Danıştay 12. Daire 2021/2233 Esas 2021/3742 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONİKİNCİ DAİRE
Esas No : 2021/2233
Karar No : 2021/3742


TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Başkanlığı
VEKİLİ :Hukuk Müşaviri …

KARŞI TARAF (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Mersin İli, Tarsus İlçesi, … Camii'nde İmam-Hatip olarak görev yapan davacının, Diyanet İşleri Başkanlığı Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliği'nin 5. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde yer alan ortak nitelik şartını kaybettiğinden bahisle, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 98/b maddesi gereğince görevine son verilmesine ilişkin Diyanet İşleri Başkanlığı'nın … tarih ve … sayılı işleminin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla; İslam dininin ibadet, itikat ve ahlak esaslarını yürütmekle yükümlü olan davacının, .. isimli bayan ile imam nikahı kıydığı ve bu durumun gerek aileler arasında gerekse davacının çalışma ortamında ve toplum nazarında olumsuz olayların yaşanmasına neden olduğu tüm dosya kapsamından sübuta erdiğinden ve eyleminin ifa edilen görevle bağdaşmadığı, davacının işlediği fiilin Diyanet İşleri Başkanlığı Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliğinin 5/1-b maddesinde imam olarak atanmak için "Atanmalarında dini öğrenim şartı esas alınan unvanlarda; itikat, ibadet, tavır ve hareketlerinin İslâm törelerine uygunluğunun çevresinde bilinir olduğu şeklinde ortak bir nitelik taşımak" şartını kaybettiğinden, göreve son verilmesine ilişkin dava konusu işlemde hukuka aykırılık görülmediği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: …Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesince; davacıya isnat edilen suçlamaların hiçbir şüpheye yer bırakmayacak şekilde açıkça ortaya konulamadığı, davacı ile … arasında sadece nikah kıyıldığı hususunun bir duyum olarak mevcut olduğu, bu duyumun da, …'nin akrabaları arasında geçerli olduğu, nikah olayının kendilerinden izin alınmadan yapıldığını beyan ederek …'yi, kendini idare edemez, iradesini ortaya koyamaz, kendilerinin bakım ve gözetimi altında biri kişi olarak gördükleri, olaydan kimsenin haberinin olmadığı, tarafların evlilik amacıyla bir araya gelmedikleri, aynı evde yaşadıklarına yönelik olarak tanık ifadelerinde bir beyanın geçmediği, olayın aile fertleri arasında geçtiği, davacı ile … arasında gayri ahlaki ilişki olduğuna dair bir verinin, ne tanık ifadelerinde, ne de soruşturma raporunda bulunmadığı, bu durumun, davacının, çalışma ortamında ve toplum nazarında menfi olayların yaşanmasına sebep olduğu yönünde bir tespitin yapılmadığı gibi, görev yaptığı yerin halkı tarafından biliniyor olmadığı, soruşturma raporunda davacıya isnat edilen fiillerle ilgili müştekilerin verdikleri ifadeler dışında başka bir delil ve tespit bulunmadığı, davacıya atfedilen fiillerin, çevresinde bilinir olduğu hususunun kesin ve süpheden uzak bir şekilde ortaya konulamadığı nazara alındığında, davacının söz konusu fiili gerçekleştirdiği kabul edilerek ortak nitelik şartını kaybettiğinden bahisle tesis edilen işlemde hukuki isabet görülmediği gerekçesiyle İstinaf başvurusunun kabulüne, istinafa konu İdare Mahkemesi kararının kaldırılmasına ve dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Dava konusu işlemin hukuka uygun olduğu ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onikinci Dairesince, Danıştay Başkanlık Kurulu'nun 18/12/2020 tarih ve 2020/62 sayılı "Danıştay Dava Daireleri Arasındaki İş Bölümü Kararı" üzerine Dairemize devredilen dosya Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, tekemmül ettiğinden yürütmenin durdurulması istemi hakkında ayrıca bir karar verilmeksizin gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:

MADDİ OLAY :
Mersin ili, Tarsus ilçesi, …Camii İmam Hatibi olarak görev yapan davacı hakkında, yürütülen soruşturma sonucunda düzenlenen Diyanet İşleri Başkanlığının … tarih ve … sayılı soruşturma raporunda özetle; davacının evli olmasına rağmen … isimli bayan ile imam nikahı yaparak ikinci evlilik yaptığı, …'nin ailesi nezdinde ve çevrede davacı ile A.D arasında tarafların ailelerinin bilgisi ve rızası dışında, herkesten gizli olarak, dini nikah kıyıldığı şeklinde algı oluşturdukları, bu durumun, disiplin açısından 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu 125/B-(d) maddesi gereğince kınama cezası ile cezalandırılmasına, idari açıdan da Diyanet İşleri Başkanlığı Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliği'nin 5/1-(b) maddesi uyarınca ortak nitelik şartını kaybettiğinden bahisle 657 sayılı Kanunun 98/b maddesi gereğince Diyanet İşleri Başkanlığındaki görevinin sona erdirilmesinin teklif edildiği, getirilen teklif doğrultusunda Diyanet İşleri Başkanlığı Atama ve Yer Değiştirme Kurulunun … tarih ve … sayılı kararı ile davacının ortak nitelik şartını memuriyeti sırasında kaybettiğinden 657 sayılı Kanun'un 98/b maddesi gereğince Diyanet İşleri Başkanlığındaki görevinin sona erdirilmesine karar verildiği, bu kararın Diyanet İşleri Başkanlığının … tarih ve … sayılı kararı ile onaylanması üzerine temyizen incelenen dava açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 48. maddesinin birinci fıkrasının "Özel şartları" belirleyen (B) bendinin (2) numaralı alt bendinde, "Kurumların özel kanun veya diğer mevzuatında aranan şartları taşımak" kuralına yer verilmiş; 98. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde, "Memurluğa alınma şartlarından herhangi birini taşımadığının sonradan anlaşılması veya memurlukları sırasında bu şartlardan her hangi birini kaybetmesi", Devlet memurluğunu sonra erdiren haller arasında sayılmıştır.
633 sayılı Diyanet İşleri Başkanlığı Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun'un "Personelin nitelikleri" başlıklı 9. maddesinin ikinci fıkrasında, "Başkanlık personelinin 657 sayılı Kanunda ve bu Kanunda yer almayan diğer nitelikleri ile atanmalarında dinî öğrenim şartı arananlara ilişkin ortak nitelikler yönetmelikle düzenlenir." hükmü yer almaktadır.
15/04/2015 tarih ve 29327 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Diyanet İşleri Başkanlığı Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliği'nin "Genel Şartlar" başlıklı 5. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde, "Atanmalarında dini öğrenim şartı esas alınan unvanlarda; itikat, ibadet, tavır ve hareketlerinin İslâm törelerine uygunluğunun çevresinde bilinir olduğu şeklinde ortak bir nitelik taşımak" hükmüne yer verilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Diyanet İşleri Başkanlığı Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliği'nin "Genel Şartlar" başlıklı 5. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi uyarınca, atanmalarında dini öğrenim şartı esas alınan unvanlarda görev yapan personelin; 657 sayılı Kanun'un 48. maddesinin birinci fıkrasının (B) bendinin (2.) alt bendi ile aynı Kanun'un 98. maddesinin (b) bendi uyarınca Yönetmelikle aranılan "itikat, ibadet, tavır ve hareketlerinin İslâm törelerine uygunluğunun çevresinde bilinir olduğu'' şeklindeki ortak nitelik şartını kaybettiğinden bahisle görevine son verme işleminin tesisi için, ''İslam törelerine uygun olmayan bir eylemin bulunmasının'' yanında diğer bir şart olarak ''bu eylemin çevresinde bilinir olması gerektiği'', ancak bu iki şartın birlikte gerçekleşmesi durumunda görevine son verilebileceği açıktır.
Dava konusu olayda, davacının evli olmasına rağmen … isimli bayan ile imam nikahı yaparak ikinci evlilik yaptığı, …'nin ailesi nezdinde ve çevrede davacı ile … arasında tarafların ailelerinin bilgisi ve rızası dışında, herkesten gizli olarak, dini nikah kıyıldığı şeklinde algı oluşturdukları, bu eylemleriyle bir din görevlisine yakışmayacak gayri ahlaki tutum davranışlar içerisinde olduğunun; davacı hakkında yapılan soruşturma sonucunda tespit edilmesi nedeniyle davacının üzerine atılan eylemlerin İslam töresi ile bağdaşmadığı gibi, söz konusu eylemlerin alenilik kazandığı sonucuna varıldığından, atamaya esas alınan ortak nitelik şartını görevi sırasında kaybeden davacı hakkında tesis edilen dava konusu işlemde hukuka aykırılık görülmemiştir.
Bu itibarla, davanın reddine ilişkin … İdare Mahkemesi kararına karşı yapılan istinaf başvurusunun kabulü ile kararın kaldırılması ve dava konusu işlemin iptali yolundaki temyize konu Bölge İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. 2577 sayılı Kanun'un 49. maddesine uygun bulunan davalı idarenin temyiz isteminin kabulüne,
2. Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle reddine ilişkin İdare Mahkemesi kararına karşı yapılan istinaf başvurusunun kabulü, idare mahkemesi kararının kaldırılması ve dava konusu işlemin iptali yolundaki temyize konu .. Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesine gönderilmesine, 09/06/2021 tarihinde kesin olarak oyçokluğuyla karar verildi.


(X) KARŞI OY :
Davalı idarenin temyiz talebinin reddi ile usul ve yasaya uygun olan … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesi kararının onanması gerektiği görüşüyle, aksi yöndeki çoğunluk kararına katılmıyorum.