Danıştay 10. Daire 2016/1938 Esas 2021/3396 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONUNCU DAİRE
Esas No : 2016/1938
Karar No : 2021/3396

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : ... Müdürlüğü
VEKİLİ : Av. ...
KARŞI TARAF (DAVACI) : ...
VEKİLİ : Av. ...

İSTEMİN_KONUSU : ... İdare Mahkemesinin ... tarih ve E: ..., K: ... sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı tarafından; 1/3 oranında veraseten hissedarı olduğu Rize ili, Çayeli ilçesi, ... Köyü, ... Mevkii, ... ada, ... numaralı parselde bulunan çay bahçesine ait ruhsatnamenin hissesi oranında kendisine verilmesi talebiyle yapılan 06/02/2015 tarihli başvurunun reddine ilişkin ... tarih ve ... sayılı işlemin iptali ile bu işlem nedeniyle yoksun kaldığını ileri sürdüğü parasal haklarının yasal faizi ile birlikte ödenmesine karar verilmesi istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... İdare Mahkemesinin ... tarih ve E: ..., K: ... sayılı kararıyla; davalı idarece 2012/3067 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı'nın yayımlandığı 27/04/2012 tarihinden itibaren mevcut ruhsatnamelerin yenilenmesi gerektiğinden, davacı tarafından yapılan başvurunun davalı idarece anılan Bakanlar Kurulu kararı çerçevesinde değerlendirme ve taşınmaz mahallinde bir inceleme yapılarak ruhsatlandırma şartlarının oluşup oluşmadığı yönlerinden bir tespit yapılması gerekirken, sadece mevcut ruhsatnamelerin yenilenmesi işlemleri için çalışmaların devam ettiği gerekçesiyle tesis olunan dava konusu işlemde hukuka ve mevzuata uyarlık bulunmadığı öte yandan mahkemenin bu kararının davacıya doğrudan çay ruhsatnamesi verileceği anlamına gelmeyeceğinden bu aşamada işlem nedeniyle yoksun kalınan parasal hak talebinin karşılanmasına olanak olmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından, hisseli arazilerde, maliklerin kendi aralarında anlaşamadığı, tapunun müstakil tapuya dönüştürülmediği müddetçe hissedarlara ruhsatnamenin verilemeyeceği, sadece önceki işletmeciye ruhsatnamenin düzenlenebileceği ileri sürülmektedir.

KARŞI_TARAFIN_SAVUNMASI : Davacı tarafından savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : ...
DÜŞÜNCESİ : Dava, davacı tarafından; 1/3 oranında veraseten hissedarı olduğu Rize ili, Çayeli ilçesi, ... Köyü, ... Mevkii, ... ada, ... numaralı parselde bulunan çay bahçesine ait ruhsatnamenin hissesi oranında kendisine verilmesi talebiyle yapılan 06/02/2015 tarihli başvurunun reddine ilişkin ... tarih ve ... sayılı işlemin iptali istemiyle açılmıştır.
2709 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'nın 35. maddesinde; herkesin, mülkiyet ve miras haklarına sahip olduğu, bu hakların, ancak kamu yararı amacıyla, kanunla sınırlanabileceği hüküm altına alınmıştır.
3092 sayılı Çay Kanunu'nun 2. maddesinin 1. fıkrasında, "Çay tarım alanları Cumhurbaşkanınca tespit edilir. Bu alanlar dışında çay tarımı yapmak yasaktır." hükmüne, 2. fıkrasında, "Çay tarım alanlarına giren yerlerde çay bahçesi kuracak olanlar önceden ruhsatname almak zorundadırlar. Ruhsatname verilmesine dair esaslar ilgili bakanlıkça tespit edilir." hükmüne yer verilmiştir.
27/04/2012 tarih ve 28276 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 2012/3067 sayılı Bakanlar Kurulu Kararınca alınan Çay Tarım Alanlarının Belirlenmesi ve Bu Alanlarda Çay Tarımı Yapan Üreticilere Ruhsatname Verilmesine Dair Karar'ın "Amaç ve kapsam" başlıklı 1. maddesinde, bu Kararın amacının, çay tarım alanlarının belirlenmesi ile belirlenen bu alanlarda çay tarımı yapan üreticilerin mevcut ruhsatnamelerinin yenilenmesi ve önceden ruhsatname almadan çay bahçesi kuranlar varsa bu bahçeler için ruhsatname verilmesine ilişkin usul ve esasların belirlenmesi olduğu; "Dayanak" başlıklı 2. maddesinde, bu Kararın, 3092 sayılı Çay Kanunu'nun 2 nci maddesine dayanılarak hazırlandığı; "Tanımlar" başlıklı 3. maddesinde, bu Kararın uygulanmasında; ruhsatnamenin, çay tarımı yapacak olanlar adına düzenlenen belgeyi ifade edeceği; "Mevcut ruhsatnamelerin yenilenmesi" başlıklı 7. maddesinde, mevcut çay bahçeleri için önceden ruhsatname verilen üreticilerin, ruhsatnamelerinin yenilenmesi için, bu Kararın yürürlüğe girdiği tarihten itibaren en geç üç yıl içinde ÇAY-KUR’a müracaat edecekleri; müracaatlar sonunda; tapulu arazilerdeki mevcut çay bahçeleri için üreticilere önceden verilen ruhsatnamelerdeki ruhsatlı çaylık alanların, tapu kayıtlarındaki alanları dikkate alınarak yeniden belirleneceği ve buna göre müracaat sahibi, çay bahçesi sahipleri veya işleticileri adına çay bahçesi niteliği taşıyan alanlar kadar yeni ruhsatnamenin düzenleneceği hüküm altına alınmıştır.
30/07/2013 tarihli ve 28723 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Çay Bahçesi Kuracak Olanlara Ruhsatname Verilmesinde Uygulanacak Esaslara Dair Yönetmeliğin 1.maddesinde; bu Yönetmeliğin amacının; çay tarım alanlarında, çay bahçesi kuracak olanlara, önceden almaları gereken ruhsatnamenin verilmesine ilişkin usul ve esasları düzenlemek olduğu düzenlenmiştir.
2013/3 sayılı Çay Tarım Alanlarında Çay Tarımı Yapan Üreticilerin Ruhsatlarının Yenilenmesi, Ruhsatname Almadan Çay Bahçesi Kuranlara Ruhsatname Verilmesine Dair Tebliğin 1. maddesinde, bu Tebliğ, çay tarım alanlarında çay tarımı yapan üreticilerin mevcut ruhsatlarının yenilenmesi ve önceden ruhsatname almadan çay bahçesi kuranlara da ruhsatname verilmesine ilişkin usul ve esasları belirlemek amacıyla hazırlandığı, "Mevcut ruhsatnamelerin yenilenmesi" başlıklı 6.maddesinin 1.fıkrasında, tapulu arazilerdeki çay bahçelerine ait mevcut çay bahçesi ruhsatnamelerinin; köy ve mahalle bazında ele alınarak yenileneceği, ruhsatnamelerin bulunduğu ÇAY-KUR Çay Fabrikası her köy ve mahalledeki üreticilerin hangi tarihlerde ruhsatnamelerini yenileyeceğini önceden ilan edeceği, 3.fıkrasında ise, her üretici kendisine ayrılan günlerde parseldeki müşterek çay bahçesi olan kişilerle birlikte veya tek tek ruhsatnamelerin yenileneceği ÇAY-KUR Çay Fabrikasına müracaat ederek işlemlerini yaptıracağı düzenlenmiştir.
Çay Bahçesi Ruhsatlarının Devir ve İntikali Talimatı'nda, 2/4/2012 tarihli ve 2012/3067 sayılı Bakanlar Kurulu Kararında belirlenen alanlarda çay tarımı yapanların çay bahçesi ruhsatnameleri olması gerektiği düzenlenmiştir.
"Çay Bahçesinin Ruhsatlarının Devir ve İntikali İle İlgili Genel Esaslar" başlığı altında düzenlenen 7. paragrafta; varislerden birinin Fabrika Müdürlüğüne veraset ilamını vermesi neticesinde diğer varislere de veraset ilamında belirtilen oranlar nispetinde ruhsatname devri yapılacağı, hak sahiplerinin başvurusu halinde ruhsatnamenin kendisine verileceği, 11. paragrafta; tapulu çay bahçesi arazi sahibi arazisini bir başkasına satması veya mülkiyetin devrini sağlayan herhangi bir yolla devretmesi ve bu işlemleri tapuya tescil ettirmesi halinde arazinin mülkiyetini alan kişi arazinin mülkiyeti ile birlikte çay bahçesinin ruhsatnamesini de almış olacağı, bu durumda ruhsatnamenin; mülkiyeti alan kişiye satan kişinin izin ve isteğine bağlı olmaksızın devredileceği, mülkiyeti devreden kişinin de ruhsatının iptal edileceği, 12. paragrafta; birden fazla hisseli arazilerde hissedarların çay bahçesi üzerindeki yerlerini fiili olarak belirlemişler ise bu kişilere hisseleri oranında ruhsatnamenin düzenleneceği, bu konuda hissedarlar arasında anlaşmazlık varsa bu anlaşmazlığı hukuki yönden çözümledikten sonra çay bahçesi ruhsatı verileceği, 13. paragrafta; hissedarların kendi aralarında anlaşmaları veya hukuki yönden sorunun çözüme kavuşturulması halinde, müstakil tapulu taşınmazların devirlerindeki esaslar doğrultusunda ruhsatname devirleri yapılacağı düzenlemelerine yer verilmiştir.
Dava dosyasının incelenmesinden; dava konusu taşınmazın davacının annesi ...'ya miras yolu ile intikal ettiği, 1994 yılında davalı idarece yapılan tespit ve yenileme döneminde çay bahçesine ait ruhsatın ... adına düzenlendiği, davacının annesi ...'nın vefatı üzerine 2008 yılında alınan veraset ilamına istinaden davaya konu taşınmazın 1/3 oranında hissedarı olduğu, 2010 yılında yapılan kadastro çalışmaları sonrasında 02/03/2010 tarihli tapu senedi düzenlenerek davaya konusu taşınmazın 1/3 oranında hisseli olduğunun belirtildiği, 19/03/2013 tarihinde ...'nın dava konusu ruhsatı kızı ve eşine devrettiği, davacı tarafından 1/3 oranında hissedarı olduğu çay bahçesine ait ruhsatnamenin hissesi oranında kendisine verilmesi talebiyle 06/02/2015 tarihinde ... Çay Fabrikası Müdürlüğü'ne yapılan başvurusunun "mevcut ruhsatnamelerin yenilenmesi amacıyla yapılan çalışmaların devam ettiği gerekçesiyle" reddedilmesi üzerine bu işlemin iptali talebiyle bakılmakta olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
Davacı tarafından, aynı taleple 09/02/2015 tarihinde Çay İşletmeleri Genel Müdürlüğüne yapılan başvurunun ise, 2012/3067 sayılı Bakanlar Kurulu kararıyla çay tarım alanlarının yeniden belirlendiği, bu alanlarda çay tarımı yapan üretici ruhsatnamelerinin tapu kayıtları esas alınarak yenilenmesi kararlaştırıldığı, ancak çay bahçesi mülkiyetine sahip kişiler parsel bazında çay bahçesinin tamamına sahipse, istediği an o parseldeki çay bahçesinin ruhsatını kendi üzerine alabileceği, eğer parsel bazında çok hisseli tapu mevcut ise, bu işlemin yapılamayacağı, işletici üzerinden ruhsatın devam edeceği, bunun nedeni ise; o parseldeki hissedarlardan her birinin sınırı belli olmadığından ayrı ayrı ruhsatlandırma yapılamayacağı, eğer hissedarlar kendi aralarında anlaşarak ortak bir çözüm bulurlarsa kendilerine ayrı ayrı ruhsat verilebileceği şeklinde cevap ile reddedildiği anlaşılmaktadır.
Diğer bir ifadeyle, hissedarlarının çay bahçesi üzerindeki yerlerini fiili olarak belirledikten ya da bu hususa ilişkin anlaşmazlığı hukuki yönden çözümledikten sonra çay bahçesi ruhsatı verilebileceği belirtilmekte olup söz konusu Bakanlar Kurulu kararı çerçevesinde değerlendirme ve taşınmaz mahallinde bir inceleme yapılarak ruhsatlandırma şartlarının oluşup oluşmadığı yönlerinden bir tespit yapılmasının anlamsızlaşması nedeniyle uyuşmazlığın çözümü, hisseli tapuların müstakil tapuya dönüştürülmeden ya da hissedarlar arasında çay bahçesi üzerinde fiili kullanım alanı belirlenmeden çay bahçesi ruhsatı verilip verilmeyeceğinin değerlendirilmesine bağlıdır.
Mülkiyet hakkı, Anayasa ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ile güvence altına alınmış olup, anılan düzenlemeler uyarınca bu hak, sadece kamu yararının mevcut olduğu durumlarda kanunla sınırlanabilir.
3092 sayılı Çay Kanunu'nun 2. maddesinin 1. fıkrasında, çay tarım alanları Cumhurbaşkanınca tespit edileceği, bu alanlar dışında çay tarımı yapmanın yasak olduğu, 2. fıkrasında, çay tarım alanlarına giren yerlerde çay bahçesi kuracak olanlar önceden ruhsatname almak zorunda olduğu, ruhsatname verilmesine dair esaslar ilgili bakanlıkça tespit edileceği öngörülmüştür.
30/07/2013 tarihli ve 28723 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Çay Bahçesi Kuracak Olanlara Ruhsatname Verilmesinde Uygulanacak Esaslara Dair Yönetmeliğin 1. maddesinde, bu Yönetmeliğin amacının; çay tarım alanlarında, çay bahçesi kuracak olanlara, önceden almaları gereken ruhsatnamenin verilmesine ilişkin usul ve esasları düzenlemek olduğu, 9. maddesinde ise, çay bahçesi kurma ruhsatı verilenlere dördüncü yılın sonunda, teknik heyet tarafından yapılan incelemeler neticesinde ek-5'te yer alan örneğe uygun "Çay Bahçesi Ruhsatnamesi" verileceği şeklinde hükümlere yer verildiği görülmekte olup, söz konusu Yönetmelik hükümleri incelendiğinde, müstakil tapulu ya da hisseli çay bahçelerine ruhsat verilip verilmeyeceğine ilişkin herhangi bir hükme yer verilmediği görülmektedir.
Diğer taraftan, 27/04/2012 tarih ve 28276 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 2012/3067 sayılı Bakanlar Kurulu Kararınca alınan Çay Tarım Alanlarının Belirlenmesi ve Bu Alanlarda Çay Tarımı Yapan Üreticilere Ruhsatname Verilmesine Dair Karar'da, mevcut çay bahçeleri için önceden ruhsatname verilen üreticilerin, ruhsatnamelerinin yenilenmesi için, bu Kararın yürürlüğe girdiği tarihten itibaren en geç üç yıl içinde ÇAY-KUR’a müracaat edecekleri; müracaatlar sonunda; tapulu arazilerdeki mevcut çay bahçeleri için üreticilere önceden verilen ruhsatnamelerdeki ruhsatlı çaylık alanların, tapu kayıtlarındaki alanları dikkate alınarak yeniden belirleneceği ve buna göre müracaat sahibi, çay bahçesi sahipleri veya işleticileri adına çay bahçesi niteliği taşıyan alanlar kadar yeni ruhsatnamenin düzenleneceği hüküm altına alınmış olup görüleceği üzere söz konusu Yönetmelik'te olduğu gibi müstakil tapulu ya da hisseli çay bahçelerine ruhsat verilip verilmeyeceğine ilişkin herhangi bir hükme yer verilmediği, aksine tapulu arazilerdeki mevcut çay bahçeleri için üreticilere önceden verilen ruhsatnamelerdeki ruhsatlı çaylık alanların, tapu kayıtlarındaki alanları dikkate alınarak yeniden belirleneceği şeklinde hükme yer verilmek suretiyle maliklerin mülkiyet haklarının korunması amaçlanmıştır.
Bu durumda, hissedarların kendi aralarında anlaşmaları veya hukuki yönden sorunun çözüme kavuşturulması halinde, müstakil tapulu taşınmazların devirlerindeki esaslar doğrultusunda ruhsatname devirleri yapılacağı düzenlemesine yer verilen Çay Bahçesi Ruhsatlarının Devir ve İntikali Talimatı'nın, Kanun ile ikincil düzenleme yetkisi kapsamında yürürlüğe konulan Yönetmelik ve Bakanlar Kurulu kararında yer alan hükümleri aşacak ve mülkiyet hakkını sınırlandıracak şekilde düzenleme getiremeyeceği düşünüldüğünde, Talimat hükümleri uyarınca davacının hissedarı olduğu çay bahçesinin müstakil tapu olmadığından hareketle adına ruhsatname düzenlenmemesine ilişkin dava konusu işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı sonucuna varıldığından dava konusu işlemin iptali yolunda verilen İdare Mahkemesi kararının gerekçesi değiştirilerek onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onuncu Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE :
MADDİ OLAY :
Davacı tarafından; 1/3 oranında veraseten hissedarı olduğu Rize ili, Çayeli ilçesi, ... Köyü, ... Mevkii, ... ada, ... numaralı parselde bulunan çay bahçesine ait ruhsatnamenin hissesi oranında kendisine verilmesi talebiyle yapılan 06/02/2015 tarihli başvurunun reddine ilişkin ... tarih ve ... sayılı işlemin iptali ile bu işlem nedeniyle yoksun kaldığını ileri sürdüğü parasal haklarının yasal faizi ile birlikte ödenmesine karar verilmesi istemiyle bakılan dava açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:
3092 sayılı Çay Kanunu'nun 2. maddesinin dava konusu işlemin tesis edildiği tarihte yürürlükte olan haliyle 1. fıkrasında, "Çay tarım alanları Bakanlar Kurulunca tespit edilir. Bu alanlar dışında çay tarımı yapmak yasaktır." hükmüne, 2. fıkrasında, "Çay tarım alanlarına giren yerlerde çay bahçesi kuracak olanlar önceden ruhsatname almak zorundadırlar. Ruhsatname verilmesine dair esaslar ilgili bakanlıkça tespit edilir." hükmüne yer verilmiştir.
27/04/2012 tarih ve 28276 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 2012/3067 sayılı Bakanlar Kurulu Kararınca alınan Çay Tarım Alanlarının Belirlenmesi ve Bu Alanlarda Çay Tarımı Yapan Üreticilere Ruhsatname Verilmesine Dair Karar'ın "Amaç ve kapsam" başlıklı 1. maddesinde, bu Kararın amacının, çay tarım alanlarının belirlenmesi ile belirlenen bu alanlarda çay tarımı yapan üreticilerin mevcut ruhsatnamelerinin yenilenmesi ve önceden ruhsatname almadan çay bahçesi kuranlar varsa bu bahçeler için ruhsatname verilmesine ilişkin usul ve esasların belirlenmesi olduğu; "Dayanak" başlıklı 2. maddesinde, bu Kararın, 3092 sayılı Çay Kanunu'nun 2 nci maddesine dayanılarak hazırlandığı; "Tanımlar" başlıklı 3. maddesinde, bu Kararın uygulanmasında; ruhsatnamenin, çay tarımı yapacak olanlar adına düzenlenen belgeyi ifade edeceği; "Mevcut ruhsatnamelerin yenilenmesi" başlıklı 7. maddesinde, mevcut çay bahçeleri için önceden ruhsatname verilen üreticilerin, ruhsatnamelerinin yenilenmesi için, bu Kararın yürürlüğe girdiği tarihten itibaren en geç üç yıl içinde ÇAY-KUR’a müracaat edecekleri; müracaatlar sonunda; tapulu arazilerdeki mevcut çay bahçeleri için üreticilere önceden verilen ruhsatnamelerdeki ruhsatlı çaylık alanların, tapu kayıtlarındaki alanları dikkate alınarak yeniden belirleneceği ve buna göre müracaat sahibi, çay bahçesi sahipleri veya işleticileri adına çay bahçesi niteliği taşıyan alanlar kadar yeni ruhsatnamenin düzenleneceği hüküm altına alınmıştır.
30/07/2013 tarih ve 28723 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Çay Bahçesi Kuracak Olanlara Ruhsatname Verilmesinde Uygulanacak Esaslara Dair Yönetmeliğin 1. maddesinde; bu Yönetmeliğin amacının; çay tarım alanlarında, çay bahçesi kuracak olanlara, önceden almaları gereken ruhsatnamenin verilmesine ilişkin usul ve esasları düzenlemek olduğu düzenlenmiştir.
2013/3 sayılı Çay Tarım Alanlarında Çay Tarımı Yapan Üreticilerin Ruhsatlarının Yenilenmesi, Ruhsatname Almadan Çay Bahçesi Kuranlara Ruhsatname Verilmesine Dair Tebliğin 1. maddesinde, bu Tebliğin, çay tarım alanlarında çay tarımı yapan üreticilerin mevcut ruhsatlarının yenilenmesi ve önceden ruhsatname almadan çay bahçesi kuranlara da ruhsatname verilmesine ilişkin usul ve esasları belirlemek amacıyla hazırlandığı, "Mevcut ruhsatnamelerin yenilenmesi" başlıklı 6. maddesinin 1. fıkrasında, tapulu arazilerdeki çay bahçelerine ait mevcut çay bahçesi ruhsatnamelerinin; köy ve mahalle bazında ele alınarak yenileneceği, ruhsatnamelerin bulunduğu ÇAY-KUR Çay Fabrikasının her köy ve mahalledeki üreticilerin hangi tarihlerde ruhsatnamelerini yenileyeceğini önceden ilan edeceği, 3. fıkrasında ise, her üreticinin kendisine ayrılan günlerde parseldeki müşterek çay bahçesi olan kişilerle birlikte veya tek tek ruhsatnamelerin yenileneceği ÇAY-KUR Çay Fabrikasına müracaat ederek işlemlerini yaptıracağı düzenlenmiştir.
Çay Bahçesi Ruhsatlarının Devir ve İntikali Talimatı'nda, 2/4/2012 tarihli ve 2012/3067 sayılı Bakanlar Kurulu Kararında belirlenen alanlarda çay tarımı yapanların çay bahçesi ruhsatnamelerinin olması gerektiği düzenlenmiştir.
"Çay Bahçesinin Ruhsatlarının Devir ve İntikali İle İlgili Genel Esaslar" başlığı altında düzenlenen 7. paragrafta; varislerden birinin Fabrika Müdürlüğüne veraset ilamını vermesi neticesinde diğer varislere de veraset ilamında belirtilen oranlar nispetinde ruhsatname devri yapılacağı, hak sahiplerinin başvurusu halinde ruhsatnamenin kendisine verileceği, 11. paragrafta; tapulu çay bahçesi arazi sahibinin arazisini bir başkasına satması veya mülkiyetin devrini sağlayan herhangi bir yolla devretmesi ve bu işlemleri tapuya tescil ettirmesi halinde arazinin mülkiyetini alan kişinin arazinin mülkiyeti ile birlikte çay bahçesinin ruhsatnamesini de almış olacağı, bu durumda ruhsatnamenin; mülkiyeti alan kişiye satan kişinin izin ve isteğine bağlı olmaksızın devredileceği, mülkiyeti devreden kişinin de ruhsatının iptal edileceği, 12. paragrafta; birden fazla hisseli arazilerde hissedarlar çay bahçesi üzerindeki yerlerini fiili olarak belirlemişler ise bu kişilere hisseleri oranında ruhsatnamenin düzenleneceği, bu konuda hissedarlar arasında anlaşmazlık varsa bu anlaşmazlığı hukuki yönden çözümledikten sonra çay bahçesi ruhsatı verileceği, 13. paragrafta; hissedarların kendi aralarında anlaşmaları veya hukuki yönden sorunun çözüme kavuşturulması halinde, müstakil tapulu taşınmazların devirlerindeki esaslar doğrultusunda ruhsatname devirlerinin yapılacağı düzenlemelerine yer verilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Dava dosyasının incelenmesinden; dava konusu taşınmazın davacının annesi ...'ya miras yolu ile intikal ettiği, 1994 yılında davalı idarece yapılan tespit ve yenileme döneminde çay bahçesine ait ruhsatın ... adına düzenlendiği, davacının, annesi ...'nın vefatı üzerine 2008 yılında alınan veraset ilamına istinaden davaya konu taşınmazın 1/3 oranında hissedarı olduğu, 2010 yılında yapılan kadastro çalışmaları sonrasında 02/03/2010 tarihli tapu senedi düzenlenerek davaya konusu taşınmazın 1/3 oranında hisseli olduğunun belirtildiği, 19/03/2013 tarihinde ...'nın dava konusu ruhsatı kızı ve eşine devrettiği, davacı tarafından 1/3 oranında hissedarı olduğu çay bahçesine ait ruhsatnamenin hissesi oranında kendisine verilmesi talebiyle 06/02/2015 tarihinde ... Çay Fabrikası Müdürlüğü'ne yapılan başvurusunun "mevcut ruhsatnamelerin yenilenmesi amacıyla yapılan çalışmaların devam ettiği gerekçesiyle" reddedilmesi üzerine bu işlemin iptali ve yoksun kalındığı ileri sürülen parasal hakların yasal faizi ile birlikte ödenmesine karar verilmesi talebiyle bakılmakta olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
Davacı tarafından, aynı taleple 09/02/2015 tarihinde Çay İşletmeleri Genel Müdürlüğüne yapılan başvurunun ise, 2012/3067 sayılı Bakanlar Kurulu kararıyla çay tarım alanlarının yeniden belirlendiği, bu alanlarda çay tarımı yapan üretici ruhsatnamelerinin tapu kayıtları esas alınarak yenilenmesinin kararlaştırıldığı, ancak çay bahçesi mülkiyetine sahip kişiler parsel bazında çay bahçesinin tamamına sahipse, istediği an o parseldeki çay bahçesinin ruhsatını kendi üzerine alabileceği, eğer parsel bazında çok hisseli tapu mevcut ise, bu işlemin yapılamayacağı, işletici üzerinden ruhsatın devam edeceği, bunun nedeninin ise; o parseldeki hissedarlardan her birinin sınırı belli olmadığından ayrı ayrı ruhsatlandırma yapılamayacağı, eğer hissedarlar kendi aralarında anlaşarak ortak bir çözüm bulurlarsa kendilerine ayrı ayrı ruhsat verilebileceğine dair cevap ile reddedildiği anlaşılmaktadır.
Bu yönüyle uyuşmazlığın çözümü, hisseli tapuların müstakil tapuya dönüştürülmeden ya da hissedarlar arasında çay bahçesi üzerinde fiili kullanım alanı belirlenmeden çay bahçesi ruhsatı verilip verilmeyeceğinin değerlendirilmesine bağlıdır.
Yukarıda aktarılan mevzuat ile dava dosyasında bulunan bilgi ve belgelerin birlikte değerlendirilmesinden; davacının, annesi ...'nın vefatı üzerine 2008 yılında alınan veraset ilamına istinaden davaya konu taşınmazın 1/3 oranında hissedarı olduğu, 2010 yılında yapılan kadastro çalışmaları sonrasında düzenlenen 02/03/2010 tarihli tapu senedinden davaya konusu taşınmazın 1/3 oranında hisseli olduğu, hissedarlar arasında yerlerinin fiili olarak belirlenmesine dair bir anlaşma bulunmadığı anlaşılmakta olup, hisseli tapular hukuki yönden müstakil tapuya dönüştürülmeden ya da hissedarlar arasında çay bahçesi üzerinde fiili kullanım alanı belirlenmeden çay bahçesi ruhsatnamesinin düzenlenmesinin mümkün olmaması karşısında, davacının 1/3 oranında hissedarı olduğu çay bahçesine ait ruhsatnamenin hissesi oranında kendisine verilmesi talebiyle yapılan başvurunun reddine ilişkin dava konusu işlemde hukuka aykırılık, dava konusu işlemin iptaline ilişkin İdare Mahkemesi kararında ise hukuki isabet bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalı idarenin temyiz isteminin kabulüne,
2. Dava konusu işlemin iptaline ilişkin temyize konu ... İdare Mahkemesinin ... tarih ve E: ..., K: ... sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine,
4. 2577 sayılı Kanun'un (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin birinci fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren 15 (on beş) gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 17/06/2021 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.