
Esas No: 2020/1523
Karar No: 2021/8034
Karar Tarihi: 10.06.2021
Danıştay 6. Daire 2020/1523 Esas 2021/8034 Karar Sayılı İlamı
T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2020/1523
Karar No : 2021/8034
TEMYİZ EDEN (DAVACI) : … Valiliği
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVALI) : … Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : ... İdare Mahkemesinin ... tarihli, E:…, K:… sayılı kararına karşı yapılan istinaf başvurusunun reddine dair … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararın, usul ve hukuka aykırı olduğu ileri sürülerek bozulması istenilmektedir.
SAVUNMANIN ÖZETİ : Savunma verilmemiştir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Dava, Zonguldak ili, Kozlu ilçesi, Merkez, … ada, … ve … parsel sayılı taşınmazların bulunduğu alanda parselasyon yapılmasına ilişkin … tarih ve … sayılı belediye encümeni kararı ve bu karara yapılan itiraz üzerine tesis edilen … tarih ve … sayılı işlemin iptali istemiyle açılmıştır.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: İdare Mahkemesince; yerinde yaptırılan keşif ve bilirkişi incelemesi neticesinde düzenlenen raporun ve dosyanın incelenmesinden dava konusu parselasyonda belirlenen düzenleme ortaklık payı oranının (DOP) ve düzenleme sınırının imar mevzuatına uygun olduğu, mevzuatta belirtilen parsel büyüklüklerine ilişkin hükümlere uygun parseller oluşturulduğu, parselasyonun imar planına uygun olduğu, yoldan ihdas yapılmadığı, davacıya … ada … ve … parsel ile … ada … parsel sayılı taşınmazların yerinde ve müstakil olarak tahsis edildiği, … ada, … parsel, … ada, … ve … parsel sayılı taşınmazların ise üzerinde başka maliklere ait binalar bulunması sebebiyle hisseli olarak yerinden tahsis edildiği, davacı taşınmazlarının kısmen yolda kalması nedeniyle kalan 450 m2'lik kalan hak edişinin ise kök parsel dışından ve DOP'tan boşalan … ada, … ve … sayılı parsellerden hisseli olarak tahsis edildiği, bu nedenle dava konusu işlemin tahsis ve dağıtım ilkelerine uydun olduğu gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının özeti: İstinaf başvurusuna konu İdare Mahkemesi kararının hukuka ve usule uygun olduğu ve istinaf dilekçelerinde ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI: İdarece müstakil olarak verildiği belirtilen parseller üzerinde başka şahıslara ait yapılar bulunduğu, vatandaşların hisselerindeki fazlalık ve eksiklik esas alınarak parsellerin hazine hisseleri ile tamamlandığı, şahıslara dağıtım yapıldıktan sonra hazine hisselerinin boş kalan yerlere dağıtıldığı, uzaktan tahsis yapıldığı, raporun ve bilirkişilerin yetersiz olduğu, düzenleme sınırının belirlenmesine ilişkin ilkelere uyulmadığı ileri sürülmektedir.
SAVUNMALARIN ÖZETİ : Savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ … DÜŞÜNCESİ: Uyuşmazlıkta, dava konusu alanda parselasyon yapılmasına ilişkin Kozlu Belediye Encümeninin ... tarih ve ... sayılı kararının iptali istemiyle açılan davada, düzenleme sınırının hatalı geçirildiği ve yoldan ihdas edilen alanların DOP'tan düşülmeksizin belediyeye tahsis edilmesi nedeniyle düzenleme ortaklık payı (DOP) oranının hatalı hesaplandığı gerekçesiyle ... İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E:… K:… sayılı kararın uygulanması amacıyla tesis edilen dava konusu işlem hakkında yapılacak incelemede öncelikle düzenleme sınırının imar mevzuatına uygun geçirilip geçirilmediği, düzenleme sınırına dahil edilmesi gereken tüm taşınmazların dahil edilip edilmediği, düzenleme alanının batısında sınırın imar adasını ikiye bölecek şekilde geçirilmesinin fiili veya hukuki bir zorunluluktan kaynaklanıp kaynaklanmadığı, önceki parselasyonun iptali üzerine geri dönüşüm işlemlerinin yapılıp yapılmadığı, yoldan ihdas alanlarının DOP'tan düşülüp düşülmediği, bu kapsamda DOP oranının mevzuata uygun olup olmadığı, dava konusu parsellerin tümünün yerinden ve mümkün olduğunca müstakil olarak tahsis edilmesine engel teşkil eden bir durumun bulunup bulunmadığı hususlarının açıklığa kavuşturulması gerekirken eksik incelemeye dayalı olarak karar verildiği anlaşılmış olup İdare Mahkemesince alanında uzman bilirkişilerden oluşturulacak yeni bir bilirkişi heyetince mahallinde yeniden keşif ve bilirkişi incelemesi yaptırılmak suretiyle karar verilmesi gerektiği sonucuna ulaşıldığından temyize konu kararın bozulmasına karar verilmesi gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Dava konusu alanda parselasyon yapılmasına ilişkin olarak Kozlu Belediye Encümeninin … tarih ve … sayılı kararının iptali istemiyle dava dışı şahıslar tarafından açılan davada, düzenleme sınırının hatalı geçirildiği ve düzenleme sahası içerisinde yoldan ihdas edilen alanların DOP'tan düşülmeksizin davalı idare adına tescil edilmesi nedeniyle DOP'un hatalı hesaplandığı sonucuna ulaşıldığı gerekçesiyle anılan işlemin iptali yolunda ... İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı karar onanarak kesinleşmiştir.
Bunun üzerine, davalı idare tarafından belediye encümeninin … tarih ve … sayılı kararı ile anılan mahkeme kararının uygulanması amacıyla dava konusu parselasyon tesis edilmiş, davacı tarafından bu karara yapılan itiraz üzerine tesis edilen … tarih ve … sayılı işlemin ile parselasyon işleminin iptali istemiyle görülen dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
3194 sayılı İmar Kanununun 18. maddesinin işlem tarihinde yürürlükte olan şeklinde: "İmar hududu içinde bulunan binalı veya binasız arsa ve arazileri malikleri veya diğer hak sahiplerinin muvafakatı aranmaksızın, birbirleri ile, yol fazlaları ile, kamu kurumlarına veya belediyelere ait bulunan yerlerle birleştirmeye, bunları yeniden imar planına uygun ada veya parsellere ayırmaya, müstakil, hisseli veya kat mülkiyeti esaslarına göre hak sahiplerine dağıtmaya ve re'sen tescil işlemlerini yaptırmaya belediyeler yetkilidir. Sözü edilen yerler belediye ve mücavir alan dışında ise yukarıda belirtilen yetkiler valilikçe kullanılır." hükmü yer almaktadır.
İşlem tarihinde yürürlükte olan İmar Kanununun 18. maddesi Uyarınca Yapılacak Arazi ve Arsa Düzenlemesi ile İlgili Esaslar Hakkında Yönetmeliğin "Tanımlar" başlıklı 4. maddesinin 1. fıkrasının (a) bendinde; düzenleme sahasının, sınırı tespit edilerek düzenlenmesine karar verilen saha olduğu, aynı fıkranın (b) bendinde; düzenleme sınırının, düzenlenecek imar adalarının imar planına göre yol, meydan, park, genel otopark, yeşil saha gibi umumi hizmetlere ayrılan ve tescile tabi olmayan alanlar ile cami ve karakol yerlerini çevreleyen sınır olduğu, 5. maddesinde ise; belediye ve mücavir alan sınırları içinde belediyelerin, belediye encümen kararı ile; dışında valiliklerin, il idare kurulu kararı ile; 5 yıllık imar programlarında öncelik tanımak ve beldenin inkişaf ve ihtiyaç durumuna göre, yeterli miktarda arsayı, konut yapımına hazır bulunduracak şekilde düzenleme sahalarını tesbit etmek ve uygulamasını yapmak mecburiyetinde oldukları, konut yapımına hazır arsa sayısının, bir önceki yıl verilen inşaat ruhsatından az olmamasına dikkat edileceği, belirlenen düzenleme sahasının bir müstakil imar adasından daha küçük olamayacağı, ancak, imar adasının büyük bir kısmının imar mevzuatına uygun bir şekilde teşekkül etmiş olması nedeniyle, yeniden düzenlemesine ihtiyaç bulunmaması ve diğer kısmında bir kaç taşınmaz malın tevhid ve ifraz yoluyla imar planı ve imar mevzuatına uygun imar parsellerinin elde edilmesinin mümkün olduğu hallerde, adanın geri kalan kadastro parsellerinin müstakil bir imar düzenlemesine konu teşkil edebileceği, düzenlemeye tabi tutulması gerektiği halde İmar Kanununun 18. maddesi hükmünün tatbiki mümkün olmayan hallerde, müstakil inşaata elverişli olan kadastro parsellerine plana göre inşaat ruhsatı verileceği, aynı Yönetmeliğin 6. maddesinde; Düzenleme Sınırının, iskân sahasının bittiği yerlerde iskân sınırlarından, iskân sahası içindeki yollarda yol ekseninden, cami ve karakol yerlerinin dış sınırından, yeşil alan ve genel otopark alanlarının düzenleme ortaklık payı oranı ve uygulamaya alınan parsel sınırına göre uygun görülecek yerinden geçirileceği, imar plânlarında gösterilmiş düzenleme sınırları varsa bu durumun dikkate alınacağı, son olarak düzenleme sınırının herhangi bir parseli iki veya daha fazla parçaya bölmesi halinde; sınırın, bu parçalardan düzenleme sahası dışında kalan başka bir imar adasına girmeyenleri varsa bunları da içine alacak şekilde geçirileceği, parsel büyük ise, ifraz yapılarak ifraz sınırından geçirileceği, yine Yönetmeliğin 10. maddesinin 1. fıkrasının (a) bendinde; düzenleme ile oluşacak imar parsellerinin mümkün mertebe aynı yerdeki veya yakınındaki eski parsellere tahsisinin sağlanacağı kuralı, aynı fıkranın (b) bendinde de; plan ve mevzuata göre korunması mümkün olan yapıların tam ve hissesiz bir imar parseline intibak ettirilmesinin sağlanacağı kuralı yer almaktadır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Dosyanın incelenmesinden; düzenleme sınırının hatalı geçirildiği ve yoldan ihdas edilen alanların DOP'tan düşülmeksizin belediyeye tahsis edilmesi nedeniyle DOP oranının hatalı hesaplandığı gerekçesiyle iptaline karar verilen işlemden sonra anılan mahkeme kararının uygulanması amacıyla tesis edilen dava konusu işlem hakkında yapılacak incelemede öncelikle düzenleme sınırının imar mevzuatına uygun geçirilip geçirilmediği, düzenleme sınırına dahil edilmesi gereken tüm taşınmazların dahil edilip edilmediği, düzenleme alanının batısında sınırın imar adasını ikiye bölecek şekilde geçirilmesinin fiili veya hukuki bir zorunluluktan kaynaklanıp kaynaklanmadığı, önceki parselasyonun iptali üzerine geri dönüşüm işlemlerinin yapılıp yapılmadığı, yoldan ihdas alanlarının DOP'tan düşülüp düşülmediği, bu kapsamda DOP oranının mevzuata uygun olup olmadığı, dava konusu parsellerin tümünün yerinden ve mümkün olduğunca müstakil olarak tahsis edilmesine engel teşkil eden bir durumun bulunup bulunmadığı hususlarının açıklığa kavuşturulması gerekirken eksik incelemeye dayalı olarak karar verildiği anlaşıldığından Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesince alanında uzman bilirkişilerden oluşturulacak yeni bir bilirkişi heyetince mahallinde yeniden keşif ve bilirkişi incelemesi yaptırılmak suretiyle karar verilmesi gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.
KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin kabulüne,
2. … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararın BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesine gönderilmesine 10/06/2021 tarihinde, kesin olarak, oybirliğiyle karar verildi