Danıştay İdare Dava Daireleri Kurulu 2021/29 Esas 2021/1241 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU
Esas No : 2021/29
Karar No : 2021/1241

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVACI) : … adına … Sendikası
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı ısrar kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: … Belediye Başkanlığında 5393 sayılı Belediye Kanunu'nun 49. maddesi kapsamında sözleşmeli makine teknikeri olarak görev yapan davacı tarafından, 2017 yılı için 06/01/2017 tarihinde imzaladığı hizmet sözleşmesinin geçersiz olduğuna ve kendisiyle sözleşme yapılmayacağına ilişkin … tarih ve … sayılı işlemin iptali ile yoksun kaldığı parasal ve özlük haklarının yasal faiziyle birlikte tazminine karar verilmesi istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla; sözleşmeli çalışma ilişkisi kurulması amacının idareye personel seçiminde esneklik sağlanması olduğu, idareye kendi personelini seçmesi ve sözleşme süresinin bitiminde yenilenmesi hususlarında takdir yetkisi tanındığı, idarenin bu yetkiyi kadro ve ihtiyaç durumu ile personele ilişkin özel durumları değerlendirerek kullanabileceği, bunun yanında idarenin yeni dönem için yeniden sözleşme imzalamaya yargı kararı ile zorlanamayacağı, davacının sözleşmesi yenilenmedikten sonra aynı kadroya herhangi bir personel alımının yapılmadığı ve işlem tarihi itibarıyla davacının hizmetine ihtiyaç duyulmadığı hususu da göz önünde bulundurulduğunda, davacının 2017 yılı için hizmet sözleşmesinin yenilenmeyeceğine ilişkin olarak tesis edilen dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti : … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla; tekniker olan davacı ile davalı idare arasında 06/01/2017 tarihinde 01/01/2017-31/12/2017 tarihleri arasında geçerli olmak üzere hizmet sözleşmesinin imzalandığı, … tarih ve … sayılı dava konusu işlem ile, belediye meclisinin 06/12/2016 tarihinde aldığı karar ve bu karara istinaden yapılan sözleşmelerin İçişleri ve Maliye Bakanlığının uygulama genelgeleri çerçevesinde İçişleri Bakanlığı tarafından yeniden değerlendirilmesi neticesinde geçersiz olduğu belirtilerek davacı ile 2017 yılında yeni bir sözleşme yapılmayacağının belirtildiğinin görüldüğü; dava konusu işlemin hizmet sözleşmesinin geçersiz sayılmasına ilişkin kısmı açısından, davalı idare tarafından yapılan savunmada, davacının belediyede "silahlı terör örgütü kurma ve yönetme" suçlarından soruşturulan ve görevden uzaklaştırılan eski belediye başkanı tarafından kadrolaşmak amacı ile işe alındığı ve yapılan hizmet sözleşmesinin standartlara uygun olmadığı ileri sürülmüş ise de, yapılan bir hizmet sözleşmesinin geçersiz olabilmesi açısından idarenin takdir yetkisine sahip olmadığı açık olup, idare tarafından dava konusu işlemde dile getirilen davacı ile imzalanan hizmet sözleşmesinin hangi standartlara aykırı olduğu konusunda ortaya somut bir belge ve bilginin de davalı idare tarafından sunulmadığının görüldüğü;
Dava konusu işlemin idarenin 2017 yılında davacı ile hizmet sözleşmesini yapmayacağına ilişkin kısmı açısından ise, idarenin davacı ile hizmet sözleşmesini yapıp yapmama konusunda takdir yetkisi bulunmakla birlikte, dava konusu işlemin mevcut sözleşmesinin geçersiz sayılmasına ilişkin işlem hukuka aykırı olduğundan, dava konusu işlemin 2017 yılında davacı ile hizmet sözleşmesi yapmayacağına ilişkin kısmının da dayanaktan yoksun hale geldiği, bu durumda, davacının sırf eski belediye başkanı döneminde hizmet sözleşmesi ile davalı idare bünyesinde çalışmaya başlamış olması nedeniyle sözleşmesinin geçersiz sayılmasının, davacı ile imzalanan sözleşmenin haksız ve mesnetsiz geçmişe dönük olarak hukuk aleminden silinmesi anlamına geldiği; haklı beklenti ve hukuki güvenilirlik ilkeleri gereğince, davalı idarece sözleşmenin geçersiz sayılmasına sebep olabilecek bu iddia dışında başka herhangi bir somut tespit ve delilin ortaya konulmadığı gerekçesiyle istinaf başvurusunun kabulüne, … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının kaldırılmasına, dava konusu işlemlerin iptaline, yoksun kalınan maaş ve özlük haklarının tazmini talebinin kabulüne karar verilmiştir.
Daire kararının özeti: Danıştay Onikinci Dairesinin 10/02/2020 tarih ve E:2019/2208, K:2020/1028 sayılı kararıyla; sözleşmeli çalışma ilişkisi kurulmasının amacının idareye personel seçiminde esneklik sağlanması olduğu, idareye kendi personelini seçmesi ve sözleşme süresinin bitiminde yenilenmesi hususlarında takdir yetkisi tanındığı, idarenin bu yetkiyi kadro ve ihtiyaç durumu ile personele ilişkin özel durumları değerlendirerek kullanılabileceği, bunun yanında idarenin yeni dönem için yeniden sözleşme imzalamaya yargı kararı ile zorlanamayacağı, davacının sözleşmesinin yenilenmemesini takiben aynı kadroya uzun bir süre alım yapılmadığı ve işlem tarihi itibarıyla davacının hizmetine ihtiyaç duyulmadığı hususları göz önünde bulundurulduğunda, davacının 2017 yılı için hizmet sözleşmesinin yenilenmemesine ilişkin olarak tesis edilen dava konusu işlemde hukuka aykırılık görülmediği,
İçişleri Bakanlığı tarafından Van Valiliğine gönderilen … tarih ve … sayılı yazı ile davalı Belediyenin sözleşmeli personel çalıştırılmasına ilişkin alınan Meclis Kararı tarihinin 06/12/2016 olduğu, sözleşmeli personel çalıştırılmasına ilişkin 31/10/2005 tarih ve 11493 sayılı Genelge'nin 13. maddesinde, "Yeni yılda da çalıştırılmaya devam edilmesi uygun görülenler için yeni yıl itibarıyla hesaplanacak ücret tabanı aşılmamak kaydıyla, ücret tespitine ilişkin meclis kararı mutlaka Ocak ayı içinde alınacak ve sözleşmelerin yenileme işlemleri de yine Ocak ayı içerisinde tamamlanacaktır." hükmünün yer aldığı ve bu Genelge'ye göre işlem yapılması gerektiğinin bildirilerek bu genelgeye aykırı olarak düzenlenmiş olan 2017 yılı hizmet sözleşmeleri iade edildiği, bu nedenle söz konusu yazı doğrultusunda tesis edilen davacının 2017 yılı için hizmet sözleşmesinin yenilenmemesine ilişkin dava konusu işlemde hukuka aykırılık görülmediği gerekçesiyle … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi ısrar kararının özeti: … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla; dava konusu işlemin iptali, yoksun kalınan parasal ve özlük haklarının tazmini talebinin kabulü, davacının yoksun kaldığı parasal ve özlük haklarının herbir ödemenin yapılması gereken tarihten işletilecek yasal faiziyle birlikte davalı idarece davacıya ödenmesi yolundaki ilk kararda ısrar edilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından, davacının 692 sayılı KHK ile kamu görevinden uzaklaştırıldığı, silahlı terör örgütü kurma ve yönetme suçlarından soruşturulan ve görevden uzaklaştırılan önceki belediye başkanı döneminde 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu ile 5393 sayılı Belediye Kanunu ve Bakanlar Kurulu Kararı'na aykırı bir şekilde ve personel ihtiyacı olmamasına rağmen işe alındığı, Belediye Kanunu hükümlerine uyulmadan alınan Belediye Meclis Kararı ile istihdam edildiği, başlangıçtan itibaren hukuken geçersiz olan sözleşmeye dayalı hak talebinde bulunulamayacağı, davacının istihdamında İçişleri Bakanlığı ve Maliye Bakanlığının tebliğ ve genelgelerine aykırılıklar olduğundan yeniden sözleşme yapılmadığı, davacıdan sonra aynı statü için başka personel çalıştırılmadığı, davacının meslek yüksek okulu mezunu olmasına ve ihtiyaç olmamasına rağmen özel kalem müdürlüğü pozisyonunda çalıştırılmasının hukuki dayanağının bulunmadığı ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davacı tarafından, ihraç işlemi ile sözleşmesinin yenilenmeyeceğine ilişkin idari işlemlerin birbirinden farklı nitelikte işlemler olduğu, sözleşmesinin yenilenmeyeceğinin kendisine bildirildiği tarihin Şubat 2017, ihraç olduğu tarihin ise Temmuz 2017 olduğu, dolayısıyla dava konusu işlem ile ihraç işleminin birbiriyle ilişkilendirilemeyeceği, somut belge ve bilgiye dayanılmaksızın sırf eski belediye başkanı döneminde davalı idare bünyesinde çalışmaya başlamış olması nedeniyle sözleşmesinin yenilenmemesinin idarenin takdir yetkisini keyfi olarak kullanıldığının göstergesi olduğu, hizmetine ihtiyaç duyulmadığı hususunun somut olarak ortaya konulamadığı, sözleşmesi feshedildikten sonra çalıştığı kadronun kapatılmayarak başka bir personelin atamasının yapıldığı, Orta Doğu Teknik Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Felsefe Bölümünün yanı sıra Yüzüncü Yıl Üniversitesi Erciş Meslek Yüksekokulu Ön Lisans Programından 'makina teknikeri' olarak mezun olduğu; ayrıca, Anadolu Üniversitesi İşletme Fakültesi İşletme Bölümünden de mezun olduğu, işletme mezunu olduğundan ve bu konuda özel kalem müdürlüğü pozisyonuna uygun görüldüğünden sözlü olarak bu müdürlüğe atamasının yapıldığı savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ : …

DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesi ısrar kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, dosya tekemmül ettiğinden davalı idarenin yürütmenin durdurulması istemi hakkında ayrıca bir karar verilmeksizin gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY : Davacı ile davalı idare arasında 06/01/2017 tarihinde imzalanan hizmet sözleşmesine istinaden davalı idare bünyesinde "tekniker" kadrosunda makine teknikeri olarak görev yapan davacı hakkında, bu sözleşmenin geçerli olmadığı ve kendisiyle sözleşme yapılmayacağı yolunda … tarih ve … sayılı işlem tesis edilmiştir.
Bunun üzerine temyizen incelenen dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT :
5393 sayılı Belediye Kanunu'nun 49. maddesinin üçüncü fıkrasında; "Belediye ve bağlı kuruluşlarında, norm kadroya uygun olarak çevre, sağlık, veterinerlik, teknik, hukuk, ekonomi, bilişim ve iletişim, plânlama, araştırma ve geliştirme, eğitim ve danışmanlık alanlarında avukat, mimar, mühendis, şehir ve bölge plâncısı, çözümleyici ve programcı, tabip, uzman tabip, ebe, hemşire, veteriner, kimyager, teknisyen ve tekniker gibi uzman ve teknik personel yıllık sözleşme ile çalıştırılabilir. Sözleşmeli personel eliyle yürütülen hizmetlere ilişkin boş kadrolara ayrıca atama yapılamaz. Bu personelin, yürütecekleri hizmetler için ihdas edilmiş kadro unvanının gerektirdiği nitelikleri taşımaları şarttır. Bu fıkra uyarınca sözleşmeli olarak istihdam edileceklere ödenecek net ücret, söz konusu kadro unvanı için birinci derecenin birinci kademesi esas alınmak suretiyle 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa göre tespit edilecek her türlü ödemeler toplamının net tutarının yüzde 25 fazlasını geçmemek üzere belediye meclisi kararıyla belirlenir. Genel hükümlere göre birinci dereceden kadro ihdas edilemeyen kadro unvanları için ise o kadro unvanından ihdası yapılmış en yüksek kadro derecesinin birinci kademesi esas alınır ve yapılacak ödemenin azami tutarı yukarıda belirtilen usûle göre tespit olunur. Bu fıkra hükümlerine göre çalıştırılacak personel için İçişleri Bakanlığı unvanlar itibarıyla sınırlama getirebilir." hükmüne yer verilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
5393 sayılı Belediye Kanunu'nun yukarıda metnine yer verilen 49. maddesinin üçüncü fıkrasındaki düzenleme ile kamu tüzel kişiliğine sahip olan belediyelerin asli ve sürekli görevlerini yürütmek üzere uzmanlık gerektiren işlerde statü hukuku kapsamında hizmet sözleşmesi ile personel çalıştırabilmesi mümkün kılınmıştır.
İdarelerin hizmetlerini ifa ederken, sözleşmeli personel çalıştırmasının amacının personel seçiminde esneklik sağlanması olduğu, idareye kendi personelini seçmesi ve sözleşme süresinin bitiminde ilgilisiyle sözleşmenin yenilenmesi hususlarında takdir yetkisi tanındığı, idarenin bu yetkiyi kadro ve ihtiyaç durumu ile personelin hizmete ilişkin eğitimi, bilgisi ve deneyimi gibi özelliklerini değerlendirerek kullanılabileceği; öte yandan, idarelerin sözleşme süresi sona eren personel ile yeniden sözleşme imzalamaya yargı kararı ile zorlanamayacağı açıktır.
Davacının sözleşmesinin yenilenmemesi üzerine aynı kadroya uzun bir süre alım yapılmadığı ve işlem tarihi itibarıyla davacının hizmetine ihtiyaç duyulmadığı hususlarının yanında, İçişleri Bakanlığının … tarih ve … sayılı yazısı ile; davalı Belediyenin sözleşmeli personel çalıştırılmasına ilişkin alınan meclis karar tarihinin 06/12/2016 olduğu, sözleşmeli personel çalıştırılmasına ilişkin 31/10/2005 tarih ve 11493 sayılı Genelge'nin 13. maddesinde "Yeni yılda da çalıştırılmaya devam edilmesi uygun görülenler için yeni yıl itibarıyla hesaplanacak ücret tabanı aşılmamak kaydıyla, ücret tespitine ilişkin meclis kararı mutlaka Ocak ayı içinde alınacak ve sözleşmelerin yenileme işlemleri de yine Ocak ayı içerisinde tamamlanacaktır." hükmünün yer aldığı ve bu Genelge'ye göre işlem yapılması gerektiğinin, davalı idareye bildirildiği ve söz konusu yazı doğrultusunda davalı idarece işlem tesis edildiği dikkate alındığında, dava konusu işlemde hukuka aykırılık görülmemiştir.
Bu itibarla, temyize konu Bölge İdare Mahkemesi ısrar kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalı idarenin temyiz isteminin kabulüne;
2. İdare Mahkemesi kararına yönelik olarak yapılan istinaf başvurusunun yukarıda özetlenen gerekçeyle kabulü, … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının kaldırılması, dava konusu işlemin iptali, yoksun kalınan parasal ve özlük haklarının tazmini talebinin kabulü, davacının yoksun kaldığı parasal ve özlük haklarının herbir ödemenin yapılması gereken tarihten işletilecek yasal faiziyle birlikte davalı idarece davacıya ödenmesi yolundaki … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin temyize konu … tarih ve E:…, K:… sayılı ısrar kararının BOZULMASINA,
3. Kullanılmayan … TL harcın istemi hâlinde davalı idareye iadesine,
4. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesine gönderilmesine, 16/06/2021 tarihinde oyçokluğu ile kesin olarak karar verildi.

KARŞI OY
X- Temyiz edilen kararla ilgili dosyanın incelenmesinden; … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesince verilen kararın usul ve hukuka uygun bulunduğu, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenlerinin kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte olmadığı anlaşıldığından, davalı idarenin temyiz isteminin reddi ve ısrar kararının onanması gerektiği oyuyla, karara katılmıyorum.