17. Hukuk Dairesi 2016/3948 E. , 2019/366 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki, ölümlü trafik kazası nedeniyle maddi tazminat davası üzerine yapılan yargılama sonunda, kararda yazılı nedenlerle, asıl ve birleşen davanın reddine ilişkin verilen hüküm, davacılar vekili tarafından süresi içinde temyiz edilmekle, dosya incelendi, gereği düşünüldü:
-K A R A R-
Asıl davada, davacılar vekili; davalının trafik sigortacısı olduğu aracı sevk ve idare eden davacıların eşi/ babası ... yaptığı tek taraflı kazada öldüğünü, davacıların ölenin desteğinden yoksun kaldığını ve davalının zarardan sorumlu olduğunu belirterek fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla 20.000,00 TL destekten yoksun kalma tazminatının kaza tarihinden işleyecek yasal faiziyle birlikte davalıdan tahsilini talep etmiştir.
Davalı ...Ş. vekili, kazaya karışan araç için kaza tarihini kapsayan trafik sigorta poliçesinin şirketleri nezdinde bulunmadığını, şirketlerine husumet düşmeyeceğini belirterek davanın reddini savunmuştur.
Birleşen davada, davacılar vekili; asıl davaya konu kazayı yapan aracın trafik sigorta poliçesinin başlangıcından
iptal edildiğinin saptandığını ve aracın trafik sigortası olmadığı için davalı ..."nın zarardan sorumlu olduğunu belirterek fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla 20.000,00 TL destekten yoksun kalma tazminatının kaza tarihinden işleyecek yasal faiziyle birlikte davalıdan tahsilini talep etmiş; 08.06.2015 tarihli ıslah dilekçesiyle, taleplerini 150.000,00 TL"ye yükseltmiştir.
Davalı ... vekili, davaya konu alacağın zamanaşımına uğradığını, kazada davacılar yakını tam kusurlu olduğu için ödeme yaptıktan sonra sürücü mirasçısı sıfatıyla davacılara rücu hakları bulunduğunu ve alacaklı borçlu sıfatlarının davacılar üzerinde birleşmesi nedeniyle borcun son bulduğunu, araç işletenine davanın ihbarı gerektiğini belirterek davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, iddia, savunma, yapılan yargılama ve toplanan delillere göre; davacılar murisinin tam kusurlu olarak yaptığı tek taraflı kazada öldüğü, kanunen zorunlu olan ZMSS"yi yaptırmadığı, davalı ..."nın ödeme yapması halinde rücu edebileceği davacılar yakınının kazada ölmüş olması nedeniyle rücu imkanının da olmadığı ve ..."nın bu tür tazminattan sorumluluğunun bulunmadığı gerekçesiyle, asıl ve birleşen davanın reddine karar verilmiş; hüküm, davacılar vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dosya içerisinde mevcut olan muhtarlık yazısı ile diğer belgelere, dava açılmadan önce ... 2. Asliye Hukuk Mahkemesi"nden alınan adli yardım kararı içeriğine istinaden, 6100 sayılı HMK"nun 336. maddesi uyarınca, davacılar vekilinin adli yardım talebinin kabulüne karar verilerek yapılan inceleme sonunda;
Dava, trafik kazası sonucu oluşan ölüm nedeniyle, ölenin yakınlarının, 818 sayılı Borçlar Kanunu"nun 45/2. (6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu"nun 53/3.) maddesi gereği, destekten yoksun kalma tazminatı istemine ilişkindir.
Davacı taraf asıl davada, desteklerinin idaresindeki ... plakalı aracın trafik sigortacısı olduğunu iddia ettiği ...ye, düzenlediği ZMSS poliçesi gereği husumet yöneltmiş; adı geçen davalının ... plakalı araç poliçesinin başlangıcından iptal edildiği ve kazayı kapsayan geçerli poliçenin bulunmadığı savunması üzerine, birleşen davayı açıp ... plakalı aracın ZMSS poliçesinin bulunmadığı gerekçesiyle, davalı ..."na husumet yöneltmiştir.
Mahkeme ise, aracın trafik sigortacısı olduğu ileri sürülen ...nin sorumluluğu yönünden
herhangi bir gerekçe göstermeksizin ve davalı ... yönünden ise yukarıda anılan gerekçeyle sorumluluğun sözkonusu olmadığını kabul edip, her iki davanın da reddine hükmetmiştir.
2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 91–101. maddelerinde zorunlu mali sorumluluk sigortası düzenlenmiştir. Bu sigortanın amacı, trafik kazaları nedeniyle 3. kişilerin uğrayacakları zararların kolayca temin edilmesini sağlamaktır. Bu sigorta işleteni değil, aracı takip etmektedir. Zorunlu mali sorumluluk sigortası, işletenin Karayolları Trafik Kanunu"nun 85/1. maddesine göre olan sorumluluklarının karşılanmasını sağlamak üzere yapılmaktadır.
..."na başvurulabilecek hallere ilişkin olarak, 5684 sayılı Sigortacılık Kanunu"nun 14/2-b maddesinde "Rizikonun meydana geldiği tarihte geçerli olan teminat tutarları dâhilinde sigortasını yaptırmamış olanların neden olduğu bedensel zararlar" düzenlemesine yer verilmiş; aynı mahiyetteki düzenleme, ... Yönetmeliği"nin 9/1-b maddesinde de yer almıştır. Anılan bu düzenlemeler gereği, davalı ..."nın sorumluluğu için, zorunlu mali sorumluluk sigortası yaptırma zorunluluğu bulunduğu halde, bu sigortası yapılmamış olan bir aracın, 3. kişinin zararına sebep olması gerekmektedir.
Somut olayda; davacılar desteğinin idaresindeki ... plakalı araç için, davalı ...Ş. tarafından, 21.07.2009 tarihinde, 21.07.2009- 21.07.2010 vadeli ZMSS poliçesinin düzenlendiği; 21.07.2009 tarihli zeyilname ile poliçedeki araç plakasının ... olarak değiştirildiği ve ilk poliçenin başlangıcından iptal edildiği; ancak, gerek poliçenin ilk halindeki, gerekse plaka değişikliğine ilişkin zeyilnamedeki araç motor ve şase numaralarının aynı olduğu görülmektedir.
Mahkemece, ... sayılı plaka üzerinden ZMSS poliçesi araştırması yapılmış ve TRAMER tarafından bu plakalı araç için kaza tarihini kapsayan ZMSS poliçesi olmadığı şeklinde cevap verilmiştir. ... plakalı araç için düzenlenen ve başlangıcından iptal edildiği savunulan, davalı ...nin düzenlediği poliçe ve zeyilnamedeki araç motor ve şase numaralarının aynı olduğu dikkate alınıp, motor ve şase numaralarına göre ... plakalı araç ile ... plakalı aracın aynı araç olup olmadığı konusunda gerekli araştırma yapılmamıştır. Bu araştırmanın yapılmamış olması nedeniyle de, davalı ...Ş. tarafından
düzenlenen ZMSS poliçesinin geçerli olup olmadığı doğru biçimde tespit edilmeden hüküm tesis edilmiştir. Eksik inceleme ile karar verilemez.
Açıklanan maddi ve hukuki vakıalar karşısında mahkemece; asıl ve birleşen davadaki davalılardan hangisine husumet düştüğünün doğru biçimde tespit edilmesi gerektiği ve bu hususun re"sen gözetileceği dikkate alınmak suretiyle; davacılar desteğinin idaresindeki ... plakalı aracın motor ve şase numaraları da belirtilerek, ilgili trafik tescil müdürlüğünenden, araç tescil kayıtlarının ve araçla ilgili plaka değişikliği yapılıp yapılmadığı sorularak saptanması; bu belirlemeden sonra, davalı ...Ş. tarafından düzenlenip başlangıcından iptal edilen poliçedeki ... plakalı araç ile zeyilnameyle plaka değişikliği yoluyla poliçeye konu edilen ... plakalı aracın aynı araç olup olmadığının saptanması; bahsi geçen araçların aynı araç olduğunun belirlenmesi halinde, kazayı kapsayan ZMSS poliçesi bulunduğu için, davacıların zararından davalı ...nin sorumluluğuna karar verilmesi; ZMSS poliçesinin kazayı kapsamadığı ve davacılar desteğinin idaresindeki aracın ZMSS poliçesi bulunmadığının anlaşılması halinde ise, zarar gören 3. kişi sıfatıyla tazminat isteminde bulunan davacıların zararından, davalı ..."nın sorumlu olduğu dikkate alınıp tazminatın hüküm altına alınması gerekirken, eksik inceleme, yanılgılı değerlendirme ve hatalı gerekçeyle, yazılı şekilde hüküm tesisi bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, davacılar vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, 21/01/2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.