17. Hukuk Dairesi 2016/8627 E. , 2019/465 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki 6183 sayılı Yasa"dan kaynaklanan tasarrufun iptali davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine dair verilen hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği düşünüldü:
K A R A R
Davacı vekili, davalı borçlu ... aleyhine vergi borcu nedeni ile icra takibi yaptıklarını borcu karşılayacak mal varlığı bulunamadığını, dava konusu 15 parseli dünürünün gelin ..., 682 parseli kızı ... devrettiğini belirterek bu tasarrufların iptalini talep etmiştir.
Davalı ..., taşınmazları borçlarını kapatabilmek için sattığını mal kaçırma amacının olmadığını belirtmiştir.
Diğer davalılar, duruşmalara katılmamış ve cevap dilekçesi sunmamıştır.
Mahkemece, dava konusu taşınmazların tapu maliklerinin davalılar olmadığı, davanın tapu malikleri aleyhine açılmadığından bahisle davanın reddine karar verilmiş; hüküm, davacı alacaklı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, 6183 sayılı yasanın 24 ve devamı maddelerine dayanılarak açılmış tasarrufun iptali istemine ilişkindir.
HMK"nin 33.maddesine göre Hakim, Türk hukukunu resen uygulamak zorundadır. Bir davada olayları belirtmek ve açıklamak taraflara, hukuki nitelendirme Hakime aittir. Bu nedenle tarafların hukuki nitelendirmeyi doğru yapmak zorunluluğu yoktur. Başka bir ifade ile Hakim, bildirilen hukuki sebeplerle bağlı olmayıp, hukuki sebebi kendiliğinden bulup uygulamakla sorumludur.
Dava dilekçesindeki ileri sürüşe ve yargılama sırasındaki sözlü ve yazılı açıklamalara göre dava niteliği itibarıyla 6183 sayılı yasanın 24 ve devamı maddelerine dayanılarak açılmış tasarrufun iptali istemine ilişkindir. Bu
davalardan amaç, borçlunun haciz ya da iflasından önce yaptığı ve aslında geçerli olan bazı tasarrufların geçersiz ya da "iyiniyet kurallarına aykırılık" nedeniyle alacaklıya karşı sonuçsuz kalmasını ve dolayısıyla o mal üzerinden cebri icraya devamla alacağın tahsilini sağlamaktır.
Bu tür davaların dinlenebilmesi için, davacının borçlu hakkındaki icra takibinin kesinleşmiş olması,iptali istenen tasarrufun takip konusu borçtan sonra yapılmış olması gerekir.Bu ön koşulların bulunması halinde ise 6183 sayılı yasının 24 ve devamı maddelerinde yazılı iptal şartlarının bulunup bulunmadığı araştırılmalıdır.
Somut olayda,dava dayanağı takibe konu amme alacağı ile ilgili olarak takip konusu borcun doğumu ve takibin kesinleşip kesinleşmediği bilgileri dosya içerisinde mevcut değildir.
Mahkemece yapılacak iş, borçlu hakkındaki takibe ilişkin belgelerin getirtilerek, takip konusu vergi borcunun hangi döneme ilişkin olduğu, takibin kesinleşip kesinleşmediği tesbit edildikten sonra borcun 14.02.2005 ve 26.04.2006 tarihli tasarruflardan sonra doğmuş olduğu veya takibin kesinleşmemiş olması halinde davanın ön koşul yokluğundan reddine, aksi halde yani borcun tasarruf tarihlerinden önce doğduğunun anlaşılması ve takibin kesinleşmiş olması halinde ise davalı ..."in borçlunun kızı olması nedeni ile, 6183 sayılı Yasa’nın 28/1 maddesine göre üçüncü dereceye kadar kan hısımları ile eşler ve ikinci dereceye kadar ‘bu derece dahil) sıhri (kayın)hısımları arasındaki tasarruflar bağış niteliğinde olup iptali gerektiğinden, davalı ..."nin ise borçlunun dünürünün gelini olduğundan aynı yasanın 30.madde kapsamında davalı üçüncü kişinin borçlunun mali durumu ve mal kaçırma amacını bilebilecek durumda olması nedeni ile tasarrufların iptali gerekecektir.Ancak bu davalıların taşınmazı ellerinden çıkarması halinde ise 6183 sayılı yasanın 31. maddesine göre davada üçüncü kişilerin dava konusu malı elinden çıkardığı tarihteki gerçek değeri oranında ve o tarihteki kamu borcu miktarı ile sınırlı olarak bedelden sorumlu tutulması gerekir.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular dikkate alınmadan, hatalı değerlendirme ve eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırıdır.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davacı alacaklı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, 22/01/2019 günü oybirliğiyle karar verilmiştir.