Danıştay 3. Daire 2019/4248 Esas 2021/3157 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No : 2019/4248
Karar No : 2021/3157

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : ... Vergi Dairesi Müdürlüğü
VEKİLİ : Av. ...
KARŞI TARAF : ... Unlu Mamüller Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi
VEKİLİ : Av. ...
İSTEMİN KONUSU : Danıştay Üçüncü Dairesinin bozma kararı uyarınca davayı yeniden inceleyen ... Vergi Mahkemesinin ... tarih ve E: ..., K: ... sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacının 2009 yılının Ekim ila Aralık dönemlerinde indirimli orana tabi işlemleri nedeniyle yüklendiği katma değer vergisinden ciro primi, kur farkı, vade farkı gibi giderlere isabet eden kısmının, söz konusu ciro pirimi gibi giderler nedeniyle yüklenilen katma değer vergisinin işlemin gerçekleşmesinden sonra ortaya çıkmış olsa dahi iade hesabına dahil edilmesi gerektiği ihtirazi kaydıyla verilen düzeltme beyannamesinden çıkarılması sonucu 2009 yılının Ekim ila Aralık dönemleri için yapılan tahakkuk ile verilen düzeltme beyannameleri üzerine iade edilecek katma değer vergisinden çıkarılmasına karşın önceden mahsuben iadesi gerçekleştirilen kısmın geri alınması amacıyla aynı dönemler için salınan katma değer vergisi ve tekerrür hükümleri gereğince artırılarak kesilen vergi ziyaı cezasının kaldırılması ve 107.557,22-TL tutarındaki kısmın iadesi talebinin reddine yönelik işlemin iptali ile tutarın dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte iadesi istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: Anayasa Mahkemesinin 27/02/2019 tarih ve Başvuru No:2015/15100 sayılı kararıyla; idarenin zorlaması ile mükellef tarafından ihtirazi kayıtla verilen düzeltme beyannameleri esas alınarak yapılan vergi tarhiyatlarına ve kesilen cezalara karşı açılan davaların esası incelenmeden reddedilmeleri nedeniyle mülkiyet hakkının ihlal edildiğine hükmedildiği dolayısıyla dava konusu tahakkuk işleminin irdelenmesi gerektiği, ciro primi, kur farkı, vade farkı gibi giderlere isabet eden katma değer vergisinin idarenin baskısı ile ihtirazi kayıtla verilen düzeltme beyannamesinden çıkarılan tutarın farklı giderlere ait olabileceği gözetilerek söz konusu tutarın hangi giderlere ilişkin olduğu, miktar ve mahiyeti itibarıyla gerçekliğini ortaya koyan bir araştırma yapılmadığı gibi mahiyeti ne olursa olsun, indirimli orana tabi işlemin gerçekleştiği dönemde indirim yoluyla giderilmesi mümkün olmayan giderlerin iade hesabına dahil edilebileceği dikkate alındığında, yapılan tahakkukta hukuka uygunluk görülmediği, davacı tarafından verilen düzeltme beyannameleri üzerine iade hesabından çıkarılan ancak daha önce iade alınan bir kısım tutarın geri alınması için 2009 yılının Ekim ila Aralık dönemlerine ait toplam 265.909,61-TL iadeye ilişkin olarak yapılan tarhiyatın vergi inceleme raporu ya da takdir komisyonu kararına dayanmadığı, söz konusu tarhiyata ilişkin eleştiri ve tespitlere, ancak, Mahkemelerinin ... tarih ve E: ..., K: ... sayılı kararından sonra davacı hakkında düzenlenen ... tarih ve ... sayılı vergi inceleme raporunda yer verildiği, değinilen rapor ile ilgili dönemlerde haksız iade edilen tutarın aslında 262.311,00 TL olduğu, tarhiyat önerilmediği, haksız iade edildiği kabul edilen tutarın, davacı tarafından, 2009 yılının Ekim ila Aralık dönemlerine ilişkin olarak verilen 375.000,00-TL tutarındaki teminat mektubunun davacıya iade edilmeyerek ilgili bankadan tahsil edilmesi gerektiğinin önerildiği, UYAP sistemi üzerinden yapılan incelemede, ilgili raporun bahse konu kısmının, ... Vergi Mahkemesinin ... tarih ve E: ..., K: ... kararıyla mahiyeti ne olursa olsun, indirimli orana tabi işlemin gerçekleştiği dönemde indirim yoluyla giderilmesi mümkün olmayan giderler iade hesabına dahil edilebileceğinden haksız iadenin söz konusu olmadığından bahisle iptaline karar verildiği, bu karara karşı yapılan istinaf başvurusunun ise, ... Bölge İdare Mahkemesi ... Vergi Dava Dairesi'nin ... tarih ve E: ..., K: ... sayılı kararı ile reddedildiği anlaşıldığından dava konusu tarhiyatta hukuka uygunluk bulunmadığı, ... Vergi Mahkemesinin ... tarih ve E: ..., K: ... kararı ile dava konusu iadesi istenilen 107.557,22-TL tutarındaki kısmın da içerisinde olduğu 247.829,71 TL'lik katma değer vergisinin davacıya iadesine karar verildiğinden bu kısmın incelenemeyeceği gerekçesiyle dava konusu tarhiyat ile tahakkuk eden vergi ve hesaplanan gecikme faizi kaldırılmış, iadesi istenen kısım yönünden ise dava incelenmeksizin reddedilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : İndirimli orana tabi işlemin gerçekleştiği dönemde indirim yoluyla giderilmesi mümkün olmayan ciro primi gibi giderler nedeniyle yüklenilen vergilerin iade hesabına dahil edilebileceği, ancak vergilendirme döneminden sonra gerçekleşen giderlerin iade hesabına dahil edilemeyeceği ileri sürülerek kararın bozulması istenilmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ ...'UN DÜŞÜNCESİ: Temyiz isteminin reddi ile Vergi Dava Dairesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Üçüncü Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
İdare ve vergi mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Temyiz isteminin reddine,
2. ... Vergi Mahkemesinin ... tarih ve E: ..., K: ... sayılı kararının ONANMASINA,
3.Dosyanın Mahkemesine gönderilmesine,
4.2577 sayılı Kanun'un (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen onbeş gün içinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere, 16/06/2021 tarihinde oyçokluğuyla karar verildi.

(X).KARŞI OY:
3065 sayılı Katma Değer Vergi Kanunu'nun 29. maddesinin 2. fıkrası ile bir vergilendirme döneminde indirilecek katma değer vergisi toplamı, mükellefin vergiye tabi işlemleri dolayısıyla hesaplanan katma değer vergisi toplamından fazla olduğu takdirde, aradaki farkın sonraki dönemlere devrolunacağı ve iade edilmeyeceği, şu kadar ki, 28. madde uyarınca Bakanlar Kurulu tarafından vergi nispeti indirilen teslim ve hizmetlerle ilgili olup teslim ve hizmetin gerçekleştiği vergilendirme döneminde indirilemeyen ve tutarı Bakanlar Kurulunca tespit edilecek sınırı aşan vergi, bu mükelleflerin vergi ve sosyal sigorta prim borçları ile genel ve katma bütçeli idareler ile belediyelere olan borçlarına ya da döner sermayeli kuruluşlar ile sermayesinin % 51'i veya daha fazlası kamuya ait olan veya özelleştirme kapsamında bulunan işletmeler ile organize sanayi bölgelerinden temin ettikleri mal ve hizmet bedellerine ilişkin borçlarına mahsuben ödeneceği, yılı içinde mahsuben iade edilemeyen verginin izleyen yıl içinde talep edilmesi şartıyla nakden veya mükellefin yukarıda sayılan borçlarına mahsuben iade edileceği, Bakanlar Kurulunun, vergi nispeti indirilen mal ve hizmet grupları ile sektörler itibarıyla, iade hakkını kısmen veya tamamen ya da amortismana tabi iktisadi kıymetler dolayısıyla yüklenilen katma değer vergisi ile sınırlı olmak üzere kaldırmaya; Maliye Bakanlığının, bu fıkranın uygulanmasına ilişkin usul ve esasları belirlemeye yetkili olduğu hükme bağlanmıştır.
Sözü edilen yetkiye dayanılarak yayımlanan 116 Seri No'lu Katma Değer Vergisi Genel Tebliği'nin 6.2 nolu maddesi gereğince katma değer vergisi matrahında çeşitli sebeplerle değişiklik vuku bulduğu hallerde, vergiye tabi işlemleri yapmış olan mükelleflerin, bunlar için borçlandığı vergiyi; bu işlemlere muhattap olan mükelleflerin ise indirme hakkı bulunan vergiyi değişikliğin mahiyetine uygun ve değişikliğin vuku bulduğu dönem içinde düzeltmelerineimkan sağlandığı hüküm altına alınmıştır.
Yukarıda sözü edilen düzenlemeler birlikte ele alındığında, 2009 yılına ilişkin ciro primi nedeniyle doğan katma değer vergisi iade alacağının, aynı yıl içinde indirim yoluyla veya kanunda belirtilen borçlarına mahsuben iade olarak alınmadığı, izleyen 2010 yılı içerisinde de indirilecek katma değer vergisine dahil edilerek nakden veya mahsuben iade isteminde de bulunulmadığı açık olduğundan, 2014 yılında yapılan iade taleplerinin hukuken yerine getirilmesi mümkün bulunmadığından Vergi Mahkemesi kararının bozulması gerektiği oyuyla Daire kararına katılmıyorum.