Danıştay 6. Daire 2018/6256 Esas 2021/8228 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2018/6256
Karar No : 2021/8228

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVALI) : … Belediye Başkanlığı - …
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN ÖZETİ : … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararın, usul ve hukuka aykırı olduğu ileri sürülerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: İstanbul ili, … İlçesi, …. pafta, … ada, … parsel sayılı taşınmazın bulunduğu alanda yapılan parselasyon işlemi sonucunda fazladan verilen pay için tesis edilen ipotek bedelinin 372.384,00-TL olarak güncellenmesine ilişkin … tarihli, … sayılı belediye encümeni kararının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararda; dava konusu 4540 ada, 3 parsel sayılı taşınmazı kapsayan alanda yapılan parselasyon, davacı lehine fazladan verilen 465,48 m² yer için 2981 sayılı Kanunun 10/c maddesi uyarınca ipotek tesis edildiği, dava konusu belediye encümeni kararı ile ipotek bedelinin 372.384,00-TL olarak güncellenmesine karar verildiği, belirlenen bedelin fahiş olup olmadığının tespiti amacıyla mahallinde yaptırılan keşif ve bilirkişi incelemesi sonucu düzenlenen raporda taşınmazın rayiç bedelinin 525.992,40-TL olarak belirlendiği anlaşıldığından, taşınmazın ipotek bedelinin 372.384,00-TL olarak güncellenmesine ilişkin dava konusu belediye encümeni kararında hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının özeti: İstinaf başvurusuna konu İdare Mahkemesi kararının hukuka ve usule uygun olduğu ve istinaf dilekçelerinde ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Karara esas alınan bilirkişi raporunda uyuşmazlığın doğru tespit edilemediği ve dava konusu belediye encümeni kararının hukuka uygun olup olmadığı hususunun irdelenmediği, hesaplamaya ilişkin olarak esas alınan emsallerin hukuka aykırı olduğu, daha önce ipotek bedelinin ödenmesi talebiyle davalı belediyeye başvuruda bulunulduğu, ancak yapılan başvuruya cevap verilmediği belirtilerek ipotek bedelinin iptaline karar verilmesi gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ …'IN DÜŞÜNCESİ:Temyiz isteminin kabulü ile kararın bozulması gerektiği düşünülmektedir.



TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY : İstanbul ili, … İlçesi, … pafta, … ada, … parsel sayılı parseli kapsayan bölgede parselasyon yapılmış, davacı aleyhine 465,48 metrekare alan için … tarih ve … sayı ile tapuda 2.560.140.-TL ipotek tesis edilmiştir.
Davacı tarafından 15/12/2014 tarihli dilekçe ile ipoteğin kaldırılmasının talep edilmesi üzerine, dava konusu … tarihli … sayılı belediye encümeni kararı ile kamu lehine konulan bedellerin eski değerleri ile tahsilinin kamu menfaatine zarar vereceğinden ipotek bedelinin güncellenmesine karar verildiği belirtilerek, bu karar gereği kıymet takdir komisyonu tarafından günün rayici ve çevre şartlarına göre belirlenen 372.384,00-TL ipotek bedelinin yatırılması gerektiğine dair … tarihli … sayılı yazı davacıya gönderilmiştir. Bunun üzerine ipotek bedelinin güncellenmesine ilişkin belediye encümeni kararının iptali için bakılan dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
Islah imar planının uygulama araçlarından birini oluşturan parselasyon işlemi açısından, 2981 sayılı Yasanın "Tapu verme" başlıklı 3290 sayılı Yasanın 4. maddesi ile değişik 10. maddesinin c) fıkrasında "İmar mevzuatına aykırı bina yapılmış, hisseli arsa ve araziler veya özel parselasyona dayalı arazilerde, imar adası veya parseli olabilecek büyüklükteki alanlarda, binalı veya binasız arsa ve arazileri birbirleriyle, yol fazlalarıyla veya Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerlerle birleştirmeye bunları yeniden ada ve parsellere ayırmaya, yapılara yeniden doğan imar ada veya parseli içinde kalanları yapı sahiplerine, yapı olmayanları diğer hisse sahiplerine müstakil veya hisseli veya kat mülkiyeti esaslarına göre vermeye, bunlar adına tescil ettirmeye ve tescil işlemi dışında kalanların hisselerini 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununa göre tespit edilecek bedeli peşin ödenmek veya parsel sahipleri aleyhine kanuni ipotek tesis edilerek, tapu sicilinden terkin ettirmeye belediye veya valilikler resen yetkilidir. Belediye veya valiliklerin talebi halinde bu yetkiler kadastro müdürlüklerince de kullanılır." hükmü yer almaktadır.
Buna göre 2981 sayılı Kanunun 10/c maddesi uyarınca yapılan parselasyon işlemlerinde zorunlu hallerde bedele dönüştürme imkânı tanınmış bulunmaktadır.
Diğer taraftan, 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 1. maddesinin 1. fıkrasında: "Devlete, vilayet hususi idarelerine ve belediyelere ait vergi, resim, harç, ceza tahkik ve takiplerine ait muhakeme masrafı, vergi cezası, para cezası gibi asli, gecikme zammı, faiz gibi fer'i amme alacakları ve aynı idarelerin akitten, haksız fiil ve haksız iktisaptan doğanlar dışında kalan ve amme hizmetleri tatbikatından mütevellit olan diğer alacakları ile; bunların takip masrafları hakkında bu kanun hükümleri tatbik olunur." hükmüne yer verilmiş olup 37. maddesinde ise; amme alacaklarının hususi kanunlarında belli edilen zamanlarda ödeneceği, hususi kanunlarında ödeme zamanı tesbit edilmemiş amme alacaklarının Maliye Vekaletince belirtilecek usule göre yapılacak tebliğden itibaren bir ay içinde ödeneceği, 51. maddesinde de, amme alacağının ödeme

müddeti içinde ödenmeyen kısmına vadenin bitim tarihinden itibaren her ay için ayrı ayrı % 4 oranında (12/10/2010 tarihli ve 2010/965 sayılı Bakanlar Kurulu kararının eki Kararın 1. maddesiyle bu oran aylık %1,40 olarak belirlenmiştir.) gecikme zammı tatbik olunacağı, 55'inci maddesinde; amme alacağını vadesinde ödemeyenlere 7 gün içinde borçlarını ödemeleri veya mal bildiriminde bulunmaları lüzumunun bir ödeme emri ile tebliğ olunacağı, "ödeme emrine itiraz" başlıklı 58'inci maddesinde ise, kendisine ödeme emri tebliğ olunan şahsın böyle bir borcu olmadığı veya kısmen ödediği veya zamanaşımına uğradığı iddialarıyla dava açılabileceği, hükme bağlanmıştır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Bu davanın konusunu oluşturan kanuni ipotek bedeli, amme hizmetleri tatbikatından doğduğundan 6183 sayılı Kanunun 1. maddesi kapsamında olup, tahsilat işlemlerinin 6183 sayılı Kanunun uygulanmasıyla ve anılan Kanun hükümlerince yerine getirilmesi gerekmektedir.
Olayda, uyuşmazlığa konu taşınmaza ilişkin … tarihli … sayılı belediye encümeni kararı ile tahakkuk ettirilen ipotek bedelinin, tahakkuk yılı olan 1998 yılı için geçerli olan rayiç arsa ve arazi birim metrekare değeri üzerinden her yıl için Maliye Bakanlığınca belirlenen yeniden değerleme oranlarında artış yapılarak güncel bedelin belirlendikten sonra aynı Kanun'un 37. Maddesi uyarınca ilgilisine bir vade tanınarak borç usulüne uygun bir şekilde kesinleştirildikten sonra, şartları oluşmuşsa 6183 sayılı Kanun'da öngörüldüğü şekilde gecikme zammı uygulanarak ödeme emrinin düzenlenmesi gerekirken, kıymet takdir komisyonunun belirlediği bedel üzerinden ipotek bedelinin güncellenmesine ilişkin tesis edilen işlemde hukuka uyarlık görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1.2577 sayılı Kanunun 49. maddesine uygun bulunan davacının temyiz isteminin kabulüne,
2. Temyize konu … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararın BOZULMASINA,
3. Dosyanın adı geçen … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesi gönderilmesine, 15/06/2021 tarihinde oy birliğiyle, kesin olarak karar verildi.