MAHKEMESİ :KADASTRO MAHKEMESİ

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
... İlçesi ... Mahallesi çalışma alanında 2859 sayılı Yasa uyarınca yapılan yenileme kadastrosu sırasında, davacı ... adına kayıtlı bulunan eski 335 parsel sayılı 30.500,00 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz, 197 ada 18 parsel numarasıyla ve 25.834,27 metrekare yüzölçümlü olarak tespit edilmiştir. Davacı ..., yenileme kadastrosu sırasında adına kayıtlı olup, sınırında yol ve dere de bulunan taşınmazın yüzölçümünün eksildiği iddiasına dayanarak, Hazineyi hasım göstermek suretiyle dava açmıştır. Mahkemece, ... Belediye Başkanlığı ve ...’da davaya dahil edilmek suretiyle yapılan yargılama sonunda davanın kısmen kabulüne, dava konusu 197 ada 18 parsel sayılı taşınmazın yenileme tespitinin iptaline, taşınmazın 09.12.2015 tarihli ek bilirkişi raporunda “197/45, A2, A3, A4, 197/60, 197/66, 197/74, 197/77, 197/79, 197/83, 197/84, 197/81, 640, 638, A1, 197/56 ve 197/45” noktaları içerisinde gösterilen şekliyle 26.984,536 metrekare yüzölçümlü olarak tapuya tesciline karar verilmiş; hüküm, davalı Hazine vekili, dahili davalı ... Belediye Başkanlığı vekili ile dahili davalı ... vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Mahkemece, yenileme kadastrosuyla dava konusu taşınmazın yüzölçümünde oluşan farklılığının, taşınmazın kuzey ve güney sınırlarındaki bazı kırık noktalarında, tesis kadastrosu ölçü değerlerine uyulmamasından kaynaklandığı kabul edilmek suretiyle yazılı olduğu şekilde hüküm kurulmuş ise de, yapılan araştırma, inceleme ve uygulama hüküm için yeterli bulunmamaktadır. Dava; 2859 sayılı Yasa uyarınca yapılan yenileme kadastrosu çalışmasına itiraza ilişkindir. Yenileme kadastrosunun amacı, tapulama, kadastro veya değişiklik işlemlerine ilişkin; sınırlandırma, ölçü, çizim (tersimat) ve hesaplamalardan kaynaklanan hataları gidermektir. Yenileme kadastrosuna itiraz davaları, kadastro faaliyetinin yöntemine uygun yapılıp yapılmadığının denetlenmesine yöneliktir. Mahkemece, amacına ve yöntemine uygun bir araştırma yapılabilmesi için öncelikle, denetime veri teşkil etmek üzere, tesis kadastrosu ile yenileme kadastrosunun yapıldığı tarihe en yakın tarihli hava fotoğrafları, uydu fotoğrafları ve ortofoto haritaları, varsa bu haritalarda değişiklik yapan ifraz haritaları, mahkeme ilamları ve eki olan haritalar, yine varsa yenileme kadastrosu sırasında yararlanılan diğer haritalar, dava konu taşınmazlara ilişkin olarak tesis ve yenileme kadastrolarına ait ölçü çizelgesi, hesap cetveli ve ölçü krokileri gibi bilgi ve belgeler getirtilmelidir. Bundan sonra mahallinde, yerel bilirkişiler, taraf tanıkları ve harita ya da jeodezi ve fotogrametri mühendisi bilirkişinin katılımı ile keşif yapılmalı; keşif sırasında dava konusu taşınmaz ve çevresinin toprak yapısı, bitki örtüsü, zeminde mevcut ağaçların yaşı gibi hususlar ile zeminin jeolojik yapısının değerlendirilmesine ihtiyaç duyulan hallerde uzman ziraat mühendisi bilirkişi ile jeoloji mühendisi bilirkişi de keşif heyetine dahil edilmelidir. Keşif sırasında yerel bilirkişi ve tanıklardan, tesis kadastrosu sırasında da zeminde mevcut olan sabit sınır ya da yapılar bulunup bulunmadığı sorularak varsa yerleri teknik bilirkişiye işaretlettirilmeli, fotoğrafları çekilmeli, taraflar keşif sırasında hazır bulunmakta ise zeminde ortak sınır üzerinde uzlaşıp uzlaşmadıkları tespit edilmeli, uzlaşılan sınırlar ile iddia edilen sınırlar teknik bilirkişi tarafından haritasında işaretlenmeli, keşif sırasında hazır edilmeleri halinde ziraat bilirkişisi ile jeoloji mühendisi bilirkişisinden, taşınmazlar arasında değişmeyen doğal ya da yapay sınırlar bulunup bulunmadığı, sınırlarda mevcut ağaçların yaşları gibi hususlarda bilgi alınmalı, teknik bilirkişiden denetime veri teşkil etmek üzere dosya içine getirtilen bilgi ve belgeler ile bilirkişi ve tanık anlatımlarından yararlanarak yenileme kadastrosunu denetlemesi istenmeli; teknik bilirkişiden, tesis kadastrosunun hangi yöntem ve tekniklerle yapıldığı, uygulanan yöntemlerin hata paylarının ne olduğu, üretilen haritaların zeminle uyumsuz bulunması halinde farklılığın nereden ve hangi sebeplerden kaynaklandığı, sırasıyla tersimat, hesap, ölçü hatası veya sınırlandırma hatası bulunup bulunmadığı, yenileme kadastrosu sonucu tespit edilen yeni sınırların yönetmelik hükümlerine uygun olarak belirlenip belirlenmediği, yenileme kadastrosunda hata yapılmış ise doğru sınır ve haritanın nasıl olması gerektiği gibi hususlarda ve "ada raporu" ile "yenileme tutanağı ve haritasını" irdeler şekilde, teknik ve bilimsel verilere dayalı, gerekçelendirilmiş, denetlenebilir ve ayrıntılı rapor alınmalıdır. Bu raporun eki olacak haritalarda, birincisi hava fotoğrafı üzerinde, ikincisi ise ortofoto (bulunmadığı takdirde uydu fotoğrafı) üzerinde tesis kadastrosu paftası ile yenileme kadastrosu paftası çakıştırılmış bulunmalı, ayrıca her biri yönünden çakıştırmalardan bir tanesinin ada bazında, diğerinin ise çekişmeli taşınmaz ve yakın komşularını gösterir şekilde olmalıdır. Teknik bilirkişi haritasında, uygulama kadastrosunda yanlışlık varsa, infazı kabil bir hükme esas olmak üzere doğru sınırların nasıl olması gerektiği de gösterilmelidir. Açıklanan yönteme uygun inceleme ve araştırma yapıldıktan sonra tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmelidir.
Somut olayda mahkemece, dava konusu taşınmazın tesis kadastrosunun yapıldığı tarihe en yakın tarihli hava fotoğrafları, temin edilebilen en eski ve güncel ortofoto ve uydu fotoğrafları getirtilerek dosya arasına alınmamış; dava konusu taşınmazın tesis kadastrosu 1967 yılında yapıldığı halde, teknik bilirkişiden, dava konusu taşınmazın tesis kadastro paftası ile uygulama kadastrosu paftasının tesis kadastrosunun yapıldığı tarihe en yakın tarihli hava fotoğrafları üzerinde çakıştırılması istenilmemiş, teknik bilirkişinin yalnızca 1975 tarihli hava fotoğrafı üzerinde yapılan çakıştırmayı içerir raporuna itibar etmek suretiyle hüküm kurulmuştur.
Bu şekilde eksik araştırma ve incelemeye dayalı olarak hüküm kurulması usul ve yasaya uygun düşmemektedir. Hal böyle olunca, mahkemece öncelikle, belirtilen eksik belgeler ilgili yerlerden getirtilerek dosya arasına alınmalı, bundan sonra harita mühendisi ve jeodezi ve fotogrametri mühendisi bilirkişi sıfatına sahip bilirkişilerin de dahil olduğu, üç kişilik uzman bilirkişi kurulu eliyle yukarıda belirtilen şekilde inceleme ve araştırma yapılarak denetime elverişli rapor alınmalı ve toplanan tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmelidir. Mahkemece eksik araştırma ile hüküm kurulması isabetsiz olduğu gibi, kabule göre de; Mahkemece dava konusu taşınmazın, hükme esas alınan teknik bilirkişi raporunda belirtilen koordinat noktalarının birleştirilmesiyle oluşan sınırlar uyarınca 26.984,536 metrekare yüzölçümüyle tapuya tesciline karar verilmiş, taşınmazın yenileme kadastrosu sonucunda tespit edilen yüzölçümüyle arada oluşan 1.150,26 metrekarelik farka konu taşınmaz bölümünün, kroki üzerinde nereye isabet ettiği gösterilmemiş, böylece infaza elverişli hüküm kurulmamış olması da isabetsiz olup, temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde bulunduğundan kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan temyiz karar harcının talep halinde temyiz eden belediyelere ayrı ayrı iadesine, yasal koşullar gerçekleştiğinde kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 14.09.2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.