16. Hukuk Dairesi 2020/690 E. , 2020/2775 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Kadastro sonucu, ... İlçesi ... Köyü çalışma alanında bulunan 298 ada 181 ve 102 ada 685 parsel sayılı sırasıyla 863.014,30 ve 40.218,63 metrekare yüzölçümündeki taşınmazlar devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan yerlerden olması nedeniyle ham toprak vasfıyla Hazine adına tespit ve tescil edilmiştir. Davacı ... ve arkadaşları, miras yoluyla gelen hakka ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak tapu iptali ve adına tescili istemiyle dava açmıştır. Mahkemece yapılan yargılama sonunda davanın kabulüne fen bilirkişi tarafından hazırlanan 03.12.2015 hakim havale tarihli rapor ve eki haritada çekişmeli 298 ada 181 parsel sayılı taşınmazın kırmızı ile boyalı (A) harfi ile gösterilen, 102 ada, 685 parsel sayılı taşınmazın yeşil ile boyalı (B) harfi ile gösterilen ve mavi ile boyalı (C) harfi ile gösterilen bölümlerin ayrı ayrı tapu kaydının iptali ile davacı ... adına tapuya tesciline, karar verilmiş; hüküm, davalı Hazine temsilcisi tarafından temyiz edilmiştir.
Mahkemece, teknik bilirkişi raporunda çekişmeli 298 ada 181 parsel sayılı taşınmazın (A), 102 ada, 685 parsel sayılı taşınmazın (B) ve (C) harfleriyle gösterilen bölümleri üzerinde davacılar yararına zilyetlikle mülk edinme koşullarının gerçekleştiği, gerekçesiyle yazılı olduğu şekilde karar verilmiş ise de; yapılan araştırma, inceleme ve uygulama hüküm vermek için yeterli bulunmamaktadır. Taşınmazın niteliği ile kullanım şeklini ve süresini en iyi belirleme yöntemi hava fotoğrafları olduğu halde hava fotograflarından yararlanılmamış, ziraat bilirkişi raporunda taşınmazlar üzerinde bulunan çok yıllık keven ve sığır kuyruğu bitkilerinden ve sürülü alan içerisinde bulunan diğer bitki kalıntılarının, sürülmemiş yerde bulunan bitki çeşitliliği ile bire bir benzerlik gösterdiği ve taşınmazın en az 25-30 yıl işlenmediği, toprak işlemesi yapılmış olan kısımda bulunan ve çapları ye yer 10-15 cm ulaşan taşların, sürülmemiş olan kısımda bulunan taşlarla aynı özelliklere sahip olduğundan söz edilmiş olmasına rağmen yerel bilirkişi ve tanıkların soyut ve yetersiz beyanlarına dayanılarak hüküm kurulmuştur. Bu şekilde eksik araştırma ve inceleme ile karar verilemez.
Hal böyle olunca, doğru sonuca ulaşılabilmesi için Mahkemece öncelikle, çekişmeli taşınmazları gösteren tespit tarihinden 15-20-25 yıl öncesine ait en az üç ayrı zaman dilimine ilişkin stereoskopik hava fotoğrafları tarihleri açıkça yazılmak suretiyle Harita Genel Komutanlığı"dan getirilip dosya ikmal edildikten sonra mahallinde yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen, davada yararı bulunmayan şahıslar arasından seçilecek yerel bilirkişiler ve taraf tanıkları ile jeodezi ve fotogrametri mühendisi, ziraat mühendisi bilirkişi ve teknik bilirkişinin katılımı ile yeniden keşif yapılmalı; yapılacak keşif sırasında yerel bilirkişi ve taraf tanıklarından, taşınmazların geçmişte ne durumda bulunduğu, ilk olarak ne zaman ve nasıl kullanılmaya başlandığı, kime ait olduğu, kimden nasıl intikal ettiği, taşınmazların imar-ihyaya konu edilip edilmediği, imar-ihyaya konu edilmiş ise ihyanın ne zaman başlayıp bitirildiği, taşınmazlar üzerindeki zilyetliğin terkininin olup olmadığı etraflıca sorulup maddi olaylara dayalı olarak açıklattırılmalı, beyanlar arasındaki çelişkiler gerektiğinde yüzleştirme yapılmak suretiyle giderilmeye çalışılmalı; ziraat bilirkişisinden, taşınmazların toprak yapısını ve niteliğini, zirai durumunu, üzerinde sürdürülen zilyetliğin şeklini ve süresini, taşınmazlar üzerindeki bitki örtüsünü, imar-ihyaya konu edilmişse imar-ihyanın tamamlandığı tarihi bildirir ve komşu parsellerle karşılaştırmalı değerlendirmeyi ve taşınmazların değişik yönlerden çekilmiş fotoğraflarını da içerir ayrıntılı ve gerekçeli rapor alınmalı, jeodezi ve fotogrametri uzmanı bilirkişisinden, yukarıda belirtilen tarihlerde çekişmiş stereoskopik üç adet hava fotografının stereoskop aletiyle incelenmesi yaptırılarak taşınmazların sınırlarını ve niteliğini taşınmaz üzerinde imar-ihya tamamlanmış ise tamamlandığı tarih ile sürdürülen zilyetliğin başlangıcını, şeklini ve süresini belirtir şekilde rapor alınmalı; teknik bilirkişiden keşfi takibe elverişli krokili rapor alınmalı; bundan sonra toplanan ve toplanacak tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmelidir. Mahkemece bu hususlar göz ardı edilerek eksik inceleme ile yazılı şekilde hüküm kurulması isabetsiz olup, temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde görüldüğünden kabulüyle hükmün BOZULMASINA, yasal koşullar gerçekleştiğinde kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 08.07.2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.