15. Hukuk Dairesi 2017/348 E. , 2017/2369 K.
"İçtihat Metni"Mahkemesi :Asliye Hukuk Mahkemesi
Yukarıda tarih ve numarası yazılı hüküm davacı-birleşen dosyalar davacısı ve davalı-birleşen dosyalar davalısı vekillerince temyiz edilmiş davalı-birleşen dosyalar davalısı vekili tarafından duruşma istenmiş olmakla duruşma için tayin edilen günde davacı-birleşen dosyalar davacıs... T...Ş.) vekili Avukat ... ile fer"i müdahil ...Ş. vekili Avukat ... geldi. Davalı-birleşen dosyalar davalısı ... vekili ile ihbar olunan ... vekili gelmedi. Temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşıldıktan ve hazır bulunan taraflar avukatları dinlendikten sonra, eksiklik nedeniyle mahalline iade edilen dosya ikmâl edilerek gelmiş olmakla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği konuşulup düşünüldü:
- K A R A R -
Dava, eser sözleşmesinden kaynaklanmış olup asıl davada yüklenici bakiye iş bedelinin tahsili ile nakte çevrilen teminat mektupları bedelinin iadesini, birleşen ....Batı 2. Asliye Hukuk Mahkemesi"nin 2008/619 Esas sayılı dosyasında 7 nolu hakediş bedelinin ve birleşen ....Batı 1. Asliye Hukuk Mahkemesi"nin 2008/575 Esas sayılı dosyasında 9 nolu hakediş bedelinin tahsili için başlatılan icra takibine yönelik itirazın iptâlini talep etmiş, mahkemece asıl davanın reddine, ....Batı 2. Asliye Hukuk Mahkemesi"nin 2008/619 Esas sayılı ve ....Batı 1. Asliye Hukuk Mahkemesi"nin 2008/575 Esas sayılı davalarının kısmen kabulüne karar verilmiş, karar davacı temlik alan ve davalı iş sahibi vekillerince temyiz edilmiştir.
Sözleşmeler Hukuku"nun en temel ilkelerinden birisi olan sözleşmelerin nispiliği kuralı gereği sözleşme, kural olarak o sözleşmede taraf olanları bağlar. Bu nedenle, sözleşmeden kaynaklanan uyuşmazlıklarda davanın tarafları aynı zamanda sözleşmenin
taraflarıdır. Yargıtay içtihatları ve öğretide bu durum taraf sıfatı olarak adlandırılmaktadır. Taraf sıfatı, bir başka deyişle husumet ehliyeti, dava konusu hak ile kişiler arasındaki ilişkiyi ifade eder. Sıfat, bir maddi hukuk ilişkisinde tarafların o hak ile ilişkisinin bulunup bulunmadığının belirlenmesi anlamına gelir. Davacılık sıfatı, dava konusu hakkın sahibini; davalılık sıfatı ise, dava konusu hakkın yükümlüsünü ifade eder. Uygulamada davacı sıfatı, aktif husumeti; davalı sıfatı ise, pasif husumeti karşılayacak şekilde kullanılmaktadır. Dava konusu değer üzerinde kim ya da kimler hak sahibi ise, davayı bu kişi veya kişilerin açması ve kime karşı hukuki koruma isteniyor ise davanın o kişi veya kişilere karşı açılması gerekir. Bir kimsenin davacı veya davalı sıfatına sahip olup olmadığı tıpkı hakkın mevcut olup olmadığının tayininde olduğu gibi maddi hukuka göre belirlenir. Taraf sıfatının önemli özelliği, def"i niteliğinde olmayıp itiraz niteliğinde olması nedeniyle taraflarca süreye ve davanın aşamasına bakılmaksızın her zaman ileri sürülebilmesi ve taraflar ileri sürmemiş olsalar bile bu hususun mahkemece re"sen nazara alınmasıdır. Dairemizin 12.06.2014 tarih, 2013/6679 Esas ve 2014/4107 Karar sayılı ilâmında da bu hususlar açıkça vurgulanmıştır.
Alacağın devri (temliki) ise 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu"nun 183 ve devamı maddelerinde düzenlenmiş olup 183. maddenin birinci fıkrasında kanun, sözleşme veya işin niteliği engel olmadıkça alacaklının borçlunun rızasını aramaksızın alacağını üçüncü bir kişiye devredebileceği kabul edilmiştir. Borcun kaynağı ne olursa olsun, alacaklının, alacağını bir başkasına (üçüncü kişiye) temlik etmesi bir ihtiyaç olarak ortaya çıkabilir. Alacaklı, alacağının tamamını bir üçüncü kişiye devrettiğinde, borç ilişkisinde alacaklı tarafın bir hukuksal işleme dayanan değişimi söz konusu olacaktır. Bu suretle borç münasebetinde alacaklının şahsında bir değişiklik vuku bulmakta, eski alacaklının (temlik edenin) yerini yeni alacaklı (temellük eden) almaktadır.
Yukarıdaki açıklamalar çerçevesinde dosya kapsamında yapılan incelemede ise; yargılama devam ederlen davacı, ....10. Noterliği"nin 29.11.2012 tarih ve 26996 yevmiye sayılı temliknamesi ile dava konusu alacağını Başkent RNS İnş. Turz. Kiralama San ve Tic. A.Ş."ye devretmiş, temlik alacaklısı şirket yargılamaya davacı sıfatı ile devam etmiş ve yapılan yargılama sonucunda temlik alan şirket hakkında hüküm kurulmuştur. Fakat; feri müdahil Yapı Kredi Bankası vekili tarafından dosyaya sunulan 18.12.2013 tarihli feri müdahillik talebini içerir dilekçe içeriğinden, müdahale talep eden bankanın söz konusu ....10. Noterliği"nin 29.11.2012 tarih ve 26996 yevmiye sayılı temliknamesinin iptâli için ....12. Asliye Hukuk Mahkemesi"nin 2013/381 Esas sayılı dosyası ile dava açtığı anlaşılmıştır. ....12. Asliye Hukuk Mahkemesi"nin 2013/381 Esas sayılı dosyası üzerinde yapılan incelemede ise; mahkemece ....10. Noterliği"nin 29.11.2012 tarih ve 26996 yevmiye sayılı temliknamesinin iptâline karar verildiği anlaşılmıştır. ....12. Asliye Hukuk Mahkemesi"nin 2013/381 Esas sayılı dosyasında verilen mahkeme kararının kesinleşmesi halinde davacı temlik alanın davacı sıfatının ortadan kalkacağı anlaşılmaktadır.
Bu durumda; davacı temlik alanın davada sıfatı olup olmadığının tespiti bakımından mahkemece, ....12. Asliye Hukuk Mahkemesi"nin 2013/381 Esas sayılı dosyasının bekletici mesele yapılıp sonucuna göre değerlendirme yapılması gerekirken sonucu
beklenmeksizin asıl ve birleşen davalarda yazılı şekilde karar verilmesi doğru olmadığından, diğer temyiz itirazları incelenmeksizin kararın bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda yazılı nedenlerle hükmün BOZULMASINA, bozma sebebine göre davacı temlik alan ve davalı iş sahibinin temyiz itirazlarının bu aşamada incelenmesine yer olmadığına, 1.350,00 TL duruşma vekâlet ücretinin davalıdan alınarak Yargıtay"daki duruşmada vekille temsil olunan davacı-birleşen dosyalar davacısına verilmesine, Yargıtay duruşmasında vekille temsil edilmediğinden davalı-birleşen dosyalar davalısı yararına vekâlet ücreti takdirine yer olmadığına, ödedikleri temyiz peşin harçlarının istek halinde temyiz eden davacı-birleşen dosyalar davacısı ve davalı-birleşen dosyalar davalısına geri verilmesine, karara karşı tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme isteminde bulunulabileceğine 01.06.2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.