Tacir veya şirket yöneticileri ile kooperatif yöneticilerinin dolandırıcılığı suçundan şüpheliler ... ve ... ile tacir veya şirket yöneticileri ile kooperatif yöneticilerinin dolandırıcılığı ve güveni kötüye kullanma suçlarından şüpheliler ... ve diğerleri haklarında yapılan soruşturma evresi sonunda ... Cumhuriyet Başsavcılığınca verilen 19/11/2018 tarihli ve 2017/4069 soruşturma, 2018/3259 sayılı kovuşturmaya yer olmadığına dair karara karşı yapılan itirazın reddine ilişkin mercii ... 1. Sulh Ceza Hâkimliğinin 25/12/2018 tarihli ve 2018/3004 değişik iş sayılı kararı aleyhine, Yüksek Adalet Bakanlığınca verilen 10/10/2019 gün ve 94660652-105-35-9556-2019 sayılı kanun yararına bozma talebine dayanılarak dava dosyası Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının 24/10/2019 gün ve 2019/100033 sayılı tebliğnamesiyle dairemize gönderilmekle okundu.
Kanun yararına bozma isteyen tebliğnamede;
5271 sayılı Kanun’un 160. maddesi uyarınca, Cumhuriyet savcısının, ihbar veya başka bir suretle bir suçun işlendiği izlenimini veren bir hâli öğrenir öğrenmez kamu davasını açmaya yer olup olmadığına karar vermek üzere hemen işin gerçeğini araştırmaya başlaması gerektiği, aynı Kanun’un 170/2. maddesi gereğince yapacağı değerlendirme sonucunda, toplanan delillerin suçun işlendiği hususunda yeterli şüphe oluşturduğu kanısına ulaştığında iddianame düzenleyerek kamu davası açacağı, aksi halde ise anılan Kanun’un 172. maddesi gereği kovuşturma yapılmasına yer olmadığına dair karar vereceği, buna karşın Cumhuriyet savcısının 5271 sayılı Kanun’un kendisine yüklediği soruşturma görevini yerine getirmediği, ortada yasaya uygun bir soruşturmanın bulunmadığı durumda, anılan Kanun’un 173/3. maddesindeki koşullar oluşmadığından, itirazı inceleyen merciin Cumhuriyet savcısının soruşturma yapmasını sağlamak maksadıyla itirazın kabulüne karar verebileceği yönündeki açıklamalar karşısında,
Somut olayda müştekiler vekilinin, şüphelilerin yetkilisi olduğu...Yapı Endüstri Ltd. Şti. İle İzmir ili, ... ilçesi, ...mahallesi, 3258 ada, 1 parsel, 3259 ada, 1 parsel, 3260 ada, 1 parsel sayılı taşınmazlar üzerinde...Evleri adlı sitenin inşası için kat karşılığı inşaat sözleşmesi aktedildiği, sözleşme gereği arsa sahiplerine % 37, müteahhit firmaya ise % 63 oranında daire verilmesi ve firmaya bu oran üzerinde satış yetkisi verilmesinin kararlaştırıldığı, firma yetkililerinin henüz inşaata başlamadan ve proje maket aşamasındayken müvekkillerine güven telkin ederek adi yazılı sözleşmeler ile daire sattıklarını, daha sonra inşaatları zamanında yapıp teslim etmedikleri gibi sahip oldukları gayrimenkulleri de rayiç bedellerinin altında ve aynı konutun birden fazla kişiye satmak suretiyle müvekkillerini zarara uğrattıkları bu şekilde şüphelilerin bilerek ve isteyerek, hile ve desiselerle, ticari güvenilirliklerini de kullanmak suretiyle müvekkillerini dolandırdıklarından bahisle şikâyetçi olması üzerine, ... Cumhuriyet Başsavcılığınca; müştekilere daire satış vaadinin...Yapı şirketi yetkilileri ... ve ... tarafından yapıldığı, menfaatin bunlar tarafından elde edildiği, şüpheli arsa sahipleri ile ... ve ..."ün menfaat elde ettiklerine dair delil elde edilemediği, dolandırıcık suçunun nitelikli yalan ve hile kullanılarak gerçekleşebileceği, hileli davranışın ağır yoğun ve ustaca olması, mağdurun inceleme olanağının ortadan kalkmasının gerektiği, mevcut olay açısından gayrimenkul satışlarının resmi yoldan yapıldığı, taraflar arasındaki sözleşmenin taşınmaz satış vaadine ilişkin olduğu ve hukuki ihtilaf niteliğinde olduğu, şüpheliler ... ve ... tarafından yapılan tadilat sözleşmesinin mükerrer satış niteliğinde değerlendirilemeyeceği, yine kat karşılığı inşaat sözleşmesinin arsa sahipleri ile ... arasında yapıldığı, ... ve ..."ın bu eyleme iştiraklerinin bulunmadığı, taraflar arasındaki meselenin konut alım satımı vaadine dayalı hukuki ihtilaf niteliğinde olduğu gerekçesiyle şüpheliler hakkında kovuşturmaya yer olmadığına dair karar verilmiş ise de; şüpheliler hakkında benzer suçtan soruşturma veya kovuşturma bulunup bulunmadığının araştırılarak varsa soruşturma yahut kovuşturma dosyalarının getirtilerek incelenmesi, şüpheliler ... ve diğerleri haklarında güveni kötüye kullanma suçundan ... 3. Asliye Ceza Mahkemesinde açılan 2018/1418 esas sayılı kovuşturma dosyasının getirtilerek incelenmesi, yine uyuşmazlığa konu dosya arasında bulunmayan eksik belgelerin de dosya arasına celbi ile, şüphelilerin eylemleri sonucunda mağdurların zarara uğrayıp uğramadıkları, zarara uğramışlarsa zarar miktarının tespiti bakımından bilirkişi raporu aldırılması suretiyle, sonucuna göre karar verilmesi gerektiği gözetilmeden itirazın kabulü yerine, yazılı şekilde reddine karar verilmesinde isabet görülmemiştir.
5271 Sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 309. maddesi uyarınca anılan kararın bozulması lüzumu kanun yararına bozma talebine dayanılarak ihbar olunmuştur.
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Müştekiler vekilinin şikayet dilekçesinde; şüphelilerin yetkilisi olduğu...Yapı Endüstri Ltd. Şti. ile diğer şüphelilere ait İzmir ili, ... ilçesi, ...mahallesi, 3258 ada, 1 parsel, 3259 ada, 1 parsel, 3260 ada, 1 parsel sayılı taşınmazlar üzerinde...Evleri adlı sitenin inşası için kat karşılığı inşaat sözleşmesi aktedildiği, sözleşme gereği şüpheli arsa sahiplerine % 37, müteahhit firmaya ise % 63 oranında daire verilmesi ve firmaya bu oran üzerinde satış yetkisi verilmesinin kararlaştırıldığı, firma yetkililerinin henüz inşaata başlamadan ve proje maket aşamasındayken müvekkillerine güven telkin ederek adi yazılı sözleşmeler ile yüzde 63"e denk gelen anlaşma üzerinden daire sattıklarını, daha sonra inşaatları zamanında yapıp teslim etmedikleri gibi sahip oldukları gayrimenkulleri de rayiç bedellerinin altında ve aynı konutun birden fazla kişiye satmak suretiyle müvekkillerini zarara uğrattıkları, bu şekilde şüphelilerin bilerek ve isteyerek, hile ve desiselerle, ticari güvenilirliklerini de kullanmak suretiyle müvekkillerini dolandırdıklarını belirtmesi üzerine,
... Cumhuriyet Başsavcılığınca; müştekilere daire satış vaadinin...Yapı şirketi yetkilileri ... ve ... tarafından yapıldığı, menfaatin bunlar tarafından elde edildiği, şüpheli arsa sahipleri ile ... ve ..."ün menfaat elde ettiklerine dair delil elde edilemediği, dolandırıcık suçunun nitelikli yalan ve hile kullanılarak gerçekleşebileceği, hileli davranışın ağır yoğun ve ustaca olması, mağdurun inceleme olanağının ortadan kalkmasının gerektiği, mevcut olay açısından gayrimenkul satışlarının resmi yoldan yapıldığı, taraflar arasındaki sözleşmenin taşınmaz satış vaadine ilişkin olduğu ve hukuki ihtilaf niteliğinde olduğu, şüpheliler ... ve ... tarafından yapılan tadilat sözleşmesinin mükerrer satış niteliğinde değerlendirilemeyeceği, yine kat karşılığı inşaat sözleşmesinin arsa sahipleri ile ... arasında yapıldığı, ... ve ..."ın bu eyleme iştiraklerinin bulunmadığı, taraflar arasındaki meselenin konut alım satımı vaadine dayalı hukuki ihtilaf niteliğinde olduğu gerekçesiyle şüpheliler hakkında kovuşturmaya yer olmadığına dair karar verilmiş olup,
Dosyaya sunulan ve benzer şikayetlerde bulunan bir başka müşterinin şikayeti üzerine aynı şüpheliler hakkında kamu davası açıldığına ilişkin iddianame örneği sunulan ceza davası dosyasının ve gerek şirket yetkilileri ile arsa sahipleri arasında gerekse müştekilerle şüpheliler arasında mevcut bulunan veya sonuçlanan hukuk davası dosyalarının araştırılarak incelenmesi, ilk başta proje üzerinden satışa konu edilen bölümlerin ve sonraki aşamalarda yapılan tadil sözleşmelerine dayanılarak ortaya çıkan binalardaki bölümlerin satışlarının kıyası yapılarak müştekilerin zararının olup olmadığı ve şüphelilerin suç işleme kastının bulunup bulunmadığının, müştekilere teminat verip vermediklerinin araştırılması, özellikle şirket yetkilisi şüphelilerin iddialara ilişkin detaylı şekilde beyanlarının alınması ve sonrasında şüphelilerin hukuki durumlarının tayin ve takdir edilmesi gerekliliğinden ötürü, kanun yararına bozmaya atfen düzenlenen ihbarnamedeki düşünce yerinde görüldüğünden ... 1. Sulh Ceza Hâkimliğinin 25/12/2018 tarihli ve 2018/3004 değişik iş sayılı kararı BOZULMASINA, aynı maddenin 4. fıkrasının (a) bendi uyarınca müteakip işlemlerin mahallinde merciince yerine getirilmesine, 01/06/2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.