Mahkemesi : Gönen (Balıkesir) Asliye Hukuk (İş) Mahkemesi
Tarihi : 19.02.2013
No : 2010/262-2013/51

Dava, hizmet tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün, davalılar vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteklerinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Davanın yasal dayanağı 506 sayılı Yasanın 79/10 ve 5510 sayılı yasanın 86. maddeleri olup bu tür sigortalı hizmetlerin tespitine ilişkin davaların, kamu düzeniyle ilgili olduğu ve bu nedenle de özel bir duyarlılıkla ve özenle yürütülmelerinin zorunlu ve gerekli bulunduğu açıktır. Bu çerçevede, hak kayıplarının ve gerçeğe aykırı sigortalılık süresi edinme durumlarının önlenmesi, temel insan haklarından olan sosyal güvenlik hakkının korunabilmesi için, bu tür davalarda tarafların gösterdiği kanıtlarla yetinilmeyip, gerek görüldüğünde resen araştırma yapılarak, kanıt toplanabileceği de göz önünde bulundurulmalıdır.
Diğer taraftan, 506 sayılı Kanunun 63/A bendinde; yaşlılık aylığı almakta iken çalışmaya başlayanların yaşlılık aylıklarının bu çalışma olgusuna dayalı ve onunla sınırlı olarak kesilmesi gerektiği, 63/B bendinde; tekrar sigortalı bir işte çalışma halinde, sigortalı adına sosyal güvenlik destek primi ödenmesi suretiyle, yaşlılık aylığının ödenmesine devam olunacağı hükümlerinin düzenlendiği, söz konusu maddenin son fıkrasında ise, yaşlılık aylığı almakta iken tekrar çalışmaya başlayan sigortalıya, 506 sayılı Kanunun 63. maddesinin A ya da B bendinden yararlanmak için bir tercih hakkı tanındığı anlaşılmaktadır.
Somut olayda, davalı Kurumdan 01.08.1994 tarihinden itibaren, 506 sayılı Yasa hükümleri gereği yaşlılık aylığı alan davacı, 01.02.1997-31.12.2008 tarihleri arasında davalı şirket işyerinde çalıştığının tespitini istemiş, Mahkemece; istem gibi kabul kararı verilmiştir.
Yukarıdaki yasal düzenleme, açıklama ve dosya kapsamından; Mahkemece, davacının çalışmalarının kabul edildiği dönemde, 506 sayılı Yasa kapsamında yaşlılık aylığı aldığı gözetildiğinde, talebinin açık ve belirgin olmadığı anlaşılmakla; öncelikle, davacının talebi açıklattırılmalı, isteminin, 506 sayılı Yasa’nın 63/A maddesi kapsamında yaşlılık aylığı kesilerek tüm sigorta kollarına tabi çalışma tespiti mi, yoksa, 63/B kapsamında Sosyal Güvenlik Destek Primine tabi çalışmanın tespiti mi olduğu hususu netleştirilmeli; kabulüne karar verilen hizmet bakımından ise; bir kısım bordro tanıklarının yapılan işin mevsimlik, bir kısmının ise sürekli olduğu yönündeki beyanları karşısında, resen bordro tanığı dinlenilmeli, tanık beyanları arasındaki çelişkiler giderilmeli, varsa, işçilik alacaklarına ilişkin dava dosyası celbedilmeli ve işçilik alacakları davasında dinlenen tanık anlatımları ile bu davada bilgi ve görgülerine başvurulan tanık beyanları karşılaştırılarak, oluşursa çelişkiler giderilmeli, böylelikle; toplanan ve toplanacak delillerin sonucuna göre, davacının fiili çalışmasının varlığı, başlangıç ve bitiş tarihleri, kesintili mi, sürekli mi çalıştığı hiçbir kuşku ve duraksamaya meydan vermeyecek biçimde belirlenmeli, davacı istemi dikkate alınmak suretiyle; Sosyal Güvenlik Destek Primine tabi çalışma sürelerinin 506 sayılı Kanuna göre, sigortalılık süresi olarak değerlendirilmeyeceği hususu da gözetilerek, hizmet tespitine yönelik talep hakkında bir karar verilmelidir.
Kabule göre de; prime esas kazancın asgari ücret olarak belirtilmesi yerine, tespit edilen dönemlerdeki asgari ücretlerin toplamının yazılması suretiyle hüküm kurulması isabetsiz bulunmuştur.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular dikkate alınmadan eksik inceleme ve değerlendirme ile yazılı şekilde karar verilmesi, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O hâlde davalılar vekillerinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ : Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davalılardan A.. İnş. ve San. A.Ş."ye iadesine, 21.01.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.