9. Hukuk Dairesi 2013/4240 E. , 2013/4344 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :İŞ MAHKEMESİ
DAVA :Davacı, sendika Genel Yönetim Kurulu"nun, tüm sonuçlarıyla birlikte, ... 1 Nolu Şubesi açılmasına dair 28.05.2012 tarih ve 156 sayılı kararının ve Şube yetki ve faaliyet alanlarının yeniden belirlenmesine, ... Merkez Şubesine bağlı bir kısım işyerlerinin yeni açılan ... 1 Nolu Şubesine bağlanmasına dair kararının, alınan kararlara göre yeni şube açılması ve Merkez Şubeye bağlı İşyerlerinin yeni açılan Şubeye bağlanması işlemlerinin iptaline karar verilmesi, birleşen davada ise, davalı sendika"nın ... 1 Nolu Şube"nin 25.08.2012 tarihli Olağan Genel Kurul için yapılan delege seçimlerinin, ... 1 Nolu Şube"nin 25.08.2012 tarihli Genel Kurul toplantısının ve Merkez Genel Kurulunu oluşturacak delege seçimleri dahil alınan tüm kararların yoklukla batıl olduğunun tespitiyle, delege seçimlerinin, Genel Kurul toplantısının ve alınan tüm kararların bütün sonuçlarıyla birlikte iptaline karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkeme, davanın Şube açma konusunda genel kurulca, genel yönetim kuruluna genel yetki verildiği, mevcut şubelere bağlı hangi işyerlerinin hangi bölümlerinin veya tamamının yeni şubeye bağlanacağına ilişkin açık yetki verilmediği, gibi bu hususların tahmini bütçe ve mali uygulamalarda gösterilerek delegelere 15 gün öncesinden bildirilmediği, bu hali ile yapılan işlemin kanuna ve tüzük ile Yargıtay uygulamasına aykırı olduğu anlaşıldığından KABULÜ ile asıl davada, sendika genel yönetim kurulunun ... 1.Nolu şubesinin açılmasına dair 28/05/2012 tarih ve 156 sayılı kararının İPTALİNE; birleşen davada, Genel yönetim kurulunun kararının iptal edilmesi nedeni ile yapılan işlemlerin yok hükmünde olduğunun tespiti ile yapılan seçimler ve genel kurul toplantısı ile alınan kararların iptaline karar verilmiştir.
Hüküm süresi içinde taraflar avukatlarınca temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
A) Davacı İsteminin Özeti :
Davacı Sendika Genel Yönetim Kurulunun, ... 1 Nolu Şubesi açılmasına dair 23.05.2012 tarih ve 156 sayılı kararının ve Şube yetki ve faaliyet alanlarının yeniden belirlenmesine, ... Merkez Şubesine bağlı bir kısım işyerlerinin yeni açılan ... Bir Nolu Şubesine bağlanmasına dair kararların ve yeni şube açılması ve Merkez Şubeye bağlı işyerlerinin yeni açılan Şubeye bağlanması işlemlerinin iptaline karar verilmesi istemiştir.
Birleşen Dosya dava dilekçesinde davacı Davalı Sendika"nın ... Bir Nolu Şubesinin 25.08.2012 tarihli Olağan Genel Kurulu için yapılan delege seçimlerinin, ... 1 Nolu Şube"nin 25.08.2012 tarihli Genel Kurul toplantısının ve Merkez Genel Kurulunu oluşturacak delege seçimleri dahil alınan tüm kararların "Yokluk" ile batıl olduğunun, baştan itibaren hükümsüz/geçersiz olduğunun tespitiyle, delege seçimlerinin, Genel Kurul toplantısının ve alınan tüm kararların bütün sonuçlarıyla birlikte iptaline karar verilmesini istemiştir.
B) Davalı Cevabının Özeti:
Davalı davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
C) Yerel Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, davanın kabulüne Şube açma konusunda genel kurulca, genel yönetim kuruluna genel yetki verildiği, mevcut şubelere bağlı işyerleri ve bölümlerinden hangisinin veya tamamının mı yeni şubeye bağlanacağına ilişkin açık yetki verilmediği gibi, bu hususların tahmini bütçe ve mali uygulamalarında gösterilerek delegelere 15 gün öncesinden bildirilmediği, bu hali ile yapılan işlemin kanuna, tüzüğe aykırı olduğu gerekçesi ile davanın kabulü ile asıl davada, sendika genel yönetim kurulunun ... bir nolu şubesinin açılmasına dair 28/05/2012 tarih ve 156 sayılı kararının iptaline, Birleşen Dava yönünden ise Genel Yönetim Kurulunun kararının iptal edilmesi nedeni ile yapılan işlemler yok hükmünde olduğunun tespiti ile yapılan seçimler ve genel kurul toplantısı ile alınan kararların iptaline karar verilmiştir.
D) Temyiz:
Kararı davacılar ve davalı vekili temyiz etmiştir.
E) Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davacılar ve davalının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2 -Taraflar arasındaki uyuşmazlık, ... Bir Nolu Şube açılmasına ve ... Merkez Şubesine bağlı bir kısım işyerlerinin yeni açılan ... Bir Nolu Şubeye bağlanmasına dair kararların ve ... Bir Nolu Şubesinin 25.08.2012 tarihli Olağan Genel Kurulu için yapılan delege seçimleri ile Genel Kurul toplantısının ve Merkez Genel Kurulunu oluşturacak delege seçimleri dahil alınan tüm kararların iptali gerekip gerekmediği noktalarında toplanmaktadır.
... 11.Olağan Genel Kurulu 8-9 Mayıs 2010 tarihinde yapılmış, toplantıda genel yönetim kuruluna “ Şubeler Açmak ve Kapatmak” konusunda yetki ve görev verilmesi oy birliği ile kabul edilmiştir.
Genel yönetim kurulu 28.5.2012 tarih 156 sayılı kararı ile ... Bir Nolu Şubesinin açılmasına ve 28.5.2012 tarih ve 158 sayılı kararı ile de ... merkez şubesinin faaliyet alanının Tüzük 57. maddesi uyarınca, 01.06.2012 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere belirlenmesine karar vermiştir.
2821 sayılı Sendikalar kanunu 3.maddesi “…Sendikalar, tüzüklerinde belirtmek şartıyla ve genel kurul kararıyla şube açabilirler. “ ve aynı yasanın Genel kurulların görevleri başlıklı 11. Maddesi “…8. Şube açma veya bu konuda yönetim kuruluna yetki verme, şubeleri birleştirme veya kapatma,” şeklinde hükümler içermektedir. Sendika Ana Tüzüğünün “Şubelerin Yetki Alanları” başlıklı 57.maddesinde ise "Şube yetki alanları genel merkez yönetim kurulu tarafından belirlenir" hükmünü içermektedir.
2821 sayılı Sendikalar Kanunu’nun genel kurulların görev ve yetkilerini düzenleyen 11. maddesinin 8. bendinde “Şube açma veya bu konuda yönetim kuruluna yetki verme, şubeleri birleştirme veya kapatma” konularında genel kurulun yetkili olduğunun hükme bağlanmış olması karşısında, genel kurul veya bu konuda yetki verdiği genel yönetim kurulu şube açma yetkisine sahiptir. O halde genel yönetim kurulu, genel kurulca verilen yetkiye dayanarak şube açabilecektir. Somut olayda sendika genel kurulu tarafından olağan genel kurulda, genel yönetim kuruluna “ Şubeler Açmak ” konusunda yetki ve görev verilmiştir. Genel Yönetim Kurulu da bu yetkiye dayanarak “... Bir Nolu Şube” adı ile yeni bir şube açmıştır. Karar bu yönüyle mevzuata uygun olmakla iptaline karar verilmesi hatalıdır.
Diğer uyuşmazlık konusu ise, Genel Yönetim Kurulu bir şubenin faaliyet alanını belirlerken, diğer şubelere bağlı işyerlerinin bir kısmını bu şubeye bağlayıp bağlayamayacağıdır. Genel Yönetim Kurulu böyle bir yetki ile şube üye sayısını değiştirebilecek ve bunun sonucu olarak şube genel kurulunun üye veya delegeler ile toplanıp toplanmayacağını veya şube yöneticilerinin bu görevlerini profesyonel veya amatör olarak sürdürebilmelerini değiştirebilme imkanlara sahip olacaktır. Şubelere bağlı işyerlerinin değiştirebilme yetkisi ile genel merkez bu durumu şubeler veya yöneticiler üzerinde bir baskı unsuru olarak kullanılabilecektir. Genel kurulca verilecek bu yetkinin Türk Medeni Kanunun 2. Maddesindeki objektif iyiniyet kuralları çerçevesinde kullanılması gerekir. Genel kurulun işyerlerinin bağlı bulunduğu şubeleri değiştirme konusunda genel yönetim kuruluna açık yetki vermesi gerekir. Öte yandan işyerlerinin bağlı bulunduğu şubenin değiştirilebilmesi objektif iyi niyet kurallarına uygun kullanılması gerekmekle birlikte, bir şubenin fiilen kapatılması sonucu doğurabilecek şekilde kullanılmamalıdır. Sendika ana Tüzüğün 57.maddesinde ise "Şube yetki alanları genel merkez yönetim kurulu tarafından belirlenir" kuralını yukarıda açıklanan ilkeler gözetilerek kullanılmalıdır.
Bundan başka 11.Olağan Genel Kurulda genel yönetim kuruluna “ Şubeler Kapatmak ” konusunda da yetki ve görev verilmiş ise de, 2821 sayılı Kanunun 11. maddesi 8. bendinde "…şubeleri birleştirme veya kapatma " konularında genel kurulun yetkili olduğu hükme bağlanmıştır. Bu kurala göre genel kurul dışında hiçbir organ şubeyi kapatma yetkisine sahip değildir. Bu durumda yasada şube kapatma konusunda devredilemez bir yetki düzenlenmiş olması, bu yetkinin Genel Kurul tarafından kullanılabilecek olması karşısında, Genel Kurul kapatma kararı aldıktan sonra sadece kapatma ile ilgili yürütme işlemlerini yönetim kuruluna bırakabilecektir. Dava konusu olayda genel kurul tarafından alınmış, belirli bir şubenin kapatılmasına ilişkin karar yoktur. O halde daha önce ... Merkez Şubeye bağlı olan ve toplam üye sayısının neredeyse üçte ikisinden fazlasını oluşturacak kadar üye bulunan işyerlerinin, bu şube faaliyet alanından çıkarılması ve faaliyet alanında kalan işyerlerinden en çok üye sayısına sahip bulunanlardan biri olan şirket hakkında, 17 sıra numaralı " Ticaret Büro Eğitim Güzel Sanatlar" işkoluna girdiğine ilişkin kesinleşen yargı kararı olduğunun anlaşılması karşısında, şubeyi etkisizleştirerek, hatta kapatma sonucuna doğru götürecek şekilde ... merkez şubesinin faaliyet alanını yeniden belirleyen sendika Genel Yönetim Kurulu"nun 28.5.2012 tarih 158 sayılı karar ile kararın uygulanması sonucu faaliyet alanından çıkarılan işyerlerinin yeni kurulan ... Bir Nolu Şubeye Bağlayan kararlarının iptal gerekirken bu konuda hüküm kurulmaması hatalıdır.
Yukarıdaki kabul ve açıklamalar uyarınca, ... Bir Nolu Şubesinin iptali gereken kararlar ile faaliyet alanına bağlanan işyerlerindeki üye ve delegeler ile yapılan seçimler hükümsüzdür. Yapılan Seçimler ile seçimlerin yapılmasına ilişkin alınan kararlar hukuka ve kamu düzenine aykırı olması sebebi ile birleşen dosya dava dilekçesindeki Sendika"nın ... Bir Nolu Şubesinin 25.08.2012 tarihli Olağan Genel Kurulu için yapılan delege seçimlerinin, Genel Kurul toplantısının ve Merkez Genel Kurulunu oluşturacak delege seçimleri dahil alınan tüm kararların iptaline ilişkin istemler hakkında bu yönde iptal kararı verilmesi ise yerindedir.
F) Sonuç: Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebepten dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 05.02.2013 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.