MAHKEMESİ:İş Mahkemesi
DAVA TÜRÜ: ALACAK

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davalılardan ... ... ve Kurye Hizm. A.Ş ve Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı vekilleri tarafından istenilmekle, temyiz talebinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, müvekkilinin ... ve Kurye Hiz. A.Ş. ve diğer davalı ..." e ait işyerinde 31/05/2007 tarihinden iş akdinin haksız olarak feshedildiği 25/06/2011 tarihine kadar aralıksız kurye olarak çalıştığını şirketler arasında asıl işveren alt işveren ilişkisi olduğunu, sigorta girişinin 01/08/2007 tarihinde yapıldığını, kuruma bildirilmeyen çalışma günlerinin tespiti ile, ulusal bayram ve genel tatil günlerinde çalıştığını, hafta tatili olmadığını, yıllık izin hakkını kullanmadığını, fazla mesai yaptığını, son iki aylık maaşının ödenmediğini belirterek; kıdem ve ihbar tazminatı ile belirtilen işçilik alacaklarının davalılardan tahsilini talep etmiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı kurum vekili; davanın alacak yönünden tefrikinin gerektiğini, davacının hizmet tespiti davalarının kamusal nitelikte olması nedeniyle eylemli hizmet akdinin, yapılan işin niteliğinin araştırılması gerektiğini, alacak davasında kendilerine husumet yöneltilemeyeceğini belirterek davanın reddini istemiştir.
Davalı ... Şirketi vekili; tespit davasının dosyadan ayrılması gerektiğini, davacının şirketin acentesi olan ..." in işyerinde 31/05/2007-21/06/2011 tarihleri arasında asgari ücretle çalıştığını, kendi isteğiyle işten ayrıldığını, fazla mesai yapmadığını, günlük çalışma saatinin 5 saatin üzerine çıkmadığını savunarak davanın reddini talep etmiştir.
Diğer davalı ... usulüne uygun tebligata rağmen dava ve duruşmalara katılmamıştır.
Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, toplanan deliller ve bilirkişi raporu doğrultusunda, davanın kısmen kabulüne karar verilmiş ve karar başlığında yazılı tüm davalıların hükmedilen alacaklardan müştereken ve müteselsilen sorumlu tutulmaları yönünde hüküm kurulmuştur.
Temyiz:
Karar, davalı Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı ve davalı ... A.Ş. vekilleri tarafından süresinde temyiz edilmiştir.
Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre davalı ... A.Ş. vekilinin tüm, davalı Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2-Davada Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı"nın taraf olup olmadığı hususu tartışmalıdır.
Kural olarak itibari hizmet süresinin tespitine ilişkin davalar sosyal güvenlik hakkı ve kamu düzeni ile ilgili olup, kişi iradesi belirleyici etkiye sahip değildir. İçerisinde bulunduğu yasal statünün belirlediği durum doğrudan dikkate alınır. Bu nedenle hakim, kendiliğinden araştırma yapma yetkisine sahiptir. Bu yetki kapsamında, gerektiğinde tanık ve diğer deliller yoluyla doğrudan gerçeği bulma yükümü bulunmaktadır.İşçilik haklarına ilişkin davalar ise, 4857 sayılı Yasadan kaynaklanmaktadır. Bu tür davalar, kişi iradesine önemli rol verilip, taraf anlaşmalarına geçerlilik tanınan, alacak ve tazminat türünde olan davalardır. Taraflar bu tür haklarından her zaman vazgeçebilir. Bu nedenle hakim, kendiliğinden araştırma yapmaz. Tarafların bildirdiği deliller dışında delil toplanması da olanaklı değildir. Kaldı ki, Kurumun bu davalarda davalı sıfatı da bulunmamaktadır.Somut olayda, davacı Sosyal Güvenlik Kurumu kayıtlarında eksik gösterilen çalışmalarının tespiti ve iş akdinin haksız feshi nedeniyle işçilik alacaklarını aynı dava dilekçesiyle talep etmiş, yargılama sırasında hizmet tespitine dair istemi tefrik edilmiş ve alacaklar yönünden bu dava görülmüştür. Bu dava alacak davası olduğu halde tüm davalılar yargılamaya katılarak hüküm kurulmuştur. Alacak davası olarak bu davanın 5510 sayılı yasadan doğan sosyal güvenlik hakkı ve kamu düzeni ile ilgisi olmayıp Sosyal Güvenlik Kurumu’nun bu davada taraf sıfatı yoktur. Bu nedenle Sosyal Güvenlik Kurumu hakkındaki davanın husumetten reddine karar verilmesi gerekirken gerekçesi dahi açıklanmadan diğer davalılarla birlikte müştereken ve müteselsilen sorumlu tutulması isabetsiz olmuştur. Sonuç olarak Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı yönünden açılan davanın husumet yokluğu nedeniyle reddi yerine bu husus gözetilmeden karar verilmesi hatalı olup bozma nedenidir.SONUÇ: Temyiz olunan hükmün yukarıda açıklanan sebepten BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 09.04.2019 tarihinde oy birliği ile karar verildi.