Danıştay 10. Daire 2016/8728 Esas 2021/3482 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONUNCU DAİRE
Esas No : 2016/8728
Karar No : 2021/3482

TEMYİZ EDEN (DAVALILAR): 1- … Genel Müdürlüğü
VEKİLLERİ : Av. …, Av. …
2- … Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVACILAR): 1- Kendi Adına Asaleten, …, …, …, …, …, …'ye Velayeten …
2- …
3- …
4- …
5- …
VEKİLLERİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının kabule ilişkin kısmının davalı idareler tarafından temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacılar tarafından, Batman Merkez … Mahallesi … üzerinde bulunan hemzemin geçitte 21/01/2006 tarihinde Batman'dan Diyarbakır'a giden … sefer sayılı tren ile … plakalı aracın çarpışması neticesinde meydana gelen kazada araçta bulunan davacılardan …'nin kızı ve diğer davacıların kardeşi olan …'nin hayatını kaybetmesinde davalı idarelerin kusurları bulunduğundan bahisle uğranıldığı ileri sürülen zararlara karşılık baba … için 30.000,00 TL, küçük kardeşleri …, …, …, …, … ve … için 4.000,00'er TL'den 24.000,00 TL, toplam 54.000,00 TL maddi (destekten yoksun kalma) ve baba … için 15.000,00 TL, kardeşlerin her biri için 3.000,00'er TL'den 18.000,00 TL, toplam 45.000,00 TL manevi tazminatın kaza tarihinden itibaren işletilecek yasal faiziyle birlikte ödenmesine karar verilmesi istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesi'nin davanın yetki yönünden reddine ilişkin kararından sonra dosyanın gönderildiği … İdare Mahkemesince, Danıştay Onuncu Dairesi'nin 21/05/2014 tarih ve E:2010/179, K:2014/3266 sayılı bozma kararına uyularak verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı karar ile; her ne kadar Adli Tıp Kurumu Başkanlığı'nca hazırlanan 15/08/2008 tarihli raporda; davacının (Dairemizin E:2016/3454 sayılı dosyasındaki davacı … kastediliyor, sehven yazılmıştır) %50, davalı Batman Belediye Başkanlığının da %50 oranında kusurlu olduğu belirtilmiş ise de, hemzemin geçitlerin bakım ve onarımı ile hemzemin geçitte gerekli emniyet tedbirlerinin alınması noktasında TCDD Genel Müdürlüğü'nün de görev, yetki ve sorumluluğunun bulunduğu, davalı Genel Müdürlükçe, kazanın meydana geldiği hemzemin geçitte gerekli bakım, onarımlarının yapılmaması ve emniyet tedbirlerinin alınmaması karşısında Adli Tıp Kurumu raporunda Batman Belediye Başkanlığı'na izafe edilen %50 kusur oranından Batman Belediye Başkanlığı ile birlikte davalı TCDD Genel Müdürlüğünün de müteselsilen kusurlu ve sorumlu bulunduğu sonucuna varıldığı gerekçesiyle; davacıların tazminat istemlerinin kısmen kabulü ile davacı … için 17.771,10 TL maddi tazminatın davalı idareler tarafından görevsiz yargı yerinde davanın açıldığı 01/05/2006 tarihinden itibaren hesaplanacak yasal faizi ile birlikte anılan davacıya ödenmesine, …'nin fazlaya ilişkin maddi tazminat istemi ile diğer davacıların maddi tazminat istemlerinin reddine, davacılardan …için 15.000,00 TL, diğer davacılar … (…), …, …, …, …, …, …, …, … ve …'nin her biri için ise 3.000,00 TL'den 30.000,00 TL olmak üzere toplam 45.000,00 TL manevi tazminatın davalı idareler tarafından görevsiz yargı yerinde davanın açıldığı 01/05/2006 tarihinden itibaren hesaplanacak yasal faizi ile birlikte davacılara ödenmesine karar verilmiştir.

TEMYİZ_EDENLERİN_İDDİALARI :
1) Davalı Batman Belediye Başkanlığı tarafından, bozma kararında manevi tazminat hususuna değinilmediği, ilk kararda 22.000,00 TL manevi tazminata hükmedilmişken bozmaya uyma kararında 45.000,00 TL manevi tazminata hükmedilmesinin kazanılmış hak ilkesine aykırı olduğu, bozma kararında olayda TCDD Genel Müdürlüğü'nün de sorumlu olduğunun belirtildiği, TCDD Genel Müdürlüğü'nün olaydaki kusur oranı belirlenmeden tazminat hesabı yapılmasının hatalı olduğu,
2) Davalı TCDD Genel Müdürlüğü tarafından, kararda olaydan kuruluşlarının ne şekilde sorumlu olduklarının belirtilmediği, kazanın meydana geldiği yerde önlem alma yükümlülüklerinin bulunmadığı, demiryolu çevrelerini ihata içine almak, alt ve üst geçit yapmak gibi görevlerin kuruluşlarına ait olmadığı, Belediye Kanunu'na göre trafik düzenlemesinin gerektirdiği bütün işleri belediyenin yapması gerektiği, Karayolları Trafik Kanunu'na göre il ve ilçelerde trafik komisyonlarının kurulacağı ve bu komisyonların mahalli ihtiyaçlara göre trafiğin düzeni ve güvenliği için gereken kararları alacağının belirtildiği, il ve ilçelerde hemzemin geçitlere bariyer yapma kararının da bu komisyonlar tarafından alınacağı, ancak idarelerinin bu komisyonlarda üyelerinin bulunmadığı, mevzuata göre demiryolu ile karayolunun kesiştiği hemzemin geçitlerde kuruluşlarının bir tedbir alma zorunluluklarının bulunmadığı, bu tedbirleri karayolundan sorumlu idarelerin alması gerektiği, olayda araç sürücüsünün Karayolları Trafik Kanunu'nun 84. maddesinde yer alan ilk geçiş hakkı kuralını ihlal etmesinden dolayı kazanın meydana geldiği, kusur bilirkişisi raporunda idarelerine bir kusur izafe edilmediği, yerel mahkemenin zorlama yaparak kuruluşlarına kusur izafe ettiği, hükmedilen tazminat miktarının yüksek olduğu gerekçeleriyle, davalı idareler tarafından temyizen incelenen kararın kabule ilişkin kısmının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI_TARAFIN_SAVUNMASI: Davacılar tarafından savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ : …

DÜŞÜNCESİ : Temyiz istemlerinin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Mahkeme kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren, 2575 sayılı Danıştay Kanunu'nun Ek 1. maddesi uyarınca Danıştay Onuncu ve Sekinci Dairelerinden oluşan Müşterek Kurulca, tetkik hakiminin açıklamaları dinlenip, dosyadaki belgeler incelenerek gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
İdare ve vergi mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçelerde ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalı idarelerin temyiz istemlerinin reddine,
2. Davanın kısmen kabulü, kısmen reddi yolundaki … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı temyize konu kararının ONANMASINA,
3. 2577 sayılı Kanun'un (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesi, 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren 15 (on beş) gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 21/06/2021 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.