu yörede dava tarihinden önce orman kadastrosu yapılmamıştır.
Mahkemece dava konusu taşınmazların tarla vasfıyla kişiler adına tesciline karar verilmişse de hükme esas alınan bilirkişi raporunda taşınmazların tamamının orman sayılmayan yerlerden olduğu, görevsizlikten önceki orman bilirkişi raporunda ise taşınmazın (A) ile gösterilen kısmının en eski tarihli memleket haritasında yeşil renkli ve eğiminin %18-20 olması nedeniyle (A) ile gösterilen kısmının orman sayılan yerlerden olduğu belirtilmiştir. Mahkemece raporlar arasındaki çelişki giderilmemiş, 20 yıl önceki hava fotoğrafı getirilerek bilirkişi marifetiyle incelenmemiş, davacı Hazine tarafından ileri sürülen tespit dosyasına ait kroki uygulanmamıştır. Eksik araştırma ve incelemeye dayalı olarak hüküm kurulamaz.
O halde, mahkemece dava tarihi olan 2003 yılından 20 yıl öncesine ait hava fotoğrafları ve memleket haritaları, komşu parsel tutanak ve kayıtları ile .... dosyası getirtilerek dosya ikmal edildikten sonra mahallinde yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen, davada yararı bulunmayan şahıslar arasından seçilecek yerel bilirkişiler ve aynı yönteme göre tespit edilecek taraf tanıkları, önceki bilirkişiler dışında halen Tarım ve Orman Bakanlığı ve bağlı birimlerinde görev yapmayan bu konuda uzman orman mühendisleri arasından seçilecek bir orman mühendisi, bir ziraat mühendisi ve bir fen elemanı marifetiyle yeniden yapılacak inceleme ve keşifte, çekişmeli taşınmaz ile birlikte çevre araziye de uygulanmak suretiyle taşınmazın öncesinin bu belgelerde ne şekilde nitelendirildiği belirlenmeli; 3116, 4785 ve 5658 sayılı kanunlar karşısındaki durumu saptanmalı; tapu ve zilyetlikle ormandan toprak kazanma olanağı sağlayan 3402 sayılı Kanunun 45. maddesinin ilgili fıkraları, Anayasa Mahkemesinin 01.06.1988 gün ve 31/13 E.K.; 14.03.1989 gün ve 35/13 E.K. ve 13.06.1989 gün ve 7/25 E.K. sayılı kararları ile iptal edilmiş ve kalan fıkraları da 3.3.2005 gününde yürürlüğe giren 5304 sayılı Kanunun 14. maddesi ile yürürlükten kaldırılmış olduğundan, bu yollarla ormandan yer kazanılamayacağı, öncesi orman olan bir yerin üzerindeki orman bitki örtüsü yokedilmiş olsa dahi, salt orman toprağının orman sayılan yer olduğu düşünülmeli; toprak yapısı, bitki örtüsü ve çevresi incelenmeli; taşınmazın başında yapılacak keşif sırasında dinlenilecek yerel bilirkişi ve tanıklardan taşınmazın geçmişte ne durumda bulunduğu, kim tarafından ne zamandan beri ne suretle kullanıldığı, imar ve ihyaya konu edilip edilmediği, imar ve ihyaya konu edilmiş ise ihyanın hangi tarihte başlayıp ne zaman bitirildiği etraflıca sorulup maddi olaylara dayalı olarak açıklattırılmalı, taşınmazın dört yönden renkli fotoğrafları çektirilip, onaylanarak dosyaya eklenmeli; ..... dosyasındaki kroki uygulanarak gösterilmeli, kesinleşmiş orman kadastrosu bulunmadığından, yukarıda değinilen diğer belgeler fen ve uzman orman bilirkişiler eliyle yerine uygulattırılıp; orijinal-renkli (renkli fotokopi) hava fotoğrafları ve memleket haritasının ölçeği kadastro paftası ölçeğine, yine kadastro paftası ölçeği de hava fotoğrafları ve memleket haritası ölçeğine (Net-Cad veya benzeri programlar kullanılarak) çevrildikten sonra komşu ve yakın komşu parselleri de içine alacak şekilde birbiri üzerine aplike edilmek suretiyle, çekişmeli taşınmaz çevre parsellerle birlikte memleket haritası ve hava fotoğrafları üzerinde gösterilmeli, hava fotoğraflarının stereoskop aleti vasıtasıyla üç boyutlu incelemesi yapılarak, hava fotoğraflarına göre taşınmazların niteliği ve üzerindeki bitki örtüsünü oluşturan ağaçların cinsi, yaşı, dağılımı, kapalılık oranı, dava tarihinden 20 yıl önceki ve hali hazırdaki niteliğini, konumunu, bitki örtüsünü, kullanım durumunu belirten, yalnız büro incelemesine değil, uygulamaya ve araştırmaya dayalı, bilirkişilerin onayını taşıyan krokili bilimsel verileri bulunan yeterli rapor alınmalı, fen bilirkişisine taşınmazın belirlenecek durumu ile ilgili olarak, hava fotoğrafları ile mukayeseli, taşınmazın koordinatlarını belirtir, taşınmazın sınırlarını gösterir bütün yönlerinden çekilmiş fotoğrafları ekli, keşfi takibe imkan verir kroki düzenlettirilmeli;
3402 sayılı Kanunun 14/1. maddesinde yazılı 40 ve 100 dönüm kısıtlama araştırmasının aynı maddenin 03/07/2005 gün ve 5403 sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanma Kanunu ile değiştirilen 2. fıkrası hükümlerine göre yapılacağı düşünülerek, adına tescil kararı verilecek kişi ya da kişiler ile diğer mirasçılar ve onların miras bırakanları yönünden aynı çalışma alanı içerisinde belgesizden zilyetliğe dayalı olarak tespit ve tescil edilen taşınmaz olup olmadığı, varsa cinsi, parsel numaraları ve miktarı, Tapu ve Kadastro Müdürlüklerinden ve yine, aynı kişiler tarafından açılan tescil davası olup olmadığı Hukuk Mahkemesi Yazı İşleri Müdürlüklerinden ayrı ayrı sorularak, gerektiğinde tespit tutanak örnekleri ve tapu kayıtları ya da tescil dava dosyaları getirtilip incelenmeli, dava konusu taşınmazın sulu ya da kuru tarım arazisi olup olmadığı konusunda (5403 sayılı Kanunun 3/j maddesi ile Taşınmaz Malların
Sınırlandırma Tespit ve Kontrol İşleri Hakkındaki Yönetmeliğin değişik 10. maddesinin ikinci fıkrası hükümlerine göre, sulu tarım arazisi: tarım yapılan bitkilerin büyüme devresinde ihtiyaç duyduğu suyun, su kaynağından alınarak yeterli miktarda ve kontrollü bir şekilde karşılandığı araziler olarak açıklandığından) ziraat mühendisinden kanunun amacına uygun rapor alınmalı, bundan sonra toplanan delillerin tümü birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmelidir.
Açıklanan hususlar gözetilmeksizin eksik inceleme ile yazılı biçimde hüküm kurulması usûl ve kanuna aykırıdır.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle; davalı Hazine vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA 18/12/2019 günü oy birliğiyle karar verildi.