Bölge Adliye
Mahkemesi : ... Bölge Adliye Mahkemesi .... Hukuk Dairesi

Dava, hizmet tespiti istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesince, hükümde belirtilen gerekçelerle davanın kısmen kabulüne dair verilen karara karşı davalılar vekilleri tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine, ... Bölge Adliye Mahkemesi ... Hukuk Dairesince istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
... Bölge Adliye Mahkemesi ... Hukuk Dairesince verilen kararın, davalılar vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteklerinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
I-İSTEM:
Davacı vekili , müvekkilin davalı işyerinde 16/06/2007 ve 01/12/2007 tarihleri arasında aralıksız sürekli çalıştığı halde, hizmetlerinin sigorta kurumuna her ay için 30 gün üzerinden bildirilmesi gerekirken 2007 yılının 6. ayında 5 gün, 7. ayında 5 gün, 8. ayında 1 gün, 9. ayında 5 gün, 10. ayında 5 gün, 11. ayında 5 gün, 12. ayında 1 gün olarak bildirildiğini, davalı hakkında ... 1. Asliye Hukuk(İş) Mahkemesi"nde davacı adına açılan işçilik alacakları davasında sunulan bilirkişi raporuna göre de davacı çalışmalarının iddialar doğrultusunda tespit edildiğini, davanın kesinleştiğini, haksız olarak iş akdi feshedilen müvekkilin SSK"ya bildirilmeyen çalışmalarının tespit ve tescili için mahkemeye başvurmak zorunda kaldıklarını, açıklanan nedenlerle, yapılacak yargılama ile, müvekkilin davalı iş yerinde belirtilen tarihler arasında aralıksız her ay 30 gün üzerinden hizmet akdi ile çalıştığının ve bu çalışmalarının sigortalı sayılması gerektiğinin tespit ve SGK tarafından tesciline, yargılama giderleri ve vekillik ücretinin davalılara yükletilmesine karar verilmesini vekaleten talep ve dava etmiştir.

II-CEVAP:
Davalı vekili, davanın haksız ve yersiz olduğunu, zamanaşımına uğradığını, müvekkil işyerinde çalışanların gerçek çalıştıkları gün miktarı kadar SGK"ya bildirildiğini, ... Asliye Hukuk Mahkemesi"nin 2009/504 E. 2012/245 K. sayılı dosyası ile verilen kararın taraflarından temyiz olunduğunu ve halen Yargıtay"da bulunup kesinleşmediğini, Yargıtay"dan dönüşünün beklenmesini, açıklanan nedenlerle, davanın reddine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacıya yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
III-MAHKEME KARARI:
A-İLK DERECE MAHKEME KARARI
Davanın kısmen kabul ve kısmen reddi ile;
1-Davacının ... ünvanlı davalı işyerinde;
16/06/2007 - 30/06/2007 tarihleri arasında 1 gün, günlük 23,73-TL,
01/07/2007 - 31/07/2007 tarihleri arasında 7 gün, günlük 23,73-TL,
01/08/2007 - 31/08/2007 tarihleri arasında 11 gün, günlük 23,73-TL,
01/09/2007 - 30/09/2007 tarihleri arasında 7 gün, günlük 23,73-TL,
01/10/2007 - 31/10/2007 tarihleri arasında 7 gün, günlük 23,73-TL,
01/11/2007 - 30/11/2007 tarihleri arasında 7 gün, günlük 23,73-TL ücret ile kuruma bildirilmeyen eksik çalışma gününün olduğunun tespitine,
B-BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ KARARI
Mahkemece, davalıların istinaf isteminin reddine, dair karar verilmiştir.
IV-TEMYİZ KANUN YOLUNA BAŞVURU VE NEDENLERİ:
Davalı şirket vekili, kararın bozulmasını istemiştir.
Fer"i müdahil Kurum vekili, kararın bozulmasını istemiştir.
V-İLGİLİ HUKUK KURALLARI VE ESASIN İNCELEMESİ:
Davanın yasal dayanağı 506 sayılı Yasanın 79/10. maddesi olup bu tür sigortalı hizmetlerin tespitine ilişkin davaların, kamu düzeniyle ilgili olduğu ve bu nedenle de özel bir duyarlılıkla ve özenle yürütülmesinin zorunlu ve gerekli bulunduğu açıktır. Bu çerçevede, hak kayıplarının ve gerçeğe aykırı sigortalılık süresi edinme durumlarının önlenmesi, temel insan haklarından olan sosyal güvenlik hakkının korunabilmesi için, bu tür davalarda tarafların gösterdiği kanıtlarla yetinilmeyip, gerek görüldüğünde resen araştırma yapılarak kanıt toplanabileceği de göz önünde bulundurulmalıdır.
Davanın niteliği gereği çalışma olgusunun her türlü delille ispatlanabilmesine karşılık ücretin ispatında bu denli serbestlik söz konusu değildir. Ücretin ispatında Hukuk Genel Kurulu’nun 2005/409-413, 2010/480-523, 2011/608-649 sayılı Kararlarında da belirtildiği üzere, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu 200. (1086 sayılı HUMK m. 288) maddesinde yazılı sınırları aşan, ücret alma iddialarının, yazılı delille kanıtlanması zorunluluğu bulunmaktadır. Ücret miktarı maddelerde belirtilen sınırları aşıyorsa, tespiti gereken gerçek ücretin; hukuksal geçerliliğe haiz olarak düzenlenmiş bulunmaları kaydıyla, işçinin imzasının bulunduğu aylık ücreti gösteren para makbuzları, banka kayıtları, usulüne uygun tutulan ticari defter kayıtları, ücret bordroları gibi belgelerle ispatı mümkündür.
Yazılı delille ispat sınırın üstünde kalan miktar için veya bu miktar altında olsa bile varlığı iddia edilen çalışma süresine ait yazılı delil başlangıcı sayılabilecek belgelerin bulunması halinde tanık dinletilmesi mümkündür (1086 sayılı HUMK m. 292; HMK m. 202). Eğer ispat sınırının altında kalan ücretler, yine işçinin imzası bulunan belgelere dayanıyorsa yine aksinin yazılı delillerle ispatlanması gerekecektir (HMK m. 201).
Yukarıdaki yasal düzenleme ve açıklamalar ile ortaya çıkan maddi ve hukuki olgular göz önünde bulundurulduğunda;
1- 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun “Taleple bağlılık ilkesi” başlığını taşıyan 26"ncı maddesinde hakimin, tarafların istem sonuçlarıyla bağlı olduğu, ondan fazlasına veya başka bir şeye karar veremeyeceği açıklanmış olmakla, hukuk yargılamasına “istemle bağlılık” ilkesi egemen kılınmıştır.
Dosyanın tetkikinde, davacının talebi, davalıya ait işyerinde 16/06/2007-01/12/2007 tarihleri arasında geçen hizmet sürelerinin tespiti istemine ilişkin olup, Mahkemece; “Davanın kısmen kabul ve kısmen reddi ile; Davacının ... ünvanlı davalı işyerinde;16.06.2007 - 30.06.2007 tarihleri arasında 1 gün, günlük 23,73-TL,01.07.2007 - 31.07.2007 tarihleri arasında 7 gün, günlük 23,73-TL,01.08.2007 - 31.08.2007 tarihleri arasında 11 gün, günlük 23,73-TL,01.09.2007 - 30.09.2007 tarihleri arasında 7 gün, günlük 23,73-TL,01.10.2007 - 31.10.2007 tarihleri arasında 7 gün, günlük 23,73-TL,01.11.2007 - 30.11.2007 tarihleri arasında 7 gün, günlük 23,73-TL ücret ile kuruma bildirilmeyen eksik çalışma gününün olduğunun tespitine” karar verilmek suretiyle, davacının prime esas kazanç yönünden herhangi bir talebi olmaksızın asgari ücretin de üzerinde ücret belirlemesi ile davacı yanın talebinin aşıldığı anlaşılmaktadır.
Mahkemece yukarıda anılan düzenlemelere aykırılık oluşturacak şekilde taleple bağlılık ilkesinin ihlali, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
2- Eldeki davada, dinlenen bordro tanıklarının ifadesinde “haftanın 2 veya 3 günü geliyordu” şeklinde ki ifadeler ile yine “haftanın 6 günü geliyordu” şeklinde verilen ifadelerin bulunduğu ve bu ifadeler arasındaki çelişkinin giderilmediği anlaşılmıştır. Yukarıda yapılan açıklamalar ışığında, hizmet tespiti talebi yönünden tanık anlatımlarındaki çelişki giderilmeden eksik inceleme ve araştırma ile hüküm tesisi bozma nedenidir.
Mahkemece, yukarıda açıklanan maddi ve hukuki esaslar doğrultusunda yargılama yaparak elde edilecek sonuca göre karar vermesi gerekirken, yazılı şekilde hüküm kurması, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O hâlde, davalılar vekillerinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve ... Bölge Adliye Mahkemesi ...Hukuk Dairesinin istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin kararının kaldırılarak İlk Derece Mahkemesince verilen hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: ... Bölge Adliye Mahkemesi ... Hukuk Dairesi kararının HMK"nın 373/1 maddesi gereğince kaldırılarak temyiz edilen ilk derece mahkemesi hükmünün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davalı şirkete iadesine, dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 24/11/2021 gününde oybirliğiyle karar verildi.