14. Hukuk Dairesi 2018/3719 E. , 2019/2684 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Davacı vekili tarafından, davalılar aleyhine 14.01.2011 gününde verilen dilekçe ile elatmanın önlenmesi talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 02.12.2014 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi bir kısım davalılar vekili ve davalı Belediye Başkanlığı vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
K A R A R
Dava, suya elatmanın önlenmesi istemine ilişkindir.
Davacı vekili, Aladağ Köyü Tüzel Kişiliğinin 20.10.2000 tarihinde, ... Orman Bölge Müdürlüğü ile "Taahhüt senedi" imzalayarak ... Mahallesi ... serisi 44 ve 59 no"lu bölge mevkii ve hudutları içerisinde 610 m2 üzerinde su isale hattı ve kaptaj su deposu için 49 yıllığına kullanım izni aldığını, ancak söz konusu su kaynaklarının davalı dernek ve site yönetimi tarafından haksız yere yalnızca derneğe üye olan site sakinlerine satış suretiyle kullandırıldığını, esasen bu hizmetin yürütülmesinde müvekkilinin tek yetkili olduğunu, bu nedenle Aladağ Köyü ... Mahallesi sınırları içerisinde bulunan ve davalılar ... Yaylası Geliştirme ve Güzelleştirme Derneği ile ... Sitesi tarafından kuyu açmak, isale hattı döşemek ve kaptaj yapmak sureti ile yapılan su kaynaklarına vaki müdahalelerinin önlenmesi ile su kaynağının tespiti ile tarafına teslimini talep ve dava etmiştir.
Davalılardan ... Yaylası Geliştirme ve Güzelleştirme Derneği vekili açık sonda kuyularının Büyükşehir Belediyesi sınırlarında bulunmadığını, söz konusu su kuyularının dernek üyeleri tarafından yaptırıldığını beyanla davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiştir.
Hükmü, davalı ... Yaylası Geliştirme ve Güzelleştirme Derneği vekili ile davalı ... Belediye Başkanlığı vekili temyiz etmiştir.
Türk Medeni Kanununun 756. maddesine göre; kaynaklar, arazinin bütünleyici parçası olup, bunların mülkiyetinin ancak kaynadıkları arazinin mülkiyeti ile birlikte kazanılabileceği belirtilmiştir.
Gerçek kaynağın suyu bir akiferden gelir. Su çıkışı bir noktadan veya bir alandan olabilir. Bu alana kaynak alanı denir. Kaynak, yeraltı suyunun doğal olarak yeryüzüne çıkması halidir.
Kaynak suyu kendiliğinden kaynadığı arazinin hudutlarını aşacak debide ise ya da malikinin ihtiyaçlarını karşıladıktan sonra fazlası varsa genel su kabul edilir ve komşular yararlanabilir.
Uygulamada kaynak; “yeraltı suyunun üst düzeyinin yer yüzeyini kestiği yer” olarak tanımlanmaktadır. Yeraltı suyu doğal yoldan yeryüzüne çıkmamış, drenaj vs. yollarla çıkarılmış ise, kaynak olarak değil, drenaj veya kuyu vs. isimlerle anılır. Bu şekilde insan eliyle çıkarılan sular, yeraltı suyu olarak kabul edilir.
Yeraltı suları, kamu yararına ait sulardandır. Arza malik olmak, onun altındaki yeraltı sularına da malik olmak sonucunu doğurmaz (TMK. md.756/3).
Arazisinde faydalı ihtiyaçları için yeter miktarda su bulunmayan veya bu suyu elde etmesi fahiş masrafı icabettiren bir kimsenin, komşu arazideki yeraltı suyundan istifade şartları 20. maddede sözü geçen tüzükte belirtilir (167 sayılı Yeraltı Suları Kanunu 1-6. madde).
Suya vaki müdahalenin meni davaları, haksız eylemden doğduğundan, husumetin suya elatana yöneltilmesi gerekir.
1)Yapılan yargılamaya, toplanan delillere ve tüm dosya içeriğine göre davalı ... Yaylası Geliştirme ve Güzelleştirme Derneği vekilinin tüm, davalı ... Belediye Başkanlığı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde görülmemiş, reddi gerekmiştir.
2) Yukarıda belirtildiği üzere suya vaki elatmanın önlenmesi davaları suya müdahale edene karşı açılması gerektiğinden davacının bu davasını dava konusu suya elattığını iddia ettiği davalılar ... Yaylası Geliştirme ve Güzelleştirme Derneği ile ... Sitesine karşı açmasında bir isabetsizlik bulunmamaktadır. Ancak somut olayda; davalı ... Belediye Başkanlığına bağlanan Aladağ köyünün dava konusu suyun tüm köy halkına kullandırılmasına ilişkin haksız bir müdahalesi olmadığı, hatta köy muhtarının zaman zaman köydeki su kullanımı sorununun çözümü için resmi makamlara müracaat ettiği anlaşılmakla, mahkemece davalı ... Belediye Başkanlığı yönünden davanın husumet yokluğu nedeniyle reddine karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiş, bu sebeple kararın bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda; (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalı ... Yaylası Geliştirme ve Güzelleştirme Derneği vekilinin tüm, davalı ... Belediye Başkanlığı vekilinin sair temyiz itirazlarının reddine; (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalı ... Belediye Başkanlığı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin harcın istek halinde yatırana iadesine, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 25.03.2019 tarihinde oybirliği ile karar verildi.
