Adalet Bakanlığının, 19/12/2019 tarihli yazısı ile kullanmak için uyuşturucu madde bulundurma suçundan sanık ... hakkında hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına ve 5 yıl denetim süresi belirlenmesine, ayrıca 6545 sayılı Kanun ile değişik TCK"nın 191/3. maddesi gereğince 1 yıl süreyle tedavi ve denetimli serbestlik tedbiri uygulanmasına dair... 68. Asliye Ceza Mahkemesinin 19/09/2014 tarihli ve 2014/432 esas, 2014/52 sayılı kararı ile, sanığın tedbire uygun davrandığının bildirilmesi üzerine kamu davasının düşürülmesine dair... 68. Asliye Ceza Mahkemesinin 04/01/2016 tarihli ve 2014/432 esas, 2014/52 sayılı ek kararının kanun yararına bozulmasına yönelik talebi üzerine, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığınca 31/12/2019 tarihli ihbar yazısı ekinde dosyanın Dairemize gönderildiği anlaşıldı.
Dosya incelendi.
GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:
A) Konuyla İlgili Bilgiler:
1- Sanık hakkında 05/02/2014 tarihinde işlediği iddia edilen kullanmak için uyuşturucu madde bulundurma suçundan dolayı 09/06/2014 tarihli iddianameyle açılan kamu davasının yapılan yargılaması sonucunda,... 68. Asliye Ceza Mahkemesinin 19/09/2014 tarihli ve 2014/432 esas, 2014/52 sayılı kararıyla sanığın TCK"nın 191/1 ve 62/1. maddeleri uyarınca 10 ay hapis cezasıyla cezalandırılmasına, 6545 sayılı Kanunla değişik 5320 sayılı Kanun"un geçici 7/2. maddesi gereğince hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına, 5 yıl süreyle denetime tabi tutulmasına ve 6545 sayılı Kanunla değişik TCK"nın 191/3. maddesi gereğince 1 yıl süreyle tedavi ve denetimli serbestlik tedbirine tabi tutulmasına karar verildiği,
2- Sanığın tedbirin gereklerini yerine getirdiğinin bildirilmesi üzerine,... 68. Asliye Ceza Mahkemesinin 04/01/2016 tarihli ve 2014/432 esas, 2014/52 sayılı ek kararıyla TCK"nın 191/5. maddesi gereğince “kamu davasının düşürülmesine” karar verildiği ve hükmün yasa yolu incelemesinden geçmeksizin kesinleştiği,
Anlaşılmıştır.
B) Kanun Yararına Bozma Talebi:
Kanun yararına bozma talebi ve ihbar yazısında, "1-... 68. Asliye Ceza Mahkemesinin 19/09/2014 tarihli ve 2014/432 esas, 2014/52 sayılı kararı bakımından yapılan değerlendirmede;
6545 sayılı Kanun ile 5320 sayılı Kanun"a eklenen geçici 7. maddenin 2. fıkrasında yer alan, “Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla Türk Ceza Kanununun 191 inci maddesinde tanımlanan suç nedeniyle yürütülen kovuşturmalarda, hakkında daha önce denetimli serbestlik veya tedavi tedbiri uygulanmayan kişilerle ilgili olarak 191 inci madde hükümleri çerçevesinde hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı verilir.” biçimindeki düzenleme gereğince, hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verilmesi sonrasında sanık hakkında ayrıca 6545 sayılı Kanun ile değişik 5237 sayılı Kanun’un 191/3. maddesi uyarınca 1 yıl süre ile denetimli serbestlik tedbiri uygulanmasına karar verilmiş ise de; anılan Kanun"un 191/3. maddesindeki " Erteleme süresi zarfında şüpheli hakkında asgari bir yıl süreyle denetimli serbestlik tedbiri uygulanır. Bu süre Cumhuriyet savcısının kararı ile üçer aylık sürelerle en fazla bir yıl daha uzatılabilir. Hakkında denetimli serbestlik tedbiri verilen kişi, gerek görülmesi hâlinde denetimli serbestlik süresi içinde tedaviye tabi tutulabilir." şeklindeki düzenlemeden de anlaşılacağı üzere, anılan maddenin uygulama alanının uyuşturucu madde bulundurmak veya kabul etmek suçundan başlatılan soruşturma aşamasında kamu davasının açılmasının ertelenmesine karar verilmesi hâli ile sınırlı olduğu gözetilmeksizin sanık hakkında 1 yıl süre ile denetimli serbestlik tedbirine hükmedilmesinde,
2-... 68. Asliye Ceza Mahkemenin 04/01/2016 tarihli ve 2014/432 esas, 2014/52 sayılı ek kararı bakımından yapılan değerlendirmede;
...68. Asliye Ceza Mahkemesinin 19/09/2014 tarihli kararı ile sanık hakkındaki hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verilmesi nedeniyle artık 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunun 231. maddesinde düzenlenen hükmün açıklanmasının geri bırakılması hükümlerinin geçerli olduğu ve aynı maddenin 8. fıkrasına göre sanığın 5 yıllık denetim süresine tâbi bulunduğu, bu durumda anılan maddenin onuncu ve on birinci fıkralarında düzenlenen kanunî koşullarının gerçekleşmesi durumuna göre sanığın hukukî durumunun belirlenmesi gerektiği kaldı ki sanığın denetim süresi içerisinde 12/03/2018 ve 16/04/2018 tarihlerinde anılan suçu yeniden işlemesi sebebiyle ihlâl niteliğinde kabul edilen eylemleri sebebiyle... Cumhuriyet Başsavcılığınca kovuşturmaya yer olmadığına dair karar verildiği gözetilmeden, sanık hakkında verilen tedavi ve denetimli serbestlik kararının gereklerine uyduğundan bahisle düşme kararı verilmesinde, isabet görülmemiştir.” denilerek,... 68. Asliye Ceza Mahkemesinin 19/09/2014 tarihli ve 2014/432 esas, 2014/52 sayılı kararı ile... 68. Asliye Ceza Mahkemesinin 04/01/2016 tarihli ve 2014/432 esas, 2014/52 sayılı ek kararının bozulması istenmiştir.
C) Konunun Değerlendirilmesi:
(1) Sanık hakkında hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına ve ayrıca tedavi ve denetimli serbestlik tedbiri uygulanmasına dair... 68. Asliye Ceza Mahkemesinin 19/09/2014 tarihli ve 2014/432 esas, 2014/52 sayılı kararına yönelik kanun yararına bozma talebinin incelenmesi:
28/06/2014 tarihinde yürürlüğe giren 6545 sayılı Kanunla yapılan değişiklik sonucunda, "kullanmak için uyuşturucu veya uyarıcı madde satın almak, kabul etmek veya bulundurmak ya da uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanmak" suçu nedeniyle yürütülen soruşturmalarda, öncelikle TCK’nın 191. maddesinin 2. fıkrası uyarınca beş yıl süreyle kamu davasının açılmasının ertelenmesine karar verilecek, 3. fıkrası uyarınca da erteleme süresi zarfında asgari bir yıl süreyle denetimli serbestlik tedbiri uygulanacak, ayrıca gerek görülmesi hâlinde denetimli serbestlik süresi içinde tedaviye tabi tutulabilecektir.
Bununla birlikte, 6545 sayılı Kanunun yürürlüğe girdiği 28/06/2014 tarihinden öncesine ilişkin olarak izlenecek yolu göstermek üzere 5320 sayılı Kanuna eklenen geçici 7. maddenin 2. fıkrasında yer alan "Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla Türk Ceza Kanununun 191 inci maddesinde tanımlanan suç nedeniyle yürütülen kovuşturmalarda, hakkında daha önce denetimli serbestlik veya tedavi tedbiri uygulanmayan kişilerle ilgili olarak 191 inci madde hükümleri çerçevesinde hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı verilir." şeklindeki düzenleme uyarınca, 28.06.2014 tarihi itibarıyla "kullanmak için uyuşturucu veya uyarıcı madde satın almak, kabul etmek veya bulundurmak ya da uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanmak" suçu nedeniyle hakkında daha önce denetimli serbestlik veya tedavi tedbiri uygulanmayan sanık hakkında 6545 sayılı Kanunla değişik TCK’nın 191. maddesi çerçevesinde hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verilecek ve soruşturma aşamasında Cumhuriyet savcısı tarafından verilen denetimli serbestlik ve gerekli görülmesi halinde tedavi kararlarının, kovuşturma aşamasında Mahkeme tarafından verilmesi sağlanacaktır. 6545 sayılı Kanunla 5320 sayılı Kanun’a eklenen geçici 7. maddenin kanun tasarısı gerekçesinde yer alan “Tasarıya geçici madde eklenmek suretiyle, görülmekte olan davalarda 191 inci madde kapsamında hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı verilmesi ve ilgili hakkında denetimli serbestlik tedbiri uygulanması sağlanmaktadır.” ifadesine nazaran kanun değişikliğinin amacı da bu yöndedir. Bu şekilde, 6545 sayılı Kanun öncesi dönemde soruşturma ve kovuşturma aşamasında hakkında tedavi ve denetimli serbestlik tedbiri uygulanmamış olan kişilere bu hak tanınmış olacaktır. Kişilerin uyuşturucu madde kullanmaktan uzak tutulmaları ve gerekli görülmesi halinde tedavilerinin yapılarak topluma kazandırılmalarına imkan sağlamak amacıyla, hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına ilişkin denetim süresi içinde yasada belirlenen süreler dahilinde denetimli serbestlik ve tedavi gibi yükümlülüklere hükmedilmesi kovuşturmayı yapan Mahkemenin yetkisindedir.
Açıklanan nedenlerle, somut olayda Mahkemece 6545 sayılı Kanunla "kullanmak için uyuşturucu veya uyarıcı madde satın almak, kabul etmek veya bulundurmak ya da uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanmak" suçuna ilişkin yapılan değişiklikler uyarınca sanığın hukuki durumunun değerlendirilip hakkında daha önce soruşturma aşamasında kamu davasının açılmasının ertelenmesi kararı verilmediğinden dolayı denetimli serbestlik veya tedavi tedbiri uygulanmayan sanık hakkında TCK’nın 191. maddesi çerçevesinde hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verildikten sonra, aynı maddenin 3. fıkrasında düzenlenen tedavi ve/veya denetimli serbestlik tedbirinin de uygulanmasına karar verilmesi yasaya uygun olup, (1) numaralı kanun yararına bozma talebi yerinde görülmemiştir.
(2) Kamu davasının düşürülmesine dair... 68. Asliye Ceza Mahkemesinin 04/01/2016 tarihli ve 2014/432 esas, 2014/52 sayılı ek kararına yönelik kanun yararına bozma talebinin incelenmesi:
Her ne kadar Mahkemece, hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verildikten sonra 6545 sayılı Kanunla değişik TCK"nın 191/3. maddesi gereğince hükmedilen tedavi ve denetimli serbestlik tedbirinin gereklerinin yerine getirildiğinden bahisle kamu davasının düşmesine karar verilmişse de,
Yukarıda açıklandığı üzere, somut olayda olduğu gibi 6545 sayılı Kanunla 5320 sayılı Kanuna eklenen geçici 7. maddenin 2. fıkrası uyarınca, daha önce denetimli serbestlik veya tedavi tedbiri uygulanmayan sanık hakkında 6545 sayılı Kanunla değişik TCK’nın 191. maddesi çerçevesinde hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına ve soruşturma aşamasında uygulanmamış olan denetimli serbestlik ve gerekli görülmesi halinde tedavi tedbirine karar verilmesi durumunda, TCK’nın 191. maddesindeki özel hükümlerin uygulanması gerektiği, bu maddeye göre de sanığın sadece 1 yıllık tedavi ve/veya denetimli serbestlik tedbirinin gereklerini yerine getirdiğinden bahisle kamu davasının düşmesine karar verilmesinin mümkün olmadığı, sanığın hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına bağlı olarak belirlenen 5 yıllık denetim süresinin tamamını TCK’nın 191/4. maddesi uyarınca tekrar kullanmak için uyuşturucu veya uyarıcı madde bulundurmadan ve uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanmadan geçirmesi gerektiği, soruşturma aşamasındaki sürece ilişkin kıyasen uygulanması gereken TCK’nın 191/7. maddesindeki “Şüpheli erteleme süresi zarfında dördüncü fıkrada belirtilen yükümlülüklere aykırı davranmadığı ve yasakları ihlal etmediği takdirde, hakkında kovuşturmaya yer olmadığı kararı verilir.” şeklindeki düzenlemenin bu yönde olduğu anlaşıldığından, henüz 5 yıllık denetim süresi kullanmak için uyuşturucu madde bulundurma suçu işlenmeksizin geçirilmeden, sanığın yalnızca bu 5 yıllık denetim süresi içindeki 1 yıl süreli tedavi ve denetimli serbestlik tedbirinin gereklerini yerine getirdiğinden bahisle kamu davasının düşmesine karar verilmesi yasaya aykırı olup, sanık lehine verilmiş olan ve davanın esasını çözen bu karardan dolayı yeniden yargılama yapılmamak ve aleyhe sonuç doğurmamak üzere, hukuka aykırılığa işaret edilerek, (2) numaralı kanun yararına bozma talebi bu yönüyle ve değişik gerekçeyle kabul edilmiştir.
D) Karar :
Açıklanan nedenlere göre;
1- Sanık hakkında hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verildikten sonra 6545 sayılı Kanun ile değişik 5237 sayılı Kanunun 191/3. maddesi uyarınca 1 yıl süre ile tedavi ve denetimli serbestlik tedbiri uygulanmasına ilişkin... 68. Asliye Ceza Mahkemesinin 19/09/2014 tarihli ve 2014/432 esas, 2014/52 sayılı kararına yönelik (1) numaralı kanun yararına bozma talebinin REDDİNE,
2- Sanığın tedbirin gereklerini yerine getirdiğinin bildirilmesi üzerine, “kamu davasının düşürülmesine” dair... 68. Asliye Ceza Mahkemesinin 04/01/2016 tarihli ve 2014/432 esas, 2014/52 sayılı ek kararının 5271 sayılı CMK"nın 309. maddesinin 3. fıkrası ile 4. fıkrasının (c) bendi uyarınca, aleyhe sonuç doğurmamak ve yeniden yargılama yapılmamak üzere kanun yararına BOZULMASINA, dosyanın Adalet Bakanlığına iletilmek üzere Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına gönderilmesine,
10.02.2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.