Danıştay 13. Daire 2021/1497 Esas 2021/2173 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2021/1497
Karar No:2021/2173

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : ... İnşaat Mühendislik Madencilik Sanayi ve Ticaret A.Ş.

VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVALI) : … Kurumu

VEKİLİ : Av. …

MÜDAHİL (DAVALI YANINDA) : 1. … İnşaat Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.
2. … İnşaat Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. (iş ortaklığı)

VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN_KONUSU : .... İdare Mahkemesi'nin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Toplu Konut İdaresi Başkanlığı'nca 18/06/2020 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen "… Sulaması … Projesi (… Sulaması 3 Kısım İkmali) İnşaatı"
ihalesine ilişkin olarak davalı idare yanında müdahil iş ortaklığı tarafından yapılan itirazen şikâyet başvurusu üzerine düzeltici işlem belirlenmesine dair … tarih ve … sayılı Kamu İhale Kurulu (Kurul) kararının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: .... İdare Mahkemesi'nce verilen kararda; aşırı düşük teklife esas sınır değerin altında teklif sunan isteklilerden aşırı düşük teklif sorgulaması yapılırken nakliye girdilerine ilişkin 07.006, 07.006/22 ve 07.006/27 poz numaralarının verildiği, ancak nakliye formülüne yer verilmediği, keza ihale dokümanında da nakliye formülüne işaret edilmediği ve davalı idare yanında müdahil iş ortaklığı tarafından Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'na ait formül kullanılarak açıklama yapıldığı,
İdarecelerce aşırı düşük teklif açıklaması istenilirken hangi kurum ve kuruluş tarafından yayımlanan nakliye formülünün kullanılacağının belirtilmesi gerektiği, herhangi bir formülün belirtilmediği durumlarda istekliler tarafından nakliye maliyetinin doğrudan fiyat teklifi ile veya herhangi bir kuruma ait nakliye formülü ile açıklanmasının mümkün olduğu,
Davalı idare yanında müdahil iş ortaklığı tarafından, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'na ait formül kullanılmak suretiyle aşırı düşük teklif açıklaması yapılmış olsa da, yapılan açıklamanın Devlet Su İşleri (DSİ) Genel Müdürlüğü'nün 2015 yılı birim fiyatlarından yüksek olduğu; bu durumda, anılan iş ortaklığının teklifinin değerlendirmeye alınarak ihalenin sonuçlandırılmasında mâli açıdan kamu menfaatinin bulunduğu anlaşıldığından, dava konusu Kurul kararında hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle dava konusu işlem hukuka uygun bulunarak davanın reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, dava konusu ihalenin sulama projesine yönelik olduğu, bu kapsamda Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'nın poz ve formüllerine göre değil, DSİ tarafından 2015 yılında yayınlanan birim fiyat cetvelinin güncel hâli kullanılmak suretiyle hesaplama yapılması gerektiği, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'nca yayınlanan ve iş ortaklığı tarafından kullanılan pozun, üst yapı işlerine ait olduğu, ihaleyi yapan idare tarafından poz numarası verilerek açıklanması istenen nakliye girdisinin DSİ'ye ait olduğu, bu durumda belirtilen poza ilişkin formül kullanılmak suretiyle aşırı düşük teklif açıklamasında bulunulması gerektiği, anılan iş ortaklığı tarafından aşırı düşük teklif açıklamasının Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'nca yayımlanan poz ve formül kullanılarak yapılmasının hukuka aykırı olduğu, DSİ tarafından yayınlanan nakliye formülünde yer verilen "B" katsayısının, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'na ait formülde yer almadığı, bu katsayının dikkate alınmaması nedeniyle iş ortaklığının fiyat avantajı sağladığı, Kurul tarafından, "K" katsayısı dikkate alınmak suretiyle yapılan hesaplamada 2020 yılı yerine (380), 2015 yılı değerinin (210) baz alınmasında isabet bulunmadığı, nakliye formülü düzeltilerek yapılacak hesaplamada iş ortaklığı tarafından yapılan açıklamanın DSİ birim fiyatlarından yüksek olduğunun ortaya çıkacağı, sonuç olarak ihaleyi yapan idarece anılan iş ortaklığının teklifinin değerlendirme dışı bırakılmasında hukuka aykırılık, aksi yöndeki Kurul kararında ise hukuka uygunluk bulunmadığı ileri sürülmüştür.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından, müdahil iş ortaklığınca yapılan aşırı düşük teklif açıklamasının hukuka uygun olduğu, İdare Mahkemesi kararında usul ve yasaya aykırılık bulunmadığı savunulmuştur.
Davalı idare yanında müdahil tarafından, idarece açıklama istenen analizlerde ve ihale dokümanında nakliye formüllerine yer verilmediği, sadece poz numaralarına yer verildiği, bu nedenle poz numaraları ve mesafe limitleri ile uyumlu olan Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'na ait nakliye formüllerinin kullanıldığı, dava konusu Kurul kararının hukuka uygun olduğu, temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'İN DÜŞÜNCESİ: Temyiz isteminin kabulü gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi'nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, dosya tekemmül ettiğinden yürütmenin durdurulması istemi hakkında ayrıca bir karar verilmeksizin gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE :
MADDİ OLAY :
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Toplu Konut İdaresi Başkanlığı'nca 18/06/2020 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen "… Sulaması … Projesi (… Sulaması 3 Kısım İkmali) İnşaatı" ihalesi kapsamında sınır değerin altında (288.008.455,71-TL) teklif sunan 7 istekliden aşırı düşük teklif açıklaması istenilmiştir.
20/11/2020 tarihli ihale komisyonu kararı ile aşırı düşük teklif açıklamaları kapsamında, açıklama istenen analiz girdileri içerisinde yer alan nakliye iş kalemleri için isteklilere DSİ nakliye hesap formülleri olan 07.006 numaralı pozların verildiği, müdahil iş ortaklığı tarafından ise Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'na ait formüllerin kullanıldığı, her iki formül incelendiğinde, müdahil iş ortaklığı tarafından kullanılan nakliye formülünde "G" yoğunluk değerlerinin 1 ton/m³ alındığı, DSİ tarafından yayınlanan nakliye formüllerinde kullanılmak üzere malzeme cinslerine göre "B" değerlerinin, "1,25 ton/m3 ile 2,25 ton/m3" arasında değiştiği, müdahil iş ortaklığı tarafından sunulan nakliye fiyatlarının yoğunluk değerlerinin, isteklilere ihale dokümanı kapsamında verilen değerlerden düşük olduğu ve bu durumun Kamu İhale Genel Tebliği'nin 45.1.8. maddesine aykırı olduğu, aynı zamanda anılan iş ortaklığına fiyat avantajı sağladığı sonucuna varıldığından; müdahil iş ortaklığının aşırı düşük teklif açıklamaları yerinde görülmeyerek teklifi değerlendirme dışı bırakılmış, ihale davacı şirketin uhdesinde bırakılmıştır.
Müdahil iş ortaklığı tarafından Kurum'a yapılan itirazen şikâyet başvurusu üzerine, Kurumca yapılan değerlendirmede; ihaleyi gerçekleştiren idare tarafından aşırı düşük teklife esas sınır değerin altında teklif sunan isteklilere gönderilen açıklama isteme yazısındaki iş kalemleri analizinde …, … ve … poz numaraları belirtilerek "M" bilgisine yer verildiği, idarenin, açıklama yapacak istekliyi 2015 yılında yayımlanan … poz numarasında geçen nakliye formülünü kullanmasına yönlendirdiği, ayrıca ihaleyi yapan idare tarafından şikâyete cevap yazısında da "…Kamu İhale Kanunu'nun 38. maddesine göre teklifleri sınır değer altında kalan istekli firmalardan aşırı düşük teklif açıklamaları kapsamında, 'Açıklama İstenecek Analiz Girdileri' içerisinde yer alan 'Nakliye' iş kalemleri için istekli firmalara Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü nakliye hesap formülleri olan 07.006 nakliye pozu taşıma mesafesi verilerek ve birimi 'Ton' olacak şekilde verilmiştir." ifadelerine yer verilerek anılan pozlara ilişkin açıklama yapacak isteklilerin DSİ nakliye formüllerini kullanmaları gerektiği; müdahil iş ortaklığı tarafından 07.006/22 kazı nakli (10 km) için 6,46-TL, 07.006 kırmataş nakli (8 km) için 5,78-TL ve 07.006/27 stabilize nakli (15 km) için 7,79-TL olmak üzere fiyat açıklaması yapıldığı, DSİ tarafından yayımlanan 2015 Yılı Birim Fiyat Cetveli'nde anılan pozların birim fiyatlarına yer verildiği, müdahil iş ortaklığı tarafından yapılan açıklamanın DSİ birim fiyatlarından yüksek olduğu, anılan birim fiyatların altında belirlenmediği, idarece yapılan yönlendirmeden dolayı anılan iş ortaklığının açıklamasında sunduğu analizlerin, ihale dokümanı kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım şartlarına veya Teknik Şartname'ye uygun olmadığı ve analiz fiyat tutarlarının teklif fiyatların üzerinde olduğu gerekçesiyle yapılan değerlendirmenin yerinde olmadığı, yapılan açıklamanın uygun olduğu, dolayısıyla müdahil iş ortaklığının iddiasının yerinde olduğu sonucuna varılarak, müdahil iş ortaklığının teklifinin değerlendirmeye alınması ve bu aşamadan sonraki ihale işlemlerinin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerektiği yönünde düzeltici işlem belirlenmesi üzerine bakılan dava açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu'nun "Aşırı düşük teklifler" başlıklı 38. maddesinde, "İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.
İhale komisyonu;
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.
Kurum, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne göre aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık maliyeti 8. maddede öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile yapım işleri ihalelerinde sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale komisyonu bu maddenin uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır." kuralına yer verilmiştir.
Kamu İhale Genel Tebliği'nin "Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler" başlıklı 45. maddesinde, "…45.1.2. Sınır değerin altındaki teklif sahiplerinden yaklaşık maliyetin % 80'lik bölümünü oluşturan iş kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntılar yazılı olarak istenir. Bu çerçevede; istenen açıklamanın niteliği dikkate alınarak, isteklilere beş (5) iş gününden az olmamak üzere makul bir süre verilir. Yazıda ayrıca, ihale konusu işe özgü alanlara (malzeme ocağı vb.) ilişkin olan ve açıklama istenecek girdi niteliğinde bulunan nakliyelere dair yaklaşık maliyet hesabında esas alınan mesafeler belirtilir.
45.1.2.1. İhale komisyonunca, (38.1) maddesi kapsamında idarece hazırlanan 'sıralı iş kalemleri/grupları listesi' kullanılarak yaklaşık maliyetin % 80'lik kısmına giren iş kalemleri/grupları belirlenir. Sıralı listeye göre, tutarlarının yaklaşık maliyete oranlarının kümülatif toplamı % 80 oranına kadar olan iş kalemleri/grupları ile kümülatif toplama eklendiğinde % 80 oranının aşılmasına neden olan iş kalemi/grubu, sorgulamaya tabi tutulacak olan iş kalemleri/grupları olarak belirlenecektir. Bunların dışında kalan iş kalemleri/grupları için sorgulama yapılmayacaktır.
45.1.2.2. İhale komisyonu tarafından, açıklama istenilmesi gereken iş kalemleri/gruplarına ait idarece (38.1) maddesine göre oluşturulan 'sıralı analiz girdileri listesi' kullanılarak tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3'üne eşit ve bu tutarın altında olan analiz girdileri tespit edilecektir.
Yaklaşık maliyeti oluşturan iş kalemi/grubu analizlerindeki analiz girdilerinden, tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının %3'üne eşit ve altında olanlar için isteklilerden açıklama yapılması istenilmeyecektir.
Tutarı, kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3'üne eşit veya altında olması nedeniyle sorgulamaya tabi tutulmayacak analiz girdilerinin tutarlarının kümülatif toplamının kar ve genel gider hariç analiz toplamının %15'ini aşması durumunda; en küçük tutardan itibaren kümülatif toplamda % 15'lik tutarın aşılmasına neden olan analiz girdisi belirlenecek, tutarı bu girdinin tutarından daha az olan girdiler için açıklama istenilmeyecektir.
Aynı girdinin yaklaşık maliyeti oluşturan birden fazla iş kalemi/grubunun analizinde yer alması halinde bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı değerlendirilerek analiz toplamının % 3'ünün altında kalıp kalmadığına göre işlem yapılır. Herhangi bir analizdeki oranı %3'ün üstünde olan analiz girdisi için açıklama istenilecektir.
Analizlerdeki işçilik girdisi, tutarları analiz toplamının % 3'üne eşit veya altında olsa dahi, açıklama istenilmeyecek girdiler arasında yer alamaz.
45.1.2.3. İhale komisyonu teklifleri aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerden (45.1.2.1) maddesinde belirlediği iş kalemleri/grupları için isteyeceği açıklama ile ilgili yazıda, (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerini de belirtecektir. İstekliler, teklifi kapsamında yer alan iş kalemleri/grupları için hazırlayacakları analizlerde (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dahil analizlerini oluşturan tüm girdileri göstereceklerdir.
…
45.1.3. İsteklilerden teklifleri kapsamında analiz ve hesap cetveli sunmaları istenmeyecektir. Analizler ve hesap cetveli, Kanun'un 38. maddesi uyarınca teklif fiyatı aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerin tekliflerinin önemli bileşenleri ile ilgili ayrıntıların belirlenmesi amacıyla, sadece aşırı düşük teklif sahibi isteklilerden istenecektir. Bu çerçevede; teklif fiyatının aşırı düşük olduğu tespit edilen istekliler tekliflerinde önemli olduğu tespit edilen bileşenlerine ilişkin olarak yapacakları açıklama kapsamında;
…
b) Teklif birim fiyatlı işlerde; açıklama istenen iş kalemlerinin birim fiyatlarına ilişkin olarak ihale dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri sunacaklardır. Sorgulamaya konu edilmeyen iş kalemleri/grupları için analiz sunulması istenmeyecektir.
...
45.1.4. İdare tarafından ihale dokümanı kapsamında;
a) Teklif birim fiyatlı işlerde; her bir iş kaleminin yapım şartlarına, tarif ve içeriğine göre analizde yer almasını istediği 'malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler, inşaat yerindeki yükleme, boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)' sadece girdi cinslerinin belirlendiği, analiz girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,
…
(Ek-Y.2)'de yer alan örneğe uygun analiz formatının isteklilere verilmesi, isteklilerin de tekliflerinin aşırı düşük olarak tespit edilerek kendilerinden açıklama istenmesi durumunda, yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin verilen bu formata uygun olması gerekmektedir.
İdare tarafından bütün iş kalemleri/iş grupları için tek bir analiz formatı düzenlenebileceği gibi, iş kalemleri/iş gruplarının yapım şartlarına göre birden fazla analiz formatı da düzenlenebilir. Ancak bu durumda, idare ihale dokümanında hangi analiz formatının hangi iş kalemleri/iş grupları için kullanılacağını belirtmek zorundadır.
Kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu olmayan iş kalemleri (özel iş kalemleri) ile idarelerce tasarlanan ve birden fazla iş kalemini ihtiva eden iş kalemleri (paçal iş kalemi) için bu iş kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve miktarlarının gösterildiği analiz formatlarının, ihale dokümanı kapsamında veya aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazı ekinde verilmesi gerekmektedir. Ancak idarece niteliği gereği analiz formatı hazırlanamayan iş kalemlerine ilişkin isteklilerin açıklamaları kapsamında analiz sunmalarına gerek olmayıp, anılan iş kalemlerine ilişkin açıklamalar 45.1.13 maddesi uyarınca yapılabilir.
45.1.5. İsteklilerin iş kalemleri/iş grupları için kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış cari yıl birim fiyatları veya bu fiyatlardan daha yüksek fiyatları teklif etmeleri ve söz konusu iş kalemleri/grupları için; hangi kamu kurum ve kuruluşunun birim fiyatını kullandıklarını, birim fiyat poz numarasını da yazmak suretiyle liste hâlinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları durumunda analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu kapsamda; isteklilerin, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış 'kâr ve genel gider içermeyen birim fiyatların' üzerine, kendi belirledikleri 'kâr ve genel gideri' ilave ederek birim fiyatlarını oluşturmaları durumunda da; hangi kamu kurum ve kuruluşunun 'kâr ve genel gider hariç birim fiyatını' kullandıklarını ve kendi belirledikleri 'kâr ve genel gider' tutarını yazmak suretiyle liste hâlinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları hâlinde de, söz konusu iş kalemleri/iş grupları için analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu kapsamda isteklilerin analiz düzenlemeleri zorunlu olmayan söz konusu iş kalemleri/grupları için 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına da gerek bulunmamaktadır.
...
İlan veya davet tarihinde cari yıl birim fiyatın yayımlanmamış olması durumunda, istekli tarafından önceki yılın yayımlanmış birim fiyatları kullanılabilir.
45.1.6. Analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından belirlenerek yayımlanmış rayiçleri kullanan ve söz konusu rayiçleri poz numaralarını da belirtmek suretiyle liste hâlinde sunan isteklilerin, söz konusu rayiçlere ilişkin olarak 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına gerek bulunmamaktadır.
…
45.1.8. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak yaptığı açıklamada sunduğu analizler, ihale dokümanı kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım şartlarına veya teknik şartnameye uygun olmayan, analiz fiyat tutarları teklif fiyatların üzerinde olan isteklilere ait teklifler reddedilecektir.
... "kuralına yer verilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Dosyanın incelenmesinden, idare tarafından sınır değerin altında teklif sunan isteklilere gönderilen aşırı düşük teklif açıklama yazısında açıklama istenilen iş kalemleri listesi tablosu, sıralı analiz girdi tabloları, açıklama istenilen analiz girdileri tablosu ve açıklama istenmeyen analiz girdileri tablosunun gönderildiği anlaşılmıştır.
Açıklama istenilen iş kalemleri listesinde yer alan, İM3-03 (Boru Hendek Kazısının Yapılması ve Kazı Fazlasının Depo Sahasına Nakli) iş kaleminin analizinde yer alan 07.006/22 girdi numaralı kazı nakli (10 km) girdisinden, İM3-05 (Boru Hendeğinde Yataklama, Yastık ve Gömlek Tabakası Yapılması) iş kaleminin analizinde yer alan 07.006 girdi numaralı kırmataş nakli (8 km) girdisinden ve İM3-07 (İşletme Bakım Yolu Yapılması (4 m platformlu) iş kaleminin analizinde yer alan 07.006/22 girdi numaralı kazı nakli (10 km) girdisinden ve 07.006/27 girdi numaralı stabilize nakli (15 km) girdisinden açıklama istenildiği, her girdinin biriminin "ton" olarak belirtildiği ve açıklama istenilen analiz girdileri listesinde de yer aldığı anlaşılmıştır. Analizlerde nakliye mesafelerine (M katsayısı) yer verildiği görülmekle birlikte bunun dışında herhangi bir bilgiye (nakliye formülü, zorluk katsayısı vb. gibi) yer verilmemiştir.
Müdahil iş ortaklığı tarafından, aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'na ait nakliye formülü kullanılmak suretiyle, 07.006/22 girdi numaralı kazı nakli (10 km) girdisine ilişkin 6,46-TL, 07.006 girdi numaralı kırmataş nakli (8 km) girdisine ilişkin 5,78-TL ve 07.006/27 girdi numaralı stabilize nakli (15 km) girdisine ilişkin 7,79-TL olmak üzere fiyat açıklamasında bulunulmuştur.
Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilere gönderilen aşırı düşük teklif sorgulama yazılarında, açıklama istenecek iş kalemlerinde yer alan nakliye girdilerine ilişkin olarak formül belirtilmesinin idarenin takdirinde olduğu, idarece herhangi bir nakliye hesaplama formülü bilgisine yer verilmediği durumlarda, açıklamaların başka kamu kurum ve kuruluşları tarafından yayınlanmış aynı poza ilişkin formüllerin (uygun olduğu ölçüde) kullanılması suretiyle yapılabileceği gibi, üçüncü kişilerden fiyat teklifi almak suretiyle de yapılabileceği açıktır. İdarece poz numarası verilmek suretiyle açıklanması istenen iş kalemleri bakımından ise, anılan poza ilişkin formül kullanılarak açıklama yapılması gerekmektedir.
Buna göre, ihale konusu işin DSİ'ye ait bir proje olduğu, aşırı düşük teklif sorgulamasında verilen poz numaralarının da DSİ'ye ait olduğu nazara alındığında, isteklilerin aşırı düşük teklif açıklamalarını, DSİ'nin nakliye formülleri kullanmak suretiyle yapmaları gerekmektedir.
Her ne kadar, dava konusu Kurul kararında, idare tarafından aşırı düşük teklife esas sınır değerin altında teklif sunan isteklilere gönderilen açıklama isteme yazısında yer alan ifadelerden söz konusu pozlara ilişkin olarak açıklama yapacak isteklilerin, DSİ nakliye formüllerini kullanmaları gerektiği, müdahil iş ortaklığı tarafından, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'nın nakliye formülleri kullanılarak yapılan aşırı düşük teklif açıklamasında yer alan birim fiyatların, DSİ tarafından yayınlanan ve 01/01/2002 tarihinden sonra ihaleye çıkılan işlerde kullanılacak olan 2015 Yılı Birim Fiyat Cetveli'nde anılan pozlara ilişkin birim fiyatlarından yüksek olduğu, anılan Fiyat Cetveli'nde yer alan birim fiyatların altında belirlenmediği, idarece yapılan yönlendirmeden dolayı müdahil iş ortaklığının açıklamasında sunduğu analizlerin, ihale dokümanı kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım şartlarına veya Teknik Şartname'ye uygun olduğu belirtilmekteyse de, DSİ tarafından yayımlanan 2015 Yılı Birim Fiyat Cetveli'nde yer alan birim fiyatların, ihalenin gerçekleştirildiği tarih dikkate alınmak suretiyle güncellenmediği anlaşılmıştır.
Davalı idarece, ihaleyi gerçekleştiren idare tarafından poz numarası verilip bu poza ilişkin nakliye hesaplama formülü bilgisine yer verilmediğinden, açıklama istenen iş kalemlerine ilişkin DSİ tarafından yayınlanan formülün, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'nca yayınlanıp yayınlanmadığı, yayınlanmış ise, aynı poza ilişkin formülün (uygun olduğu ölçüde) kullanılıp kullanılamayacağı, DSİ tarafından yayınlanan 2015 Yılı Birim Fiyat Cetveli'nde yer alan birim fiyatların, ihalenin gerçekleştirildiği tarih dikkate alınmak suretiyle güncellenmiş hâli göz önünde bulundurulmak suretiyle müdahil iş ortaklığı tarafından yapılan aşırı düşük teklif açıklaması hakkında bir değerlendirme yapılarak karar verilmesi gerekirken, belirtilen hususlara ilişkin bir inceleme yapılmadan dava konusu işlem tesis edilmiştir.
Bu itibarla, eksik inceleme ve değerlendirme sonucunda dava konusu işlemin tesis edildiği anlaşıldığından, müdahil iş ortaklığı tarafından yapılan itirazen şikâyet başvurusu üzerine alınan düzeltici işlem belirlenmesine ilişkin dava konusu Kurul kararında hukuka uygunluk, davanın reddi yönündeki İdare Mahkemesi kararında ise hukukî isabet bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin kabulüne;
2. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesi uyarınca .... İdare Mahkemesi'nin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararının BOZULMASINA,
3. DAVA KONUSU İŞLEMİN İPTALİNE,
4. Ayrıntısı aşağıda gösterilen ilk derece ve temyiz yargılama giderleri toplamı …-TL ile Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca …-TL vekâlet ücretinin davalı idareden alınarak davacıya verilmesine,
5. Davalı yanında müdahil tarafından yapılan toplam …-TL yargılama giderinin müdahil üzerinde bırakılmasına,
6. Posta giderleri avansından artan tutarın taraflara ve istemi hâlinde ilk derece ve temyiz aşamalarında kullanılmayan (…-TL+…-TL) toplam …-TL yürütmeyi durdurma harcının davacıya iadesine,
7. Dosyanın anılan Mahkeme'ye gönderilmesine,
8. 2577 sayılı Kanun'un 20/A maddesinin ikinci fıkrasının (i) bendi uyarınca kesin olarak (karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere), 10/06/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.