Danıştay 12. Daire 2018/5455 Esas 2021/3957 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONİKİNCİ DAİRE
Esas No : 2018/5455
Karar No : 2021/3957


TEMYİZ İSTEMİNDE BULUNANLAR :
1- DAVACI : …
VEKİLİ : Av. …
2- DAVALI : … Kurumu Başkanlığı

VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararının taraflarca temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: 2005 yılında vefat eden eşinden dolayı 5434 sayılı Emekli Sandığı Kanunu uyarınca aylık almakta iken, 12/02/2008 tarihinde, 1993 yılında vefat eden babasından dolayı Bağ-Kur'dan da yetim aylığı bağlanmış olan davacıya, iki kurumdan aylık bağlanamayacağı ve eşinden dolayı aldığı aylığın daha fazla olduğu gerekçesiyle, babasından dolayı aldığı aylığın kesilerek, yersiz ödendiği tespit edilen 26.630,66 TL'nin adına borç çıkarılması ve eşinden dolayı aldığı aylıktan kesilmeye başlanmasına ilişkin işlemin iptali ile babasından bağlanmış olan aylığın devamına ve Emekli Sandığı iştirakçisi olan eşinden dolayı almakta olduğu ölüm aylığından yapılan kesintilerin faiziyle birlikte iadesine karar verilmesi istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesince; 1479 ve 5434 sayılı Kanun hükümleri değerlendirildiğinde, eşlerinden dolayı ölüm aylığı alanlar ile aynı zamanda babalarından dolayı yetim aylığı almaya hak kazananların, bu aylıklardan fazla olanı alabilecekleri, aynı anda iki aylıktan faydalanmalarının mümkün olmadığı anlaşıldığından, davacıya babasından dolayı ödenen yetim aylığının iptal edilmesinde hukuka aykırılık görülmediği; öte yandan, davalı idarece yersiz ödendiği tespit edilen tutarın, 5434 sayılı Kanun'un 121. maddesi uyarınca tespit tarihinden itibaren 5 yıl içerisinde ödenenlerle sınırlı olmak üzere ilgililer adına borç çıkarılabileceği, Sandık alacağı haline gelen bu tutarların da 10 yıl içerisinde tahsil edilebileceği, bu nedenle, dava konusu işlemin; 5 yıldan fazla geriye dönük borç çıkarılmasına ilişkin kısmında hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle, dava konusu işlemin; tesis edildiği tarihten geriye doğru 5 yıllık süreyi aşan süreler için borç çıkarılmasına ilişkin kısmının iptaline, davacının babasından dolayı bağlanan yetim aylığının kesilmesi ve işlem tarihinden geriye doğru 5 yıllık süre için borç çıkarılmasına ilişkin kısmı yönünden davanın reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENLERİN İDDİALARI :
Davacı tarafından; ölmüş babasının Bağ-Kur maaşından faydalanmak istemiyle 04/01/2008 tarihinde yaptığı başvurusunda, vefat eden eşinden dolayı Emekli Sandığından aylık aldığını davalı Kuruma bildirdiği, Kurumca gerekli değerlendirme yapılarak aylık bağlandığı, kazanılmış hakkının gözetilmediği, yasal dayanağı bulunmayan dava konusu işlemin tamamen iptali gerektiği belirtilerek, Mahkeme kararının davanın reddine ilişkin kısmının bozulması istenilmiştir.
Davalı idare tarafından; yersiz ödemelerin davacı adına borç çıkarılmasında hukuka aykırılık bulunmadığı, bu nedenle, dava konusu işlemin, tesis edildiği tarihten geriye doğru 5 yıllık süreyi aşan süreler için borç çıkarılması yönünden de davanın reddi gerektiği belirtilerek, Mahkeme kararının iptale ilişkin kısmının bozulması istenilmiştir.

TARAFLARIN SAVUNMASI : Savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ : …

DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onikinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
İdare ve vergi mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
Öte yandan; her ne kadar davacı tarafından, eşinden dolayı almakta olduğu ölüm aylığından yapılan kesintilerin faiziyle birlikte iadesi de talep edilmiş ve İdare Mahkemesince bu konuda ayrıca hüküm kurulmamış ise de; Mahkemece, dava konusu işlemin, işlem tarihinden geriye doğru 5 yıllık süre için borç çıkarılmasına ilişkin kısmı yönünden ret hükmü kurulması nedeniyle 5 yıllık süreye ilişkin olarak yapılan kesintilerin davacıya iadesi mümkün olmadığından, bu husus kararın bozulmasını gerektirir nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Tarafların temyiz istemlerinin reddine,
2. Yukarıda özetlenen gerekçeyle, dava konusu işlemin; tesis edildiği tarihten geriye doğru 5 yıllık süreyi aşan süreler için borç çıkarılmasına ilişkin kısmının iptali, davacının babasından dolayı bağlanan yetim aylığının kesilmesi ve işlem tarihinden geriye doğru 5 yıllık süre için borç çıkarılmasına ilişkin kısmı yönünden davanın reddi yolundaki … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı temyize konu kararının yukarıda belirtilen açıklama ile ONANMASINA,
3. Temyiz giderlerinin istemde bulunanlar üzerinde bırakılmasına,
4. Posta gideri avansından artan tutarın istemleri halinde taraflara iadesine,
5. Dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine,
6. 2577 sayılı Kanun'un (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin birinci fıkrası uyarınca, bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren 15 (onbeş) gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 15/06/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.