MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Yargıtay bozma ilamında özetle; "Mahkemece yapılan araştırmanın hüküm kurmak için yeterli olmadığı belirtildikten sonra, tescil konusu taşınmaz ve çevresini kapsayan kadastroca düzenlenen orjinal pafta örneklerinin getirtilerek dosya arasına konulması, paftadaki belirlemelere göre taşınmazın niteliği üzerinde durulması, tescil konusu taşınmazın sınırından geçen dereler yönünden gerekirse jeolog uzman bilirkişinin katılımıyla keşif yapılması ve taşınmazın derelerin aktif yatağı ve etkisi altında kalan yerlerden olup olmadığının belirlenmesi" gereğine değinilmiştir. Mahkemece bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonunda davanın kabulüne, fen bilirkişileri ... ve ... tarafından düzenlenen 11.04.2006 tarihli rapor ve krokide (A1) harfi ile gösterilen 39.317,69 metrekare yüzölçümlü susuz tarla niteliğindeki taşınmazın davacı adına tapuya tesciline karar verilmiş; hüküm, davalı Hazine temsilcisi tarafından temyiz edilmiştir.
Bozma ilamına uyulmakla, taraflar yararına usuli kazanılmış hak oluşacağı gibi, mahkemeye de bozma ilamı doğrultusunda işlem yapma zorunluluğu doğar. Ne var ki, bozma ilamına uyulmasına ve taşınmazın batısında ... Deresi bulunmasına rağmen, taşınmazın dereden kazanılıp kazanılmadığı ve aktif dere yatağında kalıp kalmadığının tespiti yönünden soyut ve yetersiz nitelikteki jeolog bilirkişi değerlendirmesi ile yetinilmiş, bozma öncesi yapılan yargılama sırasında alınan tek ziraat bilirkişisi tarafından düzenlenen soyut ve yetersiz rapora itibar edildiği gibi dava konusu taşınmazın, taşlık ve çalılık vasfı ile tescil harici bırakılmış olması nedeniyle imar-ihyayı gerektiren yerlerden olduğu ve bir arazinin niteliğini, kullanım süresini ve üzerindeki imar-ihya işlemlerinin tamamlandığı tarihi en iyi belirleme yöntemi hava fotoğrafı incelemesi olduğu halde, hava fotoğraflarından yararlanılmamıştır. Bu şekilde eksik araştırma ve incelemeye dayanılarak hüküm kurulması usul ve yasaya uygun düşmemektedir.
Hal böyle olunca; Mahkemece, uyulmasına karar verilen Yargıtay bozma ilamının gerekleri göz önüne alınarak, öncelikle, karar tarihinden sonra yürürlüğe giren 6360 sayılı Yasa hükümleri uyarınca, ilgili kamu tüzel kişileri olarak davada yer almaları gereken ... Belediye Başkanlığı ile ... Büyükşehir Belediye Başkanlığı"na da davasını yöneltmesi için davacıya süre ve imkan tanınmalı, taraf teşkilinin sağlanması halinde adı geçen tüzel kişiliklerinde savunma ve delilleri sorulup, bildirdikleri takdirde delilleri toplanmalı, dava tarihinden 15-20-25 yıl öncesine ilişkin 3 ayrı dönemde çekilmiş stereoskopik hava fotoğrafları Harita Genel Komutanlığından getirtilip dosya ikmal edilmeli; bundan sonra mahallinde, yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen, davada yararı bulunmayan şahıslar arasından seçilecek yerel bilirkişiler ve taraf tanıkları ile jeodezi ve fotogrametri mühendisi, jeoloji mühendisi, 3 kişilik ziraat mühendisi bilirkişi kurulu ve teknik bilirkişinin katılımıyla yeniden keşif yapılmalı ve bu keşif sırasında dinlenilerek yerel bilirkişi ve taraf tanıklarından, çekişmeli taşınmaz bölümünün önceki ve şimdiki niteliği ne olduğu, ilk olarak ne zaman ve nasıl kullanılmaya başlandığı, kime ait olduğu, kimden nasıl intikal ettiği, imar-ihyaya en erken ne zaman başlanıldığı ve imar ve ihyanın hangi tarihte tamamlandığı etraflıca sorulup maddi olaylara dayalı olarak açıklattırılmalı; yerel bilirkişi ve tanıkların sözleri arasında doğabilecek çelişkiler, gerektiğinde yüzleştirme yapılmak suretiyle yöntemince giderilmeli; bilirkişi ve tanık sözleri, komşu taşınmazların tutanak ve dayanaklarıyla denetlenmeli; ziraat mühendisi bilirkişi kurulundan, çekişmeli taşınmaz bölümünün eğimini, niteliğini, toprak yapısını, bitki örtüsünü, taşınmazın imar ve ihyasına hangi tarihte başlanıldığını ve imar-ihyasının hangi tarihte tamamlandığını, taşınmaz bölümü üzerinde ekonomik amaçlı zilyetliğe ne zaman başlanıldığını ve taşınmazın kullanım durumunu kesin olarak belirleyen, komşu parsellerle karşılaştırmalı değerlendirmeyi ve taşınmazın değişik yönlerden çekilmiş fotoğraflarını da içerir; jeolog bilirkişiden ise, taşınmaz bölümünün dere yatağından kazanılıp kazanılmadığını ve halen aktif dere yatağında kalıp kalmadığını açıklayan somut verilere ve bilimsel verilere dayalı, ayrıntılı ve gerekçeli rapor alınmalı; önceki tarihli bilirkişi raporları ile varsa arasındaki çelişkilerin giderilmesi istenilmeli; jeodezi ve fotogrametri mühendisi bilirkişiye hava fotoğrafları üzerinde stereoskop aletiyle inceleme yaptırılarak, çekişmeli taşınmaz bölümünün önceki ve şimdiki niteliğini, sınırlarını ve taşınmaz üzerinde sürdürülen zilyetliğin başlangıcını, şeklini ve süresini açıklayan rapor düzenlettirilmeli; fen bilirkişisine, keşfi takibe ve bilirkişi sözlerini denetlemeye imkan verir ayrıntılı rapor ve kroki düzenlettirilmeli; taşınmaz ile çevresinin yakın plan ve panaromik fotoğrafları çektirilip, üzerine taşınmaz bölümünün sınırlarının işaretlenilmesi istenmeli; bundan sonra toplanmış ve toplanacak tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmelidir.
Mahkemece, bu yönler göz ardı edilerek eksik incelemeyle yazılı şekilde karar verilmesi isabetsiz olup, temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde görüldüğünden kabulü ile hükmün BOZULMASINA, yasal koşullar gerçekleştiğinde kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 14.09.2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.