Yargıtay 19. Hukuk Dairesi 2018/3264 Esas 2020/350 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi

Taraflar arasındaki menfi tespit davasının bozmaya uyularak yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği görüşülüp düşünüldü.
- K A R A R -
Davacılar vekili, davadışı ... Madencilik Metal Ltd. Şti. ile davalı takip alacaklısı arasında doğan bir borç nedeniyle borcun tasfiyesine yönelik 240.000,00 TL tutarındaki borca karşılık daha evvel düzenlenmiş bulunan senetlerin iadesi ile 30.10.2006 tanzim tarihi 01.09.2007 tarihinden başlayan 01.09.2009 tarihine kadar olan 265.000,00 TL tutarında yeni senet vermek suretiyle borcun tecdit edildiğini, davacıların bu borç senetlerine kefil sıfatıyla imza attıklarını, protokolde imzalarının olmadığını, davacıların borcun yenilenmesinden sonra senetlerin bir kısmını ödediğini, ödenmediğinden bahisle bir kısım senetlerin ise icra takibine konu yapıldığını, takip dosyaları üzerinden davacı ... tarafından ödemeler yapıldığını, davacının eşi tarafından davalının banka hesaplarına muhtelif tarihlerde toplamda 18.000,00 TL ödeme yapıldığını, ayrıca 4.760 kg kurşunun davalı temsilcisine teslim edildiğini, Ankara 29. İcra Müdürlüğünün 2011/544 sayılı dosyasında davalıya toplam 40.233,00 TL ödeme yapıldığını, 40.233,00 TL borçlu olmadıklarının tespitine ve kötüniyet tazminatına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, 30.10.2006 tarihli protokol ile davalının alacağına ilişkin düzenleme yapılırken 265.000,00 TL’lik 25 adet bononun tanzim edilerek verildiğini ayrıca davalının geç ödeme nedeni ile uğrayacağı zararı için senetsiz olarak 15.02.2007 tarihinden 15.09.2009 tarihine kadar her ayın 15’inde 1.000,00 TL’nin borçlu tarafından alacaklıya ödeneceğinin belirtildiğini, ... ’nın yaptığını iddia ettiği ödemelerin buna ilişkin ödemeler olduğunu ve bu ödemelerin protokol gereklerini karşılamadığını, davacının 4760 kg kurşun teslimi ve buna bağlı ödeme def’ini kabul etmediğini, kurşunu davalı adına teslim aldıkları iddia olunan şahsı tanımadıklarını, davalının böyle bir temsilcisinin olmadığını belirterek davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, toplanan delillere ve benimsenen bilirkişi raporuna göre, davacının ... 29. İcra Müdürlüğü"nün 2011/544 takip sayılı dosyasındaki takipten dolayı 18.000,00 TL ödeme yaptığı gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiş, hüküm taraf vekillerinin temyizi üzerine, Dairemizin 2015/5821 esas ve 2015/15318 karar sayılı ve 23/11/2015 tarihli ilamında yer alan davacılardan ... kefaleti bulunan senetlerden dolayı davalı ..."a kurşun vermek sureti ile ödeme yapıldığını bildirmiş, mahkemeye 04.06.2009 tarihli Mehmet Aldağ imzalı ve 04.06.2010 tarihli ... Bankasına ait alıcı ... adına ödeme yapıldığını gösteren açıklama hanesinde kurşun ödemesi yazılı 20.000 TL bedelli EFT gönderimi dekontu sunmuştur. Mahkemece kurşunun şirket yetkilisine teslim edilmediği benimsenmişse de mahkemeye sunulan bu dekont üzerinde durulmamıştır. Dekont aslı istenilerek bu ödemenin davalıya yapılan ödeme olup olmadığı araştırılıp sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ile bu istemin reddine karar verilmesi doğru olmamış mahkeme kararının bozulması gerekmiştir.” gerekçesi ile bozulmuş, mahkemece bozmaya uyularak yapılan yargılama sonunda, davalı ...’ın kendisine kurşun teslim edilmediğini iddia ettiği, davacının da zaten doğrudan davalıya kurşun teslim ettiğini iddia etmediği, kurşunun 3. kişiye teslim edildiğini beyan ettiği, davalının EFT makbuzu ile kendisine ödenen 20.000 TL’nin sebebini izah edemediği, yalnızca kendileri adına kurşun teslim alan şahsı tanımadıklarını beyan ettikleri, davalının banka hesabına 20.000 TL kurşun ödemesi havale edildiğine göre davalının alacağının bu miktarını tahsil etmiş sayılacağı zira havalenin genel olarak bir borcun ödenmesi olduğu, borcun, bizzat borçlu tarafından ifa edilmesinde alacaklının menfaati bulunmadıkça borçlunun borcunu şahsen ifaya mecbur olmadığı, bu durumda kurşun ödemesi açıklamalı dekonttaki paranın davacının davalı ... olan borcuna karşılık ... Medikal Müh.Mak.İnş.Yapı.Elemanları Av. ... Dış Tic Ltd. tarafından yapılan ödeme olarak kabul edildiği gerekçesiyle davacının borçlu olmadığı miktar 18.000+20.000 = 38.000 TL olarak belirlenerek davanın kısmen kabulüne karar verilmiş, hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Mahkemece Dairemizin 2015/5821 esas ve 2015/15318 karar sayılı ve 23/11/2015 tarihli ilamına uyularak 04.06.2010 tarihli dekontta belirtilen bedelin davalıya ödendiğinden bahisle davanın kısmen kabulüne karar verilmişse de, sözkonusu dekonttaki ödeme davacı tarafından değil ... Medikal Müh.Mak.İnş.Yapı.Elemanları Av. ... Dış Tic Ltd. Şti. tarafından yapılmış olup işbu ödemenin davacı adına yapıldığı dekonttan anlaşılmadığı gibi davalı tarafından da kabul edilmemiştir. Bu durumda dekonttaki ödemenin davacı adına yapıldığını ispat yükümlülüğü davacı üzerindedir. Dava dışı şirketin tek taraflı imzası ile verilmiş olan yazı davalının ödemeyi kabul etmemesi karşısında tek başına ispatlayıcı bir belge değildir. Tüm bu hususlar gözetilip bu ödemenin davacı adına yapıldığının davacı tarafından ispatı gerekir. Açıklanan hususlar dikkate alınarak davacıya ispat imkanı tanınması gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi doğru olmamış, kararın bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle hükmün BOZULMASINA, peşin harcın istek halinde temyiz eden davalıya iadesine, 10.02.2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.