Yargıtay 20. Hukuk Dairesi 2019/5675 Esas 2019/7383 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ: ..... Bölge Adliye Mahkemesi 27. Hukuk Dairesi
Taraflar arasındaki davada ..... Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi ile ..... Bölge Adliye Mahkemesi 27. Hukuk Dairesince ayrı ayrı yetkisizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belli edilmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi gereği düşünüldü:
K A R A R
Dava, tapu kayıt maliki ile miras bırakanın aynı kişi olduğunun tespiti istemine ilişkindir.
..... Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesince; istinafa konu karar 23/05/2019 tarihinde ilk derece mahkemesince verilmesine rağmen, ..... 1. Asliye Ticaret Mahkemesi ile .... 5. Asliye Hukuk Mahkemesi arasındaki görev uyuşmazlığı nedeniyle dosyanın yargı yerinin belirlenmesi için gönderildiği ..... Bölge Adliye Mahkemesi 13. Hukuk Dairesinin 29/11/2018 tarih, 2018/738 E. - 2018/1642 K. sayılı kararıyla ..... 5. Asliye Hukuk Mahkemesinin yargı yeri olarak belirlenmesine karar verildiği, dolayısıyla 5235 sayılı Kanunun ek madde 1. hükmü uyarınca yeni istinaf incelemesinin de .... Bölge Adliye Mahkemesi tarafından yapılması gerektiği gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
..... Bölge Adliye Mahkemesi 27. Hukuk Dairesince .... 1. Asliye Ticaret Mahkemesine açılan davada mahkemece 24/02/2017 tarih ve 2014/476 E. - 2017/116 K. sayılı karar ile görevsizlik kararı verilmiş ve kanun yoluna başvurmaksızın kesinleşen bu karara karşı, dosyanın tevzi edildiği .... 5. Asliye Hukuk Mahkemesi tarafından da 08/03/2018 gün ve 2017/192 E. - 2018/118 K. sayılı karar ile görevsizlik kararı verilmesi üzerine oluşan olumsuz görev uyuşmazlığı, .... Bölge Adliye Mahkemesi 13. Hukuk Dairesince 29/11/2018 gün ve 2018/738 E. - 2018/1642 K. sayılı merci tayini kararı ile çözülerek dosya ilk derece mahkemesine gönderilmiştir.
Görevli tayin edilen ..... 5. Asliye Hukuk Mahkemesinin esas hakkında verdiği istinaf incelemesine konu kararı inceleyen ..... Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesince 5235 sayılı Kanunun ek madde 1. hükmü uyarınca istinaf incelemesinin, ..... Bölge Adliye Mahkemesi tarafından yapılması gerektiği gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
6100 sayılı HMK"nın "Kanun Yolları" başlıklı sekizinci kısmının birinci bölümünde "istinaf” kanun yolu düzenlenmiştir. HMK"nın 341/1. maddesinde "ilk derece mahkemelerinden verilen nihai kararlar ile ihtiyati tedbir, ihtiyati haciz taleplerinin reddi ve bu taleplerin kabulü halinde, itiraz üzerine verilecek kararlara karşı istinaf yoluna başvurulabilir" hükmü ile ilk derece mahkemesinin hangi kararlarına karşı istinaf yoluna başvurulabileceği açıkça belirtilmiştir. Bu durumda, yargı yerinin belirlenmesine ilişkin inceleme HMK"nın 341/1 maddesinde belirtilen kararlar arasında yer almamaktadır. (Yargıtay 20. Hukuk Dairesi 01/07/2019 gün ve 2019/2399 E - 2019/4640 K. sayılı kararı) ..... 5. Asliye Hukuk
Mahkemesinin 2018/622 E. - 2019/284 K. sayılı davanın esasına ilişkin olarak verilen karar, 23/05/2019 tarihli olup Konya Bölge Adliye Mahkemesinin faaliyete geçtiği tarihten sonra olduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
6100 sayılı HMK"nın 22. maddesi uyarınca "Yetkili mahkemenin bir davaya bakmasına herhangi bir engel bulunduğu yahut iki mahkeme arasında yargı çevrelerinin sınırlarının belirlenmesinde tereddüt ortaya çıktığı takdirde, yetkili mahkemenin tayininde, ilk derece mahkemeleri için bölge adliye mahkemelerine, bölge adliye mahkemeleri için Yargıtaya başvurulur."
HMK"nın "Kanun Yolları" başlıklı sekizinci kısmının birinci bölümünde "istinaf” kanun yolu düzenlenmiş ve 341. maddesinin (1) numaralı fıkrasında "İlk derece mahkemelerinden verilen nihai kararlar ile ihtiyati tedbir, ihtiyati haciz taleplerinin reddi ve bu taleplerin kabulü hâlinde, itiraz üzerine verilecek kararlara karşı istinaf yoluna başvurulabilir" hükmünü içermektedir.
HMK"nın 391/3. ve 394/5. maddelerinde ihtiyati tedbire dair belirtilen (ilk derece) mahkeme kararlarına karşı kanun yoluna başvurulabileceği öngörülmüş; bu kanun yolunun ne anlama geldiği ise HMK"nın 341/1. maddesinde "ilk derece mahkemelerinden verilen ... ihtiyati tedbir ... taleplerinin reddi ve bu taleplerin kabulü hâlinde, itiraz üzerine verilecek kararlara karşı istinaf yoluna başvurulabilir" hükmü ile istinaf olarak açıkça belirtilmiştir.
694 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 136. maddesi ile 5235 sayılı Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yetkileri hakkında Kanuna ek 1. maddenin 1. fıkrasında: "Bölge Adliye Mahkemelerinin yargı çevresinin 25. madde uyarınca değişmesi halinde, bu değişikliğin uygulanması durumunda Resmi Gazetede belirlenen tarihten önce ilk derece mahkemelerince verilen kararların istinaf incelenmesinde, karar tarihi itibariyle yetkili bölge adliye mahkemelerince yargı çevresinin değiştiği gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilemez. Yargı çevresinin değiştirilmesinden önce istinaf incelemesinden geçen dosyalar, yeniden istinaf incelemesine konu edilmesi halinde de ilk incelemeyi yapan bölge adliye mahkemesince sonuçlandırılır.
Dosya kapsamında ..... Bölge Adliye Mahkemesi 13. Hukuk Dairesine gönderildiği, bu Dairenin 29/11/2018 gün ve 2018/738 E. - 2018/1642 K. sayılı kararı ile .... 1. Asliye Ticaret Mahkemesi ile ..... 5. Asliye Hukuk Mahkemesi arasındaki olumsuz görev uyuşmazlığı nedeniyle yargı yerinin belirlenmesine karar verilmiştir. HMK"nın "Kanun Yolları" başlıklı sekizinci kısmının birinci bölümünde "istinaf” kanun yolu düzenlenmiştir. Ancak yargı yerinin belirlenmesine ilişkin inceleme 341. maddesinin (1) numaralı fıkrasında yer almamaktadır. Bu nedenle ..... 5. Asliye Hukuk Mahkemesinin 23/05/2019 tarihli 2018/622 E. - 2019/284 K. sayılı kararı aleyhine davalılar vekilince istinaf başvurusunda bulunulduğu anlaşılmaktadır. Bu durumda uyuşmazlığın Konya Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesince görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle; 6100 sayılı HMK"nın 21 ve 22. maddeleri gereğince; ..... Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE 12/12/2019 gününde oy birliğiyle karar verildi.