14. Hukuk Dairesi Esas No: 2017/2956 Karar No: 2019/2689 Karar Tarihi: 25.03.2019
Yargıtay 14. Hukuk Dairesi 2017/2956 Esas 2019/2689 Karar Sayılı İlamı
Özet:
Davacı vekili, paydaş oldukları taşınmazın ortaklığının aynen taksim yoluyla veya satış yoluyla giderilmesi talebiyle dava açmıştır. Mahkeme, davanın kabulü ile ortaklığın satış yoluyla giderilmesine karar vermiştir. Ancak, davalılar bu kararı temyiz etmiştir. Paydaşlığın (ortaklığın) satış yoluyla giderilmesi halinde satışın nasıl yapılacağı ve satış bedelinin nasıl dağıtılacağına karar verilmesi gerekmektedir. Paydaşlığın giderilmesi davasını açan tarafın tüm paydaşları davada yer almak zorundadır. Dolayısıyla, davada yer almayan bir paydaşın taraf teşkili sağlandıktan sonra işin esası hakkında karar verilmesi gerekmektedir. Bu nedenle, mahkeme kararı bozulmuştur. Kanun maddeleri: 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 27. maddesi.
14. Hukuk Dairesi 2017/2956 E. , 2019/2689 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi
Davacı vekili tarafından, davalılar aleyhine 17.07.2007 gününde verilen dilekçe ile ortaklığın giderilmesi talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 28.06.2016 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı ... tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: K A R A R Dava, ortaklığın giderilmesi istemine ilişkindir. Davacı vekili, davalılar ile paydaş oldukları 256 sayılı parselde kayıtlı taşınmaz üzerindeki ortaklığın öncelikle aynen taksim yoluyla, mümkün olmazsa satış suretiyle giderilmesini talep ve dava etmiştir. Mahkemece, davanın kabulü ile ortaklığın satış suretiyle giderilmesine karar verilmiştir. Hükmü davalı ... temyiz etmiştir. Paydaşlığın (ortaklığın) giderilmesi davaları paylı ve elbirliği mülkiyeti hükümlerine tabi mallarda paydaşlar veya ortaklar arasındaki hukuki ilişkiyi sona erdiren, birlikte mülkiyetten ferdi mülkiyete geçmeyi sağlayan iki taraflı, taraflar için benzer sonuçlar doğuran davalardır. Mahkemece paydaşlığın (ortaklığın) satış suretiyle giderilmesine karar verilmesi halinde satışın nasıl yapılacağının ve satış bedelinin ne şekilde dağıtılacağının karar yerinde gösterilmesi gerekir. Satış bedelinin, satışına karar verilen taşınmaz paylı mülkiyet hükümlerine konu ise paydaşların tapudaki payları oranında, elbirliği halinde mülkiyet hükümlerine tabi olması halinde mirasçılık belgesindeki paylan oranında, hem paylı hem de elbirliği mülkiyet halinin bir arada bulunması halinde ise tapudaki ve mirasçılık belgesindeki paylar nazara alınarak dağıtılmasına karar verilmesi gerekir. Paydaşlığın giderilmesi davasını paydaşlardan biri veya birkaçı diğer paydaşlara karşı açar. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 27. maddesi uyarınca davada bütün paydaşların yer alması zorunludur. Taraf teşkili kamu düzenine ilişkin olup re’sen yargılamanın her aşamasında gözönünde bulundurulması gerekir. Somut olaya gelince; dava devam ederken 13.10.2015 tarihinde dava dışı İlhan Özerson"un 256 sayılı parsel sayılı taşınmazda 5/1017 oranında paydaş olduğu halde davada taraf olarak yer almadığı anlaşılmakla, HMK"nın 27. maddesi uyarınca taraf teşkili usulüne uygun olarak sağlandıktan sonra işin esası hakkında bir karar verilmesi gerekir. Bu durumda mahkemece, adı geçen paydaşın davaya dahil edilerek taraf teşkili sağlandıktan sonra işin esası hakkında karar verilmesi gerekirken, taraf teşkili sağlanmaksızın davanın esası hakkında hüküm kurulması doğru görülmemiş, hükmün bu nedenle bozulması gerekmiştir. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle hükmün BOZULMASINA, bozma nedenine göre sair temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına, peşin yatırılan harcın istek halinde yatırana iadesine, 25.03.2019 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.