Danıştay 13. Daire 2021/2013 Esas 2021/2192 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2021/2013
Karar No:2021/2192

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : … Yemek Temizlik Otomotiv Oto Yıkama Otopark İthalat İhracat İnşaat Gıda Üretim Sanayi Ticaret Ltd. Şti.

VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVALI) : … Valiliği

VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN_KONUSU : ... İdare Mahkemesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Malatya Aile Çalışma ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğü'nce 22/12/2020 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen "Kuruluş Mutfağında Malzeme Dahil Yemek Hazırlama ve Dağıtım" ihalesine ilişkin olarak davacı şirket tarafından yapılan şikâyet başvurusunun reddine dair … tarih ve … sayılı davalı idare işleminin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... İdare Mahkemesi'nce verilen kararda; ihale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle bir hak kaybına veya zarara uğradığını veya zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia eden aday veya istekli ile istekli olabilecekler yönünden, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu'nda belirtilen şekil ve usul kurallarına uygun olmak şartıyla şikâyet ve itirazen şikâyet başvurusu yolları düzenlenmiş olup, şikâyet ve itirazen şikâyet başvurularının dava açılmadan önce tüketilmesi zorunlu idari başvuru yolları olduğu, bu durumda, 4734 sayılı Kanun'un 54. maddesi uyarınca, davacı şirketin şikâyet başvurusu üzerine tesis edilen Malatya Valiliği Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğü'nün … tarih ve … sayılı işlemine karşı Kamu İhale Kurumu'na itirazen şikâyet başvurusunda bulunulması gerekirken bu yol işletilmeyerek açılan davada idarî merci tecavüzü bulunduğundan, dava dilekçesinin 2577 sayılı Kanun’un 15. maddesinin 1. fıkrasının (e) bendi uyarınca Kamu İhale Kurumu’na tevdiine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, iptali talep edilen işlem için Kamu İhale Kurumu'na başvuruda bulunulduğu, başvuruya ilişkin belgenin dava dilekçesi ekinde sunulmasının sehven unutulduğu, belgenin sonradan dosyaya ibraz edildiği, Mahkemece işin esasına girilmek suretiyle karar verilmesi gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından, savunma süresinde verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'İN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi'nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, dosya tekemmül ettiğinden yürütmenin durdurulması istemi hakkında ayrıca bir karar verilmeksizin gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Malatya Aile Çalışma ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğü'nce 22/12/2020 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen … ihale kayıt numaralı "Kuruluş Mutfağında Malzeme Dahil Yemek Hazırlama ve Dağıtım" ihalesine davacı şirket istekli olarak katılmıştır.
Davacı şirket tarafından dört kısımdan oluşan ihaledeki tüm kısımlar yönünden verdiği tekliflerin değerlendirme dışı bırakılması üzerine davacı şirket tarafından değerlendirme dışı bırakılmasına ilişkin komisyon kararlarına karşı yapılan şikâyet başvurusunun reddi üzerine Kamu İhale Kurumu'na itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuş, Kurumca yapılan değerlendirme neticesinde alınan 10/02/2021 tarih ve 2021/UH.I-356 sayılı Kamu İhale Kurulu (Kurul) kararı ile davacı şirketin teklifinin tüm kısımlarda değerlendirmeye alınması ve bu aşamadan sonraki ihale işlemlerinin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesine karar verilmiştir.
10/02/2021 tarih ve 2021/UH.I-356 sayılı Kurul kararı üzerine 23/02/2021 tarihinde yeniden toplanan ihale komisyonu tarafından alınan 5,6,7 ve 8 sayılı kararlarla, davacı şirket bu kez farklı bir gerekçeyle dört kısım yönünden de değerlendirme dışı bırakılmış, söz konusu komisyon kararlarına karşı yapılan şikâyet başvurusunun … tarih ve … sayılı davalı idare işlemi ile reddi üzerine, söz konusu işlemin iptali istemiyle bakılan davanın açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu'nun 54. maddesinde, ihale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle bir hak kaybına veya zarara uğradığını veya zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia eden aday veya istekli ile istekli olabileceklerin, bu Kanun'da belirtilen şekil ve usul kurallarına uygun olmak şartıyla şikâyet ve itirazen şikâyet başvurusunda bulunabilecekleri, şikâyet ve itirazen şikâyet başvurularının, dava açılmadan önce tüketilmesi zorunlu idari başvuru yolları olduğu belirtilmiş; 55. maddesinin 1. fıkrasında, şikâyet başvurusunun, ihale sürecindeki işlem veya eylemlerin hukuka aykırılığı iddiasıyla bu işlem veya eylemlerin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gereken tarihi izleyen günden

itibaren 21. maddenin (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelerde beş gün, diğer hâllerde ise on gün içinde ve sözleşmenin imzalanmasından önce, ihaleyi yapan idareye yapılacağı; 4. fıkrasında ise, belirtilen süre içinde bir karar alınmaması durumunda başvuru sahibi tarafından karar verme süresinin bitimini, süresinde alınan kararın uygun bulunmaması durumunda ise başvuru sahibi dahil aday, istekli veya istekli olabilecekler tarafından idarece alınan kararın bildirimini izleyen on gün içinde Kuruma itirazen şikâyet başvurusunda bulunulabileceği kurala bağlanmıştır.
4734 sayılı Kanun'un 56. maddesinin 1. fıkrasında, "İdareye şikâyet başvurusunda bulunan veya idarece alınan kararı uygun bulmayan aday, istekli veya istekli olabilecekler tarafından 55. maddenin dördüncü fıkrasında belirtilen hâllerde ve sürede, sözleşme imzalanmadan önce itirazen şikâyet başvurusunda bulunulabilir. İhalenin iptaline ilişkin işlem ve kararlardan, sadece şikâyet ve itirazen şikâyet üzerine alınanlar itirazen şikâyete konu edilebilir ve bu kararlara karşı beş gün içinde doğrudan Kuruma başvuruda bulunulabilir."; 57. maddesinde, "Şikâyetler ile ilgili Kurum tarafından verilen nihaî kararlar Türkiye Cumhuriyeti Mahkemelerinde dava konusu edilebilir ve bu davalar öncelikle görülür." kuralına yer verilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Aktarılan kurallardan, 4734 sayılı Kanun'dan doğan uyuşmazlıkların çözümlenmesi istemiyle aday veya istekli ile istekli olabilecekler tarafından açılacak davalarda, ihale süreci ile ilgili olarak idari davaya konu olabilecek kesin ve yürütülmesi gereken işlemlerin, ihale yetkilisince ihale onayının verildiği tarihten sözleşmenin imzalanmasına kadar olan süreç içerisinde ihale makamı tarafından yapılan işlemler değil, bu işlemlere karşı anılan Kanun hükümlerinde öngörülen usullere göre ihaleyi yapan idareye yapılacak şikâyet başvurusundan sonra Kamu İhale Kurumu'na yapılacak itirazen şikâyet başvurusu sonucu Kurul tarafından tesis edilecek işlemler olduğu anlaşılmaktadır.
Dosyanın incelenmesinden, davacı şirket tarafından 08/03/2021 tarihinde yapılan şikâyet başvurusunun dava konusu … tarih ve … sayılı işlem ile reddedilmesi üzerine 22/03/2021 tarihinde Kamu İhale Kurumu'na itirazen şikâyet başvurusunda bulunulduğu, bahse konu başvurunun 24/03/2021 tarih ve 2021/UH.IV-631 sayılı Kurul kararı ile şekil ve görev yönünden reddedilmesi üzerine şikâyetin reddine ilişkin işlemin iptali istemiyle bakılan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
Bu itibarla, davacı şirketin dava konusu edilen ve kesin nitelikte olmayan şikâyetin reddi kararına karşı hâlihazırda itirazen şikâyet başvurusunda bulunulduğu gözetilerek bir karar verilmesi gerekirken, dava dilekçesinin 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 15/1-e maddesi uyarınca Kamu İhale Kurumu'na tevdiine ilişkin Mahkeme kararında usul kurallarına uygunluk bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin kabulüne;
2. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesi uyarınca … İdare Mahkemesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı merciine tevdi kararının BOZULMASINA,
3. Kullanılmayan …-TL yürütmeyi durdurma harcının istemi hâlinde davacıya iadesine,
4. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkeme'ye gönderilmesine,
5. 2577 sayılı Kanun'un 20/A maddesinin ikinci fıkrasının (i) bendi uyarınca kesin olarak (karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere), 14/06/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.