Danıştay 6. Daire 2019/13368 Esas 2021/8236 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2019/13368
Karar No : 2021/8236

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : ... Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. ...
KARŞI TARAF (DAVACI) : ...
VEKİLİ : Av. ...

İSTEMİN KONUSU : ... İdare Mahkemesince verilen ... tarih ve E: ..., K: ... sayılı kararın, usul ve hukuka aykırı olduğu ileri sürülerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı adına düzenlenen ... tarih ve ... sayılı 1.068.287,70- TL tutarlı ipotek bedeli içerikli ödeme emrinin iptali istemiyle açılmıştır.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: İdare Mahkemesince; dava konusu ödeme emrine konu bedelin, 3194 sayılı İmar Kanununun 18. Maddesi uyarınca yapılan parselasyon işlemi sonucu davacı adına oluşan parsele ilişkin ipotek bedeli olduğu, 6183 sayılı Kanunun 1. maddesi uyarınca tahsil edilebilecek bir kamu alacağının varlığından söz edilemeyeceğinden, söz konusu ipotek bedelinin tahsili amacıyla düzenlenen dava konusu ödeme emrinde hukuka uyarlık bulunmadığı sonucuna varıldığı gerekçesiyle iptaline karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : İpotek bedelinin tahsili amacıyla düzenlenen ödeme emrinin konusunu oluşturan ipotek bedelinin amme hizmetleri tatbikatından mütevellit olup olmadığı araştırılmaksızın verilen temyize konu kararın hukuka aykırı olduğundan bozulması gerektiği ileri sürülmüştür.

KARŞI TARAFIN SAVUNMALARI : Savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ ... 'IN DÜŞÜNCESİ:İdare Mahkemesi kararının gerekçeyle onanması gerektiği 'IN DÜŞÜNCESİ:İdare Mahkemesi kararının gerekçeyle onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY : İstanbul ili, Büyükçekmece ilçesi, ... Mahallesi, ... parsel sayılı taşınmazı da kapsayan bölgede ... tarihli, ... sayılı belediye encümeni kararı ile parselasyon yapılmış, davacı aleyhine ... tarihli, ... sayılı yevmiye ile tapuda 621.097,70-YTL ipotek tesis edilmiştir.
2015 yılında, söz konusu ipotek bedeli kıymet taktir komisyonu marifetiyle güncellendikten sonra tahsili amacıyla davacı adına ... tarihli, ... sayılı 1.068.287,70-TL tutarında ödeme emri düzenlenmiş, davacıya tebliğ edilmiştir. Bunun üzerine anılan ödeme emrinin iptali istemiyle bakılan dava açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:
Islah imar planının uygulama araçlarından birini oluşturan parselasyon işlemi açısından, 2981 sayılı Yasanın "Tapu verme" başlıklı 3290 sayılı Yasanın 4. maddesi ile değişik 10. maddesinin c) fıkrasında "İmar mevzuatına aykırı bina yapılmış, hisseli arsa ve araziler veya özel parselasyona dayalı arazilerde, imar adası veya parseli olabilecek büyüklükteki alanlarda, binalı veya binasız arsa ve arazileri birbirleriyle, yol fazlalarıyla veya Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerlerle birleştirmeye bunları yeniden ada ve parsellere ayırmaya, yapılara yeniden doğan imar ada veya parseli içinde kalanları yapı sahiplerine, yapı olmayanları diğer hisse sahiplerine müstakil veya hisseli veya kat mülkiyeti esaslarına göre vermeye, bunlar adına tescil ettirmeye ve tescil işlemi dışında kalanların hisselerini 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununa göre tespit edilecek bedeli peşin ödenmek veya parsel sahipleri aleyhine kanuni ipotek tesis edilerek, tapu sicilinden terkin ettirmeye belediye veya valilikler resen yetkilidir. Belediye veya valiliklerin talebi halinde bu yetkiler kadastro müdürlüklerince de kullanılır." hükmü yer almaktadır.
Buna göre 2981 sayılı Kanunun 10/c maddesi uyarınca yapılan parselasyon işlemlerinde zorunlu hallerde bedele dönüştürme imkânı tanınmış bulunmaktadır.
Diğer taraftan, 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 1. maddesinin 1. fıkrasında: "Devlete, vilayet hususi idarelerine ve belediyelere ait vergi, resim, harç, ceza tahkik ve takiplerine ait muhakeme masrafı, vergi cezası, para cezası gibi asli, gecikme zammı, faiz gibi fer'i amme alacakları ve aynı idarelerin akitten, haksız fiil ve haksız iktisaptan doğanlar dışında kalan ve amme hizmetleri tatbikatından mütevellit olan diğer alacakları ile; bunların takip masrafları hakkında bu kanun hükümleri tatbik olunur." hükmüne yer verilmiş olup 37. maddesinde ise; amme alacaklarının hususi kanunlarında belli edilen zamanlarda ödeneceği, hususi kanunlarında ödeme zamanı tesbit edilmemiş amme alacaklarının Maliye Vekaletince belirtilecek usule göre yapılacak tebliğden itibaren bir ay içinde ödeneceği, 51. maddesinde de, amme alacağının ödeme müddeti içinde ödenmeyen kısmına vadenin bitim tarihinden itibaren her ay için ayrı ayrı % 4 oranında (12/10/2010 tarihli ve 2010/965 sayılı Bakanlar Kurulu kararının eki Kararın 1. maddesiyle bu oran aylık %1,40 olarak belirlenmiştir.) gecikme zammı tatbik olunacağı, 55'inci maddesinde; amme alacağını vadesinde ödemeyenlere 7 gün içinde borçlarını ödemeleri veya mal bildiriminde bulunmaları lüzumunun bir ödeme emri ile tebliğ olunacağı, "ödeme emrine itiraz" başlıklı 58'inci maddesinde ise, kendisine ödeme emri tebliğ olunan şahsın böyle bir borcu olmadığı veya kısmen ödediği veya zamanaşımına uğradığı iddialarıyla dava açılabileceği, hükme bağlanmıştır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Davanın konusunu oluşturan kanuni ipotek bedeli, amme hizmetleri tatbikatından doğduğundan 6183 sayılı Kanunun 1. maddesi kapsamında olup, tahsilat işlemlerinin Kanun hükümlerince yerine getirilmesi gerekmektedir.
Bu durumda, uyuşmazlığa konu taşınmaza ilişkin ipotek bedelinin, tahakkuk yılı olan 2007 yılı için geçerli olan rayiç arsa ve arazi birim metrekare değeri üzerinden her yıl için Maliye Bakanlığınca belirlenen yeniden değerleme oranlarında artış yapılarak, güncel bedel belirlendikten sonra aynı Kanun'un 37. Maddesi uyarınca ilgilisine bir vade tanınması ve şartları oluşmuşsa 6183 sayılı Kanun'da öngörüldüğü şekilde gecikme zammı uygulandıktan sonra ödeme emrinin düzenlenmesi gerekirken, böyle bir vade tanınmadan, borç usulüne uygun bir şekilde kesinleştirilmeden, kıymet taktir komisyonu marifetiyle yapılan günceleme sonrası belirlenen tutara konu alacağın tahsiline ilişkin olarak doğrudan düzenlenen ödeme emrinde hukuka uyarlık, ödeme emrine konu ipotek bedelinin 6183 sayılı Kanununun 1. Maddesi kapsamında tahsil edilmesi mümkün alacaklardan olmadığından anılan bedelin tahsili amacıyla düzenlenen ödeme emrinde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemin iptali yolunda verilen kararda sonucu itibarıyla isabetsizlik görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalının temyiz isteminin reddine,
2. Dava konusu işlemin iptaline yolunda ... İdare Mahkemesince verilen ... tarih ve E: ..., K: ... sayılı kararının yukarıda belirtilen gerekçe ile ONANMASINA,
3. 2577 sayılı Kanunun (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren 15 gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere. 15/06/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.