16. Hukuk Dairesi 2019/2927 E. , 2021/4031 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Yargıtay bozma ilamında özetle; "Davacının dayandığı ... Asliye Hukuk Mahkemesi"nin 2007/103 Esas sayılı dosyası getirtilip dosya ikmal edildikten sonra mahallinde , üç yerel bilirkişi, taraf tanıkları, bir fen, üç ziraat mühendisi ve bir jeodezi ve fotogrametri uzmanından oluşan bilirkişi heyetinin katılımıyla yeniden keşif yapılması, keşif sırasında yerel bilirkişi ve taraf tanıklarından, taşınmazların öncesinin ne olduğu, taşınmazlar üzerinde zilyetliğin bulunup bulunmadığı, varsa hangi tarihte ve ne zaman başladığı, zilyetliğin sürdürülüş biçimi, kimden kime, nasıl intikal ettiği, zilyetliğin başladığı tarihten kadastro tespit tarihine kadar Kadastro Kanunu"nun 14. maddesinde belirtilen sürenin geçip geçmediği hususlarının etraflıca sorulup maddi olaylara dayalı olarak açıklattırılması, bilirkişi ve tanık sözlerinin, komşu taşınmazların tutanak ve dayanaklarıyla denetlenmesi; teknik bilirkişiye, yerel bilirkişi ve tanıkların gösterdiği sınırların haritasında işaret ettirilmesi; komşu taşınmazlarla mukayeseli mahkeme gözleminin tutanağa geçirilmesi; ziraat mühendisi bilirkişi kurulundan, taşınmazların toprak yapısını, niteliğini, bitki örtüsünü, varsa taşınmaz üzerindeki ekonomik amaca uygun zilyetliğin süresini belirtir şekilde ayrıntılı ve gerekçeli rapor alınması, rapor ekine taşınmazların değişik yönlerden çekilmiş şekilde renkli fotoğraflarının eklenmesinin istenilmesi; jeodezi ve fotogrametri uzmanı bilirkişiye, hava fotoğrafları üzerinden bilimsel yöntemlerle inceleme yaptırılarak, çekişme konusu taşınmazların niteliğinin, ekonomik amacına uygun olarak zilyetliğine ne zaman başlanıldığının belirlenmesine çalışılması ve bundan sonra tüm delillerin değerlendirilerek sonucuna göre karar verilmesi" gereğine değinilmiştir. Mahkemece, bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonunda davanın kabulüne, ... İlçesi ... Mahallesi çalışma alanında bulunan 107 ada 32, 79, 85 ve 86 parsel sayılı taşınmazların tapu kayıtlarının iptali ile ... mirasçıları adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmiş; hüküm, davalı Hazine vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Mahkemece, çekişmeli taşınmazlar üzerinde, davacılar lehine mülk edinme koşullarının oluştuğu kabul edilmek suretiyle, yazılı şekilde hüküm kurulmuş ise de, varılan sonuç dosya kapsamına uygun düşmemektedir. Kadastro tespit tutanaklarında, dava konusu taşınmazların ham toprak vasfıyla davalı Hazine adına tespit ve tescil edildikleri ve bu nedenle nitelikleri itibariyle imar-ihyaya muhtaç yerlerden oldukları anlaşılmaktadır. Dava konusu taşınmazlar başında yapılan keşif sonucunda hazırlanan ziraat mühendisi bilirkişi kurulu raporunda, taşınmazların % 8-15 arasında eğime sahip oldukları, üzerilerinde yer yer kaya ve yabani armut ağaçları bulunduğu ve kıraç yapıda oldukları belirlenmiştir. İmar- ihyaya muhtaç olan bir yerin zilyetlikle edinilebilmesi için, önce yoğun emek sarf edilerek tarıma elverişli hale getirilmesi ve imar-ihyanın tamamlandığı tarihten tespit tarihine kadar 20 yıl ekonomik amaca uygun olarak tasarruf edilmesi gerekir. Dosya arasında bulunan ziraatçı bilirkişi raporunun ekindeki fotoğraflar incelendiğinde, taşınmazların imar-ihyasının tamamlanmadığı ve çekişmeli taşınmazlar üzerinde iktisaba elverişli bir zilyetliğin bulunmadığı anlaşılmaktadır.
Hal böyle olunca; Mahkemece, çekişmeli taşınmazlar üzerinde, davacılar lehine 3402 sayılı Yasa’nın 14. ve 17. maddelerinde belirtilen imar-ihya ve zilyetlikle taşınmaz edinme koşullarının oluştuğunun ispat edilemediği gözetilerek, davanın reddine karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde davanın kabulüne karar verilmiş olması isabetsiz olup, davalı Hazine temsilcisinin temyiz itirazları açıklanan nedenle yerinde bulunduğundan kabulü ile hükmün BOZULMASINA, yasal koşullar gerçekleştiğinde kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 27.04.2021 gününde oybirliğiyle karar verildi.
