MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi



Taraflar arasındaki itirazın iptali davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalılar avukatınca temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği konuşulup düşünüldü.

K A R A R

Davacı, davalılardan ... ve diğer davalılar ..., ... ve ..."ın murisi ... ile ... ili ... mahallesi 8834 ada 8 parsel B Blok 13 nolu bağımsız bölümün satımına ilişkin sözleşme yaptığını,... Ön Anlaşması başlıklı 07/08/2009 tarihli belgede belirtilen taşınmazı 133.000,00-TL karşılığında satın aldığını, satış bedelini ödediğini ve kendisinden fazladan istenen haksız bedelleri 08/09/2009 tarihinde 12.000,00-€, 13/01/2010 tarihinde 9.800,00-€ banka aracılığıyla şirket yöneticisi ..."ın hesabına gönderdiğini, davalıların satış için kararlaştırılan bedeli fazlasıyla almalarına rağmen satışa konu daireyi veya vaat edilen daireyi teslim etmediğini, bedelini ödediği halde 2009 yılından bu yana davalılar tarafından oyalandığını, mağdur edildiğini, ... 14. İcra Müdürlüğü"nün 2014/7571 sayılı icra takip dosyasında davalılar aleyhine takip başlattığını, davalıların süresi içinde borçlu olmadıklarını iddia ederek takibe itiraz ettiğini ve takibin durduğunu belirterek davalı borçluların ... 14. İcra Müdürlüğü"nün 2014/7571 sayılı icra takip dosyasına yapmış oldukları itirazın iptali ile takibin devamına karar verilmesini talep etmiştir.
Davalılara, dava dilekçesi tebliğ edilmemiştir.
Mahkemece, mahkemenin görevsizliğine, dosyanın görevli ve yetkili ... Tüketici Mahkemesine gönderilmesine, dosya üzerinden karar verilmiş; hüküm, davalılar tarafından temyiz edilmiştir.
Davacı, davalılara bedelini ödemesine rağmen kendisine dairenin teslim edilmemesi nedeniyle bedel iadesi için davalılar hakkında başlattığı icra takibine itirazın iptali ve takibin devamı istemiyle dava açmış, mahkemece davalılara dava dilekçesi tebliğ edilmeden dosya üzerinden görevsizlik kararı verilmiştir.
Somut olayda uyuşmazlık, 6100 sayılı HMK"nın 114/c maddesi gereğince dava şartı olan “mahkemenin görevli olması” şartı hakkında taraf teşkili sağlanmadan karar verilip verilemeyeceği noktasında toplanmaktadır.
Mahkemenin görevli olması dava şartıdır (HMK. m.114/1-c). Dava şartları ve ilk itirazlar, ön incelemede sonuca bağlanır. Ön inceleme ise, dilekçelerin karşılıklı verilmesinden sonra yapılır (HMK. m.137/1, 139/1 ilk cümle). Buna göre görevsizlik kararı verilebilmesi için; dava dilekçesinin davalıya tebliği (HMK. m. 122), cevap süresinin beklenmesi (HMK m.127), cevap verilmesi halinde davacıya tebliği (HMK m. 126), davacının cevaba cevap verme süresinin beklenmesi, verdiğinde diğer tarafa tebliği (HMK. m.136/1), davalının ikinci cevap süresinin beklenmesi, verdiğinde diğer tarafa tebliği (HMK. m. 136/1) zorunludur. Mahkemenin, dava şartları ve ilk itirazlar hakkında dosya üzerinden karar verilebileceğini öngören aynı Kanun"un 138. maddesi hükmü, dilekçelerin karşılıklı verilmesi zorunluluğunu ortadan kaldırmaz. Bu hüküm, hakime, belirtilen hususlar hakkında gerekmiyorsa ön inceleme duruşması yapmaksızın karar verebilme yetkisi tanır. Ön inceleme duruşması yapmaksızın dosya üzerinden karar verilebilmesi için de davanın ön inceleme aşamasına getirilmiş olması gereklidir. Hukuk Muhakemeleri Kanunu"nun 137/1. maddesinde, ön incelemenin dilekçelerin karşılıklı verilmesinden sonra yapılacağı açıkça öngörülmüştür.
Diğer yandan 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu, 1086 sayılı Kanundan farklı olarak iddia ve savunmanın genişletilmesi yahut da değiştirilmesi yasağını dava ve cevap dilekçesinin verilmesiyle başlatmamış; bu yasağı, ileriye dilekçelerin karşılıklı verilmesinin tamamlanmasına, bazı hallerde ön inceleme duruşmasına kadar ötelemiştir. Bu düzenleme ile davacının cevaba cevap dilekçesinde iddialarını değiştirerek ve genişleterek başlangıçta görevli olmayan mahkemeyi görevli hale getirmesi de mümkün hale gelmiştir. Tarafların bu haklarını kullanabilmeleri, dilekçelerin karşılıklı olarak verilmesini veya bunun için kanunda belirlenen sürelerin geçmesini zorunlu kılmaktadır.
6100 sayılı HMK"nın 114. maddesi uyarınca dava şartlarından olan görev konusunda aynı Kanun"un 138. maddesi uyarınca dosya üzerinden karar verilebilir ise de, ancak bunun için dava dilekçesinin davalılara tebliğ edilerek savunma hakkı tanınması gerekir. Dava dilekçesi tebliğ edilmeden dosya üzerinden görevsizlik kararı verilmesi HMK"nın 27. maddesinde düzenlenen hukuki dinlenilme hakkına da aykırılık oluşturmaktadır.
Mahkemece, yukarıda açıklanan hususlar göz ardı edilerek davalılara dava dilekçesi ve tensip zaptı tebliğ edilmeden görevsizlik kararı verilmesi usul ve yasaya aykırı olup, bozmayı gerektirir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle temyiz olunan hükmün BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde iadesine, HUMK’nun 440/III-3 maddesi uyarınca karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere, 25/01/2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.