BAM Hukuk Mahkemeleri İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 37. Hukuk Dairesi 2021/1697 Esas 2022/678 Karar Sayılı İlamı

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
37. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2021/1697
KARAR NO: 2022/678
KARAR TARİHİ: 17/03/2022
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 23/12/2020
NUMARASI: 2020/304 2020/926
DAVA: İtirazın İptali
Taraflar arasındaki davada İstanbul 7. Asliye Ticaret Mahkemesi ile İstanbul 2. Tüketici Mahkemelerince ayrı ayrı görevsizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü:
K A R A R Dava, itirazın iptaline ilişkindir. İstanbul 2. Tüketici Mahkemesince, "... 6502 sayılı Yasanın 3/(1)-k maddesinde, tüketici, ticari veya mesleki olmayan amaçlarla hareket eden gerçek veya tüzel kişi olarak tanımlanmıştır. Tüketici işlemi ise Mal veya hizmet piyasalarında kamu tüzel kişileri de dâhil olmak üzere ticari veya mesleki amaçlarla hareket eden veya onun adına ya da hesabına hareket eden gerçek veya tüzel kişiler ile tüketiciler arasında kurulan, eser, taşıma, simsarlık, sigorta, vekâlet, bankacılık ve benzeri sözleşmeler de dâhil olmak üzere her türlü sözleşme ve hukuki işlemi ifade etmektedir. Bir hukukî işlemin sadece 6502 sayılı Kanunda düzenlenmiş olması tek başına o işlemden kaynaklanan uyuşmazlığın tüketici mahkemesinde görülmesini gerektirmez. Bir hukuki işlemin 6502 sayılı Kanun kapsamında kaldığının kabul edilmesi için taraflardan birinin tüketici olması ve davaya konu işlemin ise tüketici işlemi olması gerekmektedir. Başka bir anlatımla satıcı ve sağlayıcı tanımında da yer verildiği gibi satıcı ve sağlayıcının işlem yaparken ticari veya mesleki amaçlarla hareket etmesi, karşısında yer alan kişinin ise bunun tersine bir amaçla yani ticari veya mesleki olmayan amaçla (Kar elde etme amacı olmaksızın) hareket etmesi germektedir. (Emsal Yargıtay Hukuk Genel Kurulu 07.02.2019 Tarih 2017/11-2348 Esas, 2019/82 Karar sayılı İlam) Somut uyuşmazlıkta; taraflar arasındaki işlemin tüketici işlemi olmayıp, YATIRIM amaçlı ticari iş olduğu, bu haliyle 6502 sayılı kanun kapsamına girmediği açıktır. Davacının yapılan sözleşmeler neticesinde kar elde etmek istediği görülmektedir. Yani davacının tüketici sıfatı bulunmadığı gibi taraflar arasındaki işlemin de tüketici işlemi olarak kabulü mümkün değildir. Dolayısı ile davacının tüketici olarak kabul edilemeyeceği, davacı ile davalı arasında 6502 sayılı kanun kapsamında kalan bir hukuki ilişkinin bulunmadığı anlaşıldığından dava dilekçesinin görev yönünden reddine talep halinde dosyanın görevli İstanbul Asliye Ticaret Mahkemesine gönderilmesine ..." gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiştir. İstanbul 7. Asliye Ticaret Mahkemesi ise, "...Her ne kadar İstanbul 2. Tüketici Mahkemesi, Davalı şirket ile davacı arasında imzalanan ... işlemler çerçevesinde yapılan alım satım dahilinde kar etmesi nedeniyle hesabının dondurulması sonucunda hesapta bulunan paranın iadesi ilişkin olduğu, bu şekilde uyuşmazlığın her iki tarafın ticari işletmesiyle ilgili olduğu belirtilerek mahkemelerinin görevsizliğine karar vermiş ise de dava konusu uyuşmazlığın taraflar arasında imzalanan ... işlemleri çerçevesinde yapılan alım satım dahilinde davacının hesabının davalı aracı kurum tarafından dondurulması ve hesapta bulunan tutarın çekilmesinin engellenmesi nedeniyle bloke konulan bedelin tahsiline yönelik itirazın iptali olup her iki tarafın sırf tacir olmaları nedeniyle davanın mutlak veya nispi ticari davaya vücut vermeyeceği, davacı ve davalı taraflar arasında mesleki veya ticari bir ilişkinin bulunmadığı, uyuşmazlık konusu alacak doğrudan doğruya tarafların ticari işletmesiyle ilgili olmadığı, söz konusu alacağın temelinde 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun'un 3(1)-k ve 3(1)-l maddesi gereğince tüketici işleminden kaynaklandığı, 6100 s. Hukuk Muhakemeleri Kanunu m.2 gereğince alacak konusunda genel görevli mahkeme olan Asliye Hukuk Mahkemeleri görevli olduğu gözetilerek bu nedenleİstanbul 2. Tüketici Mahkemesi kararına karşı mahkememizce de karşı görevsizlik karar verilmesi gerektiği anlaşılmakla yargı yerinin belirlenmesi bakımından dosyanın reesen İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi'ne gönderilmesi gerektiği ..." gerekçesiyle görevsizlik yönünde hüküm kurmuştur. Dava, Kaldıraçlı Alım Satım İşlemleri Aracılık Çerçeve Sözleşmelerinden kaynaklanan alacak istemine ilişkindir. HMK’nun 115/1.maddesi uyarınca dava şartlarının bulunup bulunmadığı davanın her aşamasında resen araştırılır. HMK’nun 114/1-c maddesi uyarınca mahkemenin görevli olması dava şartı olarak düzenlenmiştir. 6102 Sayılı TTK’nun 4. maddesine göre, bir davanın ticari dava sayılması için uyuşmazlık konusu işin taraflarının her ikisinin birden ticari işletmesiyle ilgili olması ya da tarafların tacir olup olmadıklarına veya işin tarafların ticari işletmesiyle ilgili olup olmamasına bakılmaksızın TTK veya diğer kanunlarda o davaya Asliye Ticaret Mahkemesi'nin bakacağı yönünde düzenleme bulunması gerekir. 28.05.2014 tarihinde yürürlüğe giren 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkıııdaki Kanununu 3/1-k Maddesinde Tüketici " Ticari veya mesleki olmayan amaçlı hareket eden gerçek veya tüzel kişi" olarak 3/1- ı-bendinde ise Tüketici işlemi "Mal veya hizmet piyasalarında kamu tüzel kişileri de dâhil olmak üzere ticari veya mesleki amaçlarla hareket eden veya onun adına ya da hesabına hareket eden gerçek veya tüzel kişiler ile tüketiciler arasında kurulan, eser, taşıma, simsarlık, sigorta, vekâlet, bankacılık ve benzeri sözleşmeler de dâhil olmak üzere her türlü sözleşme ve hukuki işlem" olarak tanımlanmıştır. Yasa koyucu, bu hükümle, tüketicinin taraf olduğu bankacılık sözleşmelerini tüketici işlemi olarak kabul etmiştir. Aynı Kanun'un 73/1 madde ve fıkrasında da; tüketici işlemleri ile tüketiciye yönelik uygulamalardan doğabilecek uyuşmazlıklara ilişkin davalara bakma görevinin tüketici mahkemelerine ait olduğu, 83. maddesinde ise, taraflardan birinin tüketici olduğu işlemler ile ilgili diğer kanunlarda düzenleme olmasının, bu işlemin tüketici işlemi sayılmasını ve bu kanunun görev ve yetkiye ilişkin hükümlerinin uygulanmasını engellemeyeceği belirtilmiştir. Foreks (kaldıraçlı alım satım işlemi) kanunda açıkça yazılmasa da bankacılık sözleşmesi benzeri bir sözleşme niteliğinde olup Yargıtay uygulamasında da bankacılık sözleşmesi kapsamında değerlendirilmektedir. Davalının yatırımcı, davacının tüketici konumunda olması nedeniyle, taraflar arasındaki hukuki ilişkinin tüketici işlemi olduğunun ve bu davaya bakmakla görevli mahkemenin Tüketici Mahkemesi olduğunun kabulü gerekmiştir. Bu durumda uyuşmazlık bakımından İstanbul 2. Tüketici Mahkemesi görevlidir. (YARGITAY 11. Hukuk Dairesi ESAS NO: 2017/2141 -KARAR NO: 2017/4020, ESAS NO: 2017/692 -KARAR NO: 2017/1363
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle; 6100 sayılı HMK’nın 21 ve 22. maddeleri gereğince İstanbul 2. Tüketici Mahkemesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE 17/03/2022 gününde oy birliğiyle karar verildi.
KANUN YOLU: Kesin olmak üzere