21. Hukuk Dairesi 2017/5176 E. , 2018/6464 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
TÜRK MİLLETİ ADINA
Davacı, Bağ-Kur’a prim borcunun olmadığının ve emekli olmaya hak kazandığının tespitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme bozmaya uyarak, ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kabulüne karar vermiştir.
Hükmün, davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okundu, işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar verildi.
K A R A R
Dava, davacının ... Meyve ve Sebzeciler Odasındaki kaydının geçersizliğine karar veren ve Bağ-Kur sigortalılık süresini iptal eden Kurum işleminin iptali ile yaşlılık aylığına hak kazandığının tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, 20/11/2014 tarihinde 2012/303 E. 2016/613 K. Sayılı karar ile davanın kabulüne karar verildiği, kararın davalı Kurum vekilinince süresinde temyiz edilmesi üzerine, Dairemizin 19/01/2016 tarih, 2015/4426 E. 2016/277 K. Sayılı kararı ile " ... Meyve ve Sebzeciler Odası kaydının bulunduğu defter ve 31.10.2005 tarihli Kurum kontrol memur raporunun tümü getirtilerek,davacının prim borcunun bulunup bulunmadığı da araştırılarak, aylık şartlarının oluşup oluşmadığı değerlendirilmesi gerektiği" belirtilerek hükmün bozulduğu, Mahkemece bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonucunda Mahkemece, davacının 12/12/1985-04/12/1996 tarihleri arasında Bağ-Kur sigortalısı olduğunun tespiti ile talep tarihini takip eden aybaşı olan 01/03/2011 tarihinde emeklilik aylığı almaya hak kazandığının tespitine karar verildiği anlaşılmaktadır.
Mahkemece bozmaya uyulduğu halde, bozma tam olarak gerekleri yerine getirilmemiştir. 09/05/1960 gün ve 21/9 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı uyarınca bozma kararına uyan mahkeme artık bozma kararı gereğince işlem yapmak ve hüküm vermek zorundadır.
01.04.1972 tarihinde yürürlüğe giren 1479 sayılı Yasa"nın 24. maddesinde zorunlu Bağ-Kur sigortalılığı için esnaf sicili veya kanunla kurulu meslek kuruluşu kaydı aranırken 04.05.1979 tarihinde yürürlüğe giren 2229 sayılı Yasa ile 1479 sayılı Yasa"nın 24. maddesinin öngördüğü meslek kuruluşlarına kayıtlı olma koşulu kaldırılmış sadece yasanın temel ilkesi olan kendi ad ve hesabına çalışma koşulu getirilmiş, 20.04.1982 tarihinde yürürlüğe giren 2654 sayılı Yasa ile 1479 sayılı Yasa"nın 24. maddesi değiştirilecek zorunlu Bağ-Kur sigortalılığı için gelir vergisi mükellefi olması şartı getirilmiş ancak gelir vergisinden muaf olanlar için meslek kuruluşuna kayıtlı olma yeterli görülmüş, 22.03.1985 tarihinde yürürlüğe giren 3165 sayılı Yasa ile 24. madde değiştirilerek zorunlu Bağ-Kur sigortalılığı için vergi kaydı veya esnaf sicil kaydı veya oda kaydının bulunması yeterli görülmüş, 02.08.2003 tarihinde yürürlüğe giren 4956 sayılı Yasa ile 24. madde değiştirilerek zorunlu Bağ-Kur sigortalılığı için gelir vergisi mükellefi olma şartı getirilmiş ancak gelir vergisinden muaf olanlar için esnaf sicil kaydı ve oda kaydının bir arada bulunması yeterli görülmüştür.
6552 sayılı Yasanın 58. maddesi ile 5510 sayılı Yasaya eklenen Geçici 54. madde ile “Mülga 4355 sayılı Ticaret ve Sanayi Odaları, Esnaf Odaları ve Ticaret Borsaları Kanunu, mülga 5373 sayılı Esnaf Dernekleri ve Esnaf Dernekleri Birlikleri Kanunu ve mülga 507 sayılı Esnaf ve Küçük Sanatkârlar Kanununa göre; esnaf ve sanatkâr siciline veya odasına ya da her ikisine birden kayıtları bulunmakla birlikte üye kayıtlarının mevzuata uygun olarak yapılmadığının tespit edilmesi üzerine, Kuruma kayıt ve tescili yapılmakla birlikte, 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamındaki sigortalılık süreleri geçersiz sayılarak iptal edilen sigortalılardan 22/3/1985 tarihinden sonraki sürelere ait prim, gecikme zammı ve gecikme cezalarının 31/12/2013 tarihine kadar ödenmiş olması şartıyla 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamındaki sigortalılıkları başlangıç tarihinden itibaren geçerli sayılır.” hükmü getirilmiştir.
Dosyadaki kayıt ve belgelerden,davacının 12/12/1985-31/10/1986 tarihleri arasında ve 16/07/2002 tarihinden itibaren vergi kaydı bulunduğu , davacı 12/12/1985-31/10/1986 tarihleri arasında zorunlu , 09/12/1996 tarihinden itibaren isteğe bağlı Esnaf Bağ-Kur sigortalısı iken 25/08/1997 tarihinde 18/03/1984 tarihinden itibaren oda kaydı bulunduğuna dair belge sunması üzerine davalı Kurumca 12/12/1985 tarihinden itibaren 1479 sayılı Yasa kapsamında zorunlu Esnaf Bağ-Kur sigortalısı olarak tescil edildiği, Oda Kayıtları İle İlgili Mahallinde Düzenlenen Tespit Tutanağında ... 1. Noterliğinin 24/04/1981 tarihlinde tasdik edilen üye kayıt defterinin 2214 sicil numarada Ali Rıza Gökel kayıtlı iken silinti ve kazıntı yapılarak davacının kayıt edildiği, yine ... 1. Noterinin 07/09/1968 tarihinde tasdik edilen karar defterinin 37. sayfasında 15/03/1984 tarih ve 7 sayılı kararda silinti ve kazıntı yapılarak davacının adına kaydın yapılığı görüldüğünden üye kaydının geçersiz olduğunun tespit edildiği, Kurum Teftiş Kurulu Başkanlığı"nın 31/10/2005 tarihli raporunda gerçek dışı olduğu anlaşılan oda üyelik kaydına istinaden kazandığı sigortalılık süresinin iptali gerektiğinin bildirilmesi üzerine davacı 12/12/1985-31/10/1986 tarihleri arasında zorunlu, 09/12/1996-16/07/2002 tarihleri arasında isteğe bağlı, 16/07/2002 tarihinden itibaren yeniden zorunlu Esnaf Bağ-Kur sigortalısı kabul edildiği, ... Seyyar ve Sabit Sebze-Meyveciler Odasınca davacının 15/03/1984 tarihinden itibaren kaydının bulunduğu bildirildiği, ... Cumhuriyet Başsavcılığı"nın soruşturma No; 2006/4888 , Karar No; 2010/30163 sayılı kararı ile davacı hakkında kovuşturmaya yer olmadığına karar verildiği, davacının 18/02/2011 tarihinde yaşlılık aylığı tahsis talebinde bulunduğu, davalı Kurumca tahsis talebinin reddedildiği anlaşılmaktadır.
Somut olayda, davacının 6552 sayılı Yasanın 58. maddesi kapsamında Kuruma müracaatının bulunup bulunmadığı, varsa Kurumca bu kapsamda herhangi bir işlem yapılıp yapılmadığı araştırılmış, Kurumca düzenlenen tutanakta belirtilen davacının kaydının bulunduğu ... 1. Noterliği"nin 24/04/1981 ve 07/09/1968 tasdik tarihli karar defterleri getirtilip incelenmemiş bunun yerine ... 6. Noterinin 03/12/1998 tarihli defteri getirtilip dosya arasına alınmış olduğu gibi tahsis talep tarihi itibariyle davacının prim borcu bulunup bulunmadığı anlaşılamamaktadır.
Yapılacak iş, öncelikle davacının 6552 sayılı Yasanın 58. maddesi kapsamında Kuruma müracaatının bulunup bulunmadığı, varsa Kurumca bu kapsamda herhangi bir işlem yapılıp yapılmadığını sormak, davalı Kurumca davacının 6552 sayılı Yasanın 58. maddesi ile 5510 sayılı Yasaya eklenen Geçici 54. maddesi kapsamındaki başvurusu kabul edilmiş ise 18/02/2011 tahsis talep tarihinde prim borcu bulunup bulunmadığı netleştilerek sonucuna göre karar vermek; davacının 6552 sayılı Yasanın 58. maddesi kapsamında başvurusunu bulunmadığı veya davalı Kurumca reddedildiğinin anlaşılması halinde ise Kurumca düzenlenen tutanakta belirtilen davacının kaydının bulunduğu ... 1. Noterliği"nin 24/04/1981 ve 07/09/1968 tasdik tarihli karar defterleri getirtmek, davacının oda kaydının başka üyenin kaydında silinti ve kazıntı yapılarak veya sahtecilik sonucu oluşturulup oluşturulmadığını ortaya koymak, sahtecilik sonucu oluşturulmuşsa davanın reddine karar vermek, aksi halde prim borcu olup olmadığı netleştirilerek sonucuna göre karar vermekten ibarettir.
O halde, davalı Kurum vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın, yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 18/09/2018 gününde oy birliğiyle karar verildi.