Danıştay 10. Daire 2016/3432 Esas 2021/3344 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONUNCU DAİRE
Esas No : 2016/3432
Karar No : 2021/3344

TEMYİZ EDEN (DAVALILAR) : 1- … Bakanlığı / …
VEKİLİ : Av. …

2- … Komutanlığı
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVACILAR) : 1- … 2- … 3- … 4- …
VEKİLLERİ : Av. …


İSTEMİN_KONUSU : … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı davanın kısmen kabulü, kısmen reddi yolundaki kararının davalı idarelerce kabule ilişkin kısmının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: ... L Tipi Kapalı Ceza İnfaz Kurumu Karakolunda askerlik görevini ifa ederken vücudu cezaevi giriş kapısına sıkışarak ağır yaralanan ve kaldırıldığı hastanede yaşamını yitiren Jandarma Er ...'ın yakınları olan davacılar tarafından, meydana gelen olayda davalı idarelerin hizmet kusuru bulunduğu iddiasıyla uğranıldığı ileri sürülen zararlara karşılık olarak davacılardan ... ile ... için ayrı ayrı olmak üzere 20.000,00'er TL maddi, 25.000,00'er TL manevi; ... için 20.000,00 TL maddi, 10.000,00 TL manevi; ... için ise 10.000,00 TL manevi tazminatın ödenmesine karar verilmesi istenilmektedir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla; olayın meydana geldiği yer ve oluş şekli dikkate alınarak gerçekleşen ölüm olayı sebebiyle istenilen maddi tazminat için sorumluluk oranlarının tespiti gerektiğinden Mahkemenin 15/06/2015 tarihli ara kararı ile hazırlanan bilirkişi raporunda, vefat eden Jandarma Er ...'ın %50, davalı Adalet Bakanlığının (... L Tipi Kapalı Ceza İnfaz Kurumu Müdürlüğü) %20; Jandarma Genel Komutanlığının (... L Tipi Kapalı Ceza İnfaz Kurumu Jandarma Karakol Komutanlığı) %30 oranında kusurlu olduklarının tespit edildiği ve taraflara tebliğ edilen rapora yapılan itirazların raporun sıhhatini etkileyecek mahiyette görülmediği; kusur oranlarının tespiti üzerine Mahkemenin 07/10/2015 tarihli ara kararıyla olay günü itibarıyla davacıların yakınlarının vefatı nedeniyle destekten yoksun kaldıkları parasal tutarın hesaplanması için bilirkişi incelemesi yaptırılmasına karar verildiği, hazırlanan 15/02/2016 kayıt tarihli bilirkişi raporuna göre, olay tarihi itibarıyla kusur oranları da dikkate alınmak suretiyle davacılardan baba ...'ın 19.615,25 TL, anne ...'ın 25.469,12.TL destekten yoksun kaldıkları, kardeş ... için ise ölen ağabeyi tarafından bakılma yükümlülüğü olmadığından destekten yoksun kalma tazminatının hesaplanmadığı ve taraflara tebliğ edilen rapora gelen itirazların raporun sıhhatini etkileyecek mahiyette görülmediği; davacıların manevi tazminat istemlerine ilişkin olarak ise, tam yargı davalarının niteliği gereği takdir edilecek manevi tazminat miktarının, idarenin hizmet kusurunun ve olayın ağırlığını ortaya koyacak, hukuka aykırılığı özendirmeyecek, bir başka ifade ile benzeri olayların bir daha yaşanmamasını sağlayacak nitelikte olması gerektiğinden, her ne kadar müteveffanın meydana gelen olayda kusuru olsa da müteveffanın askerlik görevini ifa ettiği esnada ölümünden dolayı davacılardan anne ... ve baba ... için 20.000,00'er TL, abla ... ve kardeş ... için 10.000,00'er TL manevi tazminat takdiren uygun görülerek, davanın kısmen kabulü ile, davacılardan anne ... için 20.000,00 TL maddi, 20.000,00 TL manevi; baba ... için, 19.615,25 TL maddi, 20.000,00 TL manevi; kardeş ... ve abla ... için ayrı ayrı 10.000,00'er TL manevi tazminatın davalı idarelerce kusurları oranında davacılara ödenmesine, davacıların fazlaya ilişkin maddi ve manevi tazminat istemleri yönünden ise davanın reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ_EDENLERİN_İDDİALARI : Davalı Adalet Bakanlığı tarafından; Davacıların tazminat istemine ilişkin olayın, jandarma sorumluluk bölgesinde meydana geldiğinden, idalerelerine atfedilebilecek bir kusurun bulunmaması sebebiyle kendilerine husumet yöneltilemeyeceği, dava açılmadan önce idarelerine yapılan bir ön karar başvurusu bulunmaması sebebiyle idari merci tecavüzü bulunan davada dilekçenin görevli mercie tevdiine karar verilmesi gerektiği, davacıların yakınları olan jandarma erin vefat ettiği olayda Adalet Bakanlığı personelinin herhangi bir kusuru ve ya ihmalinin bulunmadığı, nitekim, olayla ilgili yürütülen adli ve idari soruşturmaların da bu doğrultuda neticelendiği, davacıların uğradıklarını öne sürdükleri maddi zararlarını ispatlayacak bilgi ve belgelerin dava dosyasına sunulmadığı ileri sürülmektedir.
Davalı Jandarma Genel Komutanlığı tarafından; İdare Mahkemesi kararının gerekçesinde belirlenen kusur oranlarının manevi tazminat istemi hakkında hüküm kurulurken de gözetilmesi gerektiği, harçtan muaf olmalarına rağmen yargılama giderlerini ödemekle yükümlü tutulmalarının hukuka aykırı olduğu ileri sürülmektedir.

KARŞI_TARAFIN_SAVUNMASI : Davacılar tarafından temyiz istemlerinin reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Onuncu Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
İdare ve vergi mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
İdare Mahkemesi kararının temyizen incelenen kabule ilişkin kısmı usul ve hukuka uygun olup, dilekçelerde ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bu kısmının bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalı idarelerin temyiz istemlerinin reddine,
2. Davanın kısmen kabul, kısmen reddi yolundaki … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyize konu kabule ilişkin kısmının ONANMASINA,
3. 2577 sayılı Kanun'un (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren 15 (on beş) gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 15/06/2021 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.