MAHKEMESİ : ... BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ HUKUK DAİRESİ

TÜRK MİLLETİ ADINA

Taraflar arasında görülen davada ... .... Asliye Hukuk Mahkemesince verilen .../03/2017 tarih ve 2014/408 E. - 2017/237 K. sayılı kararın davacılar vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, istinaf isteminin kabulüne dair ... Bölge Adliye Mahkemesi .... Hukuk Dairesi’nce verilen 08/06/2017 tarih ve 2017/324-2017/333 sayılı kararın Yargıtayca incelenmesi davalı ve fer"i müdahiller vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, duruşma için belirlenen ....03.2019 günü hazır bulunan davalı ve fer"i müdahiller vekili Av. ... ile davacılar vekili Av. ... dinlenildikten sonra duruşmalı işlerin yoğunluğu ve süre darlığından ötürü işin incelenerek karara bağlanması ileriye bırakıldı. Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlenildikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacılar vekili, davacıların davalı şirketin kurucu ortakları olduğunu, şirketin üzerinde fabrika binası bulunan taşınmazından başkaca malvarlığının bulunmadığını, şirketin 2012-2013 yılı olağan genel kurul toplantısının diğer ortaklar katılmadığı için yapılamadığını, şirketin kurulduğundan bu yana herhangi bir ticari faaliyette bulunmadığını, gelir elde etmediğini, fabrika binasının diğer ortaklar tarafından kiraya verildiğini, fabrikadaki dinamolardan ... tanesinin diğer ortaklardan Ersa Tarım Mak. Oto İnş. San. ve Tic. Ltd. Şirketinin temsilcisi tarafından alındığını, büro içindeki koltuk ve malzemelerin ise ortak ... tarafından alınıp götürüldüğünü, diğer ortaklar ile irtibat kurulamadığından bir araya gelinemediğini ileri sürerek davalı şirketin feshine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, anonim ortaklığın haklı sebeplerle feshi davasında son çare ve ölçülülük ilkesinin geçerli olduğunu, haklı sebep teşkil edecek somut herhangi bir iddianın ya da delilin ileri sürülmediğini, davadan sonra genel kurul toplantısının yapıldığını, bu genel kurulda şirketin taşınmazının seçilen yeni yönetim kurulu tarafından kiraya verilmesine oy birliği ile karar verildiğini, böylece davacıların şirketin tüzel kişiliğinin devamına yönelik iradelerini ortaya koyduğunu savunarak davanın reddini istemiştir.
İlk Derece Mahkemesince, feshi istenilen şirketin faaliyetlerinin şirket aktifine kayıtlı taşınmaz üzerinde devam ettiği, kâra geçebilecek imkâna sahip olduğu, ayrıca taşınmazın kiralanması hususunda hissedarların tamamının oybirliğiyle birlikte hareket ettiği, dolayısıyla şirket hissedarları arasında ortak birlikteliğin mevcut olduğu, bu yönü ile anlaşmazlık bulunmadığı, davacıların şirket paylarını şirket ortaklarına veya üçüncü kişilere satmak istemedikleri gerekçesiyle, davanın reddine karar verilmiştir.
Karara karşı, davacılar vekili tarafından istinaf yoluna başvurulmuştur.
... Bölge Adliye Mahkemesince, tüm dosya kapsamına göre; davada haklı nedenle fesih koşullarının oluştuğu, paydaşların şirketten çıkarılması suretiyle veya başkaca bir çözüm bulunarak şirketin devamına karar verilmesinin mümkün görülmediği gerekçesiyle, davacılar vekilinin istinaf başvurusunun HMK 353/....b.....maddesi uyarınca kabulüne, İlk Derece Mahkemesinin kararının kaldırılmasına, işin esası hakkında yeniden karar verilmesine, bu doğrultuda ..."nın 531. maddesi uyarınca davanın kabulü ile davalı ... Çeltik Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketinin fesih ve tasfiyesine, ... Acartürk"ün tasfiye memuru olarak atanmasına, tasfiye memuru için ....500,00 TL ücret takdirine, kararın kesinleşmesinden sonra ..."nın 283. maddesi uyarınca Ticaret Sicilinde tescil ve ilanına karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesinin kararı, davalı ve fer’i müdahiller vekilince temyiz edilmiştir.
...- Dava, davalı anonim şirketin haklı sebeplerle fesih ve tasfiyesine karar verilmesi istemine ilişkindir.
Dava tarihi itibariyle yürürlükte bulunan 6102 sayılı ..."nın 531. maddesinde “Haklı sebeplerin varlığında, sermayenin en az onda birini ve halka açık şirketlerde yirmide birini temsil eden payların sahipleri, şirketin merkezinin bulunduğu yerdeki asliye ticaret mahkemesinden şirketin feshine karar verilmesini isteyebilirler. Mahkeme, fesih yerine, davacı pay sahiplerine, paylarının karar tarihine en yakın tarihteki gerçek değerlerinin ödenip davacı pay sahiplerinin şirketten çıkarılmalarına veya duruma uygun düşen ve kabul edilebilir diğer bir çözüme karar verebilir.” hükmü düzenlenmiş olup, anılan hüküm uyarınca sermayenin en az onda birini ve halka açık şirketlerde yirmide birini temsil eden pay sahipleri ancak haklı sebeplerin varlığını kanıtlamaları halinde şirketin feshine karar verilmesini isteyebileceklerdir. Haklı nedenler kanunla tanımlanmadığı için her somut olayın özelliğine göre mahkemelerce takdir edilecektir. Pay sahibinin hakkını sürekli ve ciddi şekilde ihlal eden durumlar, şirketin ortak amacının gerçekleştirilmesinin mümkün olmadığı haller haklı sebep olarak kabul edilmelidir.
Dava dilekçesiyle, şirketin 2012-2013 yılı olağan genel kurul toplantısının diğer ortaklar katılmadığı için yapılamadığı, şirketin ticari faaliyette bulunmadığı, gelir elde etmediği, şirkete ait fabrika binasının kiraya verildiği, fabrikadaki dinamo ve malzemelerin diğer ortaklar tarafından alındığı hususları davalı şirketin feshine gerekçe gösterilmiştir. Davada ileri sürülen sebepler 6102 sayılı ..."nın 531. maddesi uyarınca haklı neden olarak kabul edilemeyeceği gibi şirket zarar etse dahi Vergi Dairesi yazı cevaplarından şirketin faaliyetine devam ettiği, beyannamelerini düzenli bir şekilde verdiği anlaşılmakta olup, şirkete ait fabrikanın kiraya verilmesi suretiyle kira geliri de elde ettiği görülmektedir. Yine, şirkete ait fabrikadaki dinamo ve malzemelerin diğer ortaklar tarafından alınıp götürüldüğü iddiaları da ispatlanamamıştır.
Bunla birlikte haklı nedenlerle fesih davasının açılabilmesi için, haklı nedenlerin ortaya çıkmasında davacı ortakların kendi eylem ve işlemlerinin katkısının bulunmaması, diğer bir anlatımla feshe dayanak gösterilen haklı nedenlerin diğer ortaklardan kaynaklandığının kanıtlanması gerekir. Hiç kimsenin kendi eylem ve işlemlerine dayanarak kendisi lehine sonuç çıkaramayacağı ilkesi de bunu gerektirmektedir. Somut uyuşmazlıkta, ticaret sicil kayıtlarından davacıların şirketin kuruluşundan itibaren dava tarihine kadar şirketin yönetim kurulu üyeliği görevlerini yerine getirdikleri anlaşılmakta olup, davacıların şirketin faaliyette bulunmadığı, gelir elde edemediği, 2012-2013 yılı genel kurul toplantısının yapılamadığı gibi davalı anonim şirketin fesih ve tasfiyesi için ileri sürdükleri iddialar ve olaylar davacıların şirket yönetim kurulu üyesi oldukları döneme ait bulunmaktadır. Dolayısıyla, davalı anonim şirketin feshi için dava konusu iddiaların ileri sürülmesinin iyiniyet kurallarına aykırı olduğu nazara alınmaksızın Bölge Adliye Mahkemesince İlk Derece Mahkemesinin kararının kaldırılmasına, ..."nın 531. maddesi uyarınca davanın kabulü ile davalı şirketin fesih ve tasfiyesine karar verilmesi doğru görülmemiş bozmayı gerektirmiştir.
...- Bozma sebep ve şekline göre davalı ve fer’i müdahiller vekilinin sair temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına,
SONUÇ : Yukarıda (...) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, davalı ve fer’i müdahiller vekilinin temyiz isteminin kabulü ile Bölge Adliye Mahkemesi kararının BOZULMASINA, (...) numaralı bentte açıklanan nedenle, davalı ve fer’i müdahiller vekilinin sair temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına, HMK"nın 373/.... maddesi uyarınca dava dosyasının Bölge Adliye Mahkemesi"ne gönderilmesine, takdir olunan ....037,00 TL duruşma vekalet ücretinin davacılardan alınıp, davalı şirkete verilmesine, ödediği peşin temyiz harcının isteği halinde temyiz eden davalı ve fer"i müdahillere iadesine, 28/03/2019 tarihinde oyçokluğuyla karar verildi.

KARŞI OY

...- Dava, 6102 S. ...’nın 531.maddesi uyarınca açılan haklı sebeple anonim şirketin fesih ve tasfiyesi istemine ilişkindir. Dairemiz çoğunluk görüşünde de ifade olunduğu üzere, “haklı sebeple anonim ortaklığın fesih ve tasfiyesini talep etme” hakkı 6762 S. ...’da öngörülmeyen ve 6102 S. ...’nın 531.maddesi uyarınca sermayenin enaz %...’u, HAAO da ise enaz %...’ine sahip azlık hisse sahiplerine tanınan yeni bir hak türüdür. ... 531’in gerekçesinde de belirtildiği üzere, haklı sebep kavramanın ne olduğu belirtilmemiş ve bunu belirleme görevi yargı ve öğretiye bırakılmıştır. Öğretide temel fesih sebepleri arasında, genel kurula çağrıda usulsüzlük, azlık haklarının ihlali, bilgi alma ve inceleme hakkının ihlali, sürekli zarar, dağıtılan kar payının düzenli olarak azalması olayları sayılmakla birlikte, bu sebeplerin sınırlı sayıda olduğu ileri söylenemez.
...- Somut olayda, davalı şirketin kurulduğu tarihten bu yana ana sözleşmesinde yer alan konuda ticari faaliyetinin bulunmadığı, şirketin tek taşınmazının dahi kendisi tarafından işletilmeyip kiraya verildiği, sürekli zarar ettiği, şirketin tek taşınmazı üzerinde, şirketin ana faaliyet konusunun dışında rüzgar değirmeni kurulmasına karar verildiği, uzun yıllar genel kurul toplantısı yapmadığı hususları birlikte düşünüldüğünde, sürekli zarar eden şirketin devamında her hangi bir yarar bulunmadığı, şirketin fesih ve tasfiyesinin tüm ortakların yararına olduğu, Bölge Adliye Mahkemesi çoğunluk heyeti tarafından davanın kabulüne karar verilmesinin yerinde olduğu ve onanması gerektiği kanaatinde olduğumdan, aksi düşünceyle Bölge Adliye Mahkemesi kararını bozan Dairemiz sayın çoğunluk görüşüne katılmıyorum.