Danıştay 5. Daire 2020/517 Esas 2021/2140 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
BEŞİNCİ DAİRE
Esas No : 2020/517
Karar No : 2021/2140

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : ... Bakanlığı
VEKİLİ : ...
KARŞI TARAF (DAVACI) : ...

İSTEMİN_KONUSU : ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdare Dava Dairesinin ... tarih ve E: ..., K: ... sayılı kararının, vekalet ücretine ilişkin kısmının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istem: Kütahya İli Simav İlçe Emniyet Müdürlüğü'nde polis memuru olarak görev yapmakta iken 22/11/2016 tarih ve 29896 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 677 sayılı Olağanüstü Hal Kapsamında Kamu Personeline İlişkin Alınan Tedbirlere Dair Kanun Hükmünde Kararname'nin ekli listesinde ismine yer verilmek suretiyle kamu görevinden çıkarılan davacı tarafından, kamu görevine iade edilmesi talebiyle Olağanüstü Hal İşlemleri İnceleme Komisyonu'na yaptığı başvurunun reddine dair ... tarih ve ... sayılı komisyon kararının iptali ile görevine iadesi, işlem nedeniyle yoksun kaldığı parasal haklarının yasal faizi ile tazmini ve yoksun kaldığı özlük ve sosyal haklarının tarafına iadesine karar verilmesi istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... İdare Mahkemesinin ... tarih ve E: ..., K: ... sayılı kararında; davalı idare bünyesinde görev yapmakta iken 22/11/2016 tarih ve 29896 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 677 sayılı Olağanüstü Hal Kapsamında Bazı Tedbirlerin Alınması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname ekli listesinde ismine yer verilmek suretiyle kamu görevinden çıkarılan davacı tarafından, kamu görevine iade edilmesi talebiyle OHAL İşlemleri İnceleme Komisyonu'na yaptığı başvurunun reddine ilişkin ... tarih ve ... sayılı kararın iptali istemiyle davacı vekili tarafından Mahkemelerinde E: ... sayılı dosyası ile dava açıldığı, söz konusu dosyada görülen davanın konusunun, sebebinin ve taraflarının aynı olduğu ve davanın derdest olduğu görüldüğünden, işbu davanın esasının incelenmesine olanak bulunmadığı sonucuna varılmıştır. Belirtilen gerekçelerle davanın derdestlik nedeniyle incelenmeksizin reddine, karar tarihi itibariyle yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca belirlenen 1.362,00 TL avukatlık ücretinin davacıdan alınarak davalı idareye verilmesine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdare Dava Dairesinin ... tarih ve E: ..., K: ... sayılı kararında; davacının 22/11/2016 tarih ve 29896 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 677 sayılı Olağanüstü Hal Kapsamında Kamu Personeline İlişkin Alınan Tedbirlere Dair Kanun Hükmünde Kararnamenin ekli listesinde ismine yer verilmek suretiyle kamu görevinden çıkarıldığı, bu işleme karşı davacının Olağanüstü Hal İşlemleri İnceleme Komisyonuna başvuruda bulunduğu ve başvurusunun anılan komisyonca reddedilmesi üzerine ... İdare Mahkemesinde E: ... sayılı dosya ile dava açtığının anlaşıldığı belirtilmiş; İdare Mahkemesince, istinafa konu "derdestlik nedeniyle incelenmeksizin reddine" yönünde verilen kararda esas yönünden usul ve yasaya aykırılık bulunmadığı; Mahkeme kararının, yargılama giderlerine ilişkin kısmına yönelik olarak ise; 02/01/2019 tarih ve 30643 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinin, "Danıştayda, bölge idare, idare ve vergi mahkemelerinde görülen dava ve işlerde ücret" başlıklı 15. maddesinde, "(1) Danıştayda ilk derecede veya duruşmalı olarak temyiz yoluyla görülen dava ve işlerde, idari ve vergi dava daireleri genel kurulları ile dava dairelerinde, bölge idare, idare ve vergi mahkemelerinde birinci savunma dilekçesi süresinin bitimine kadar anlaşmazlığın feragat ya da kabul nedenleriyle ortadan kalkması veya bu nedenlerle davanın reddine karar verilmesi durumunda Tarifede yazılı ücretin yarısına, diğer durumlarda tamamına hükmedilir." kuralı gereği İdare Mahkemesince verilen "derdestlik nedeniyle incelenmeksizin reddine" dair kararın davalı idare tarafından verilen birinci savunma dilekçesi süresi geçmeden önce verilmesi nedeniyele davacı aleyhine 1.362,00 TL vekalet ücretine hükmedilmesinde hukuki isabet bulunmadığı sonucuna varılmıştır. Belirtilen gerekçelerle istinaf başvurusunun kısmen (esasa yönelik olarak) reddine, vekalet ücreti yönünden istinaf başvurusunun kabulüne, istinafa konu edilen mahkeme kararının vekalet ücreti yönünden kaldırılmasına, davacı aleyhine söz konusu maktu avukatlık ücretinin yarısı olan 681,00 TL avukatlık ücreti ile istinaf safhasına ait 169,90 TL kısmının işbu karar kesinleşmesinden sonra davacıdan alınarak davalı idareye verilmesine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI: Davalı idare tarafından; dava konusu işlemin mevzuata uygun olarak tesis edildiği, avukatlık ücreti Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 323. maddesine göre her ne kadar yargılama giderlerinden sayılmakta ise de, davacının işbu davayı açarken adli yardımdan yararlandığı ve haksız bulunarak davasının reddine karar verildiği, bu aşamadan sonra adli yardımdan yararlanamayacağı ileri sürülerek, temyize konu kararın hükmedilen vekalet ücretinin işbu kararın kesinleşmesinden sonra davacı tarafından alınarak davalı idareye ödenmesine ilişkin kısmının bozulması gerektiği iddia edilmiştir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Temyiz edilen kararda bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından, usul ve kanuna uygun olan kararın onanması gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ ...'İN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile Mahkeme kararının vekalet ücreti yönünden bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Beşinci Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
22/11/2016 tarih ve 29896 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 677 sayılı Olağanüstü Hal Kapsamında Kamu Personeline İlişkin Alınan Tedbirlere Dair Kanun Hükmünde Kararname'nin ekli listesinde ismine yer verilmek suretiyle kamu görevinden çıkarılan davacı tarafından, kamu görevine iade edilmesi talebiyle Olağanüstü Hal İşlemleri İnceleme Komisyonu'na yaptığı başvurunun ... tarihli ve ... sayılı komisyon kararı ile reddedilmesi üzerine, bakılmakta olan dava açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:
2577 sayılı İdarî Yargılama Usûlü Kanununun 31/1. maddesinin atıfta bulunduğu 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 323. maddesinin (ğ) bendinde vekalet ücreti yargılama giderleri arasında sayılmış, 326. maddesinin 1. fıkrasında, kanunda yazılı hâller dışında, yargılama giderlerinin, aleyhine hüküm verilen taraftan alınmasına karar verileceği, 2. fıkrasında da, davada iki taraftan her biri kısmen haklı çıkarsa, mahkemenin yargılama giderlerini tarafların haklılık oranına göre paylaştıracağı, 331. maddesinde ise; davanın konusuz kalması sebebiyle esası hakkında bir karar verilmesine gerek bulunmayan hâllerde, hâkimin davanın açıldığı tarihteki tarafların haklılık durumuna göre yargılama giderlerini takdir ederek hüküm altına alacağı, 335. maddesinin 3. fıkrasında ise adli yardımın, hükmün kesinleşmesine kadar devam edeceği düzenlemelerine yer verilmiştir.
1136 sayılı Avukatlık Kanununun "Avukatlık Ücreti" başlıklı 164. maddesinde; avukatlık ücretinin, avukatın hukuki yardımının karşılığı olan meblağı veya değeri ifade ettiği, 168. maddesinin son fıkrasında ise; avukatlık ücretinin takdirinde, hukuki yardımın tamamlandığı veya dava sonunda hüküm verildiği tarihte yürürlükte olan tarifenin esas alınacağı hükme bağlanmıştır.
02/01/2019 tarih ve 30643 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan ve karar tarihinde yürürlükte olan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi'nin "Danıştayda, bölge idare, idare ve vergi mahkemelerinde görülen dava ve işlerde ücret" başlıklı 15. maddesinde; (1) Danıştayda ilk derecede veya duruşmalı olarak temyiz yoluyla görülen dava ve işlerde, idari ve vergi dava daireleri genel kurulları ile dava dairelerinde, bölge idare, idare ve vergi mahkemelerinde birinci savunma dilekçesi süresinin bitimine kadar anlaşmazlığın feragat ya da kabul nedenleriyle ortadan kalkması veya bu nedenlerle davanın reddine karar verilmesi durumunda bu Tarifede yazılı ücretin yarısına, diğer durumlarda tamamına hükmolunacığı kuralına yer verilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Davalı idarece, davacının işbu davayı açarken adli yardımdan yararlandığı ve haksız bulunarak davasının reddine karar verildiği, bu aşamadan sonra adli yardımdan yararlanamayacağı ileri sürülerek, Bölge İdare Mahkemesince verilen kararın davacı aleyhine hükmedilen vekalet ücretinin işbu kararın kesinleşmesinden sonra davacı tarafından alınarak davalı idareye ödenmesine ilişkin kısmının bozulması istenmiş ise de, Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun yukarıda aktarılan amir hükümleri gereği vekalet ücretinin yargılama giderleri arasında yer aldığı ve yargılama giderlerinden muafiyet sağlayan adli yardımın hüküm kesinleşinceye kadar devam edeceği açıktır.
Bununla birlikte yukarıda aktarılan Kanun hükmü uyarınca, birinci savunma dilekçesi süresinin bitimine kadar anlaşmazlığın feragat ya da kabul nedenleriyle ortadan kalkması veya bu nedenlerle davanın reddine karar verilmesi durumunda vekalet ücreti olarak Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinde yazılı maktu avukatlık ücretinin yarısına hükmedilmesi gerekmektedir.
Olayda; dava konusu uyuşmazlığın çözümü için İdare mahkemesince yapılan yargılamada; dava dilekçesinin 20/11/2018 tarihinde davalı idareye tebliğ edildiği, davalı idarece söz konusu dava dilekçesine yönelik savunmasını 20/12/2018 tarihinde ilgili Mahkemeye sunduğu, Mahkemece ise 15/04/2019 tarihinde davanın derdestlik nedeniyle incelenmeksizin reddine karar verildiği, dolayısıyla dava konusu anlaşmazlık hakkında hem mevzuat hükmünde yer alan nedenlerle davanın reddine karar verilmediği hem de birinci savunma dilekçesi süresi içinde anlaşmazlığın ortadan kalkmadığı anlaşılmıştır.
Bu durumda; İdare mahkemesince davanın derdestlik nedeniyle incelenmeksizin reddedilmesi nedeniyle karar tarihinde yürürlükte olan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hükmedilen vekalet ücretinde hukuka aykırılık bulunmayarak, bu karara yönelik yapılan istinaf başvurusunun vekalet ücreti yönünden kabulüne ilişkin Bölge İdare Mahkemesi kararında hukuka uyarlık görülmemiştir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1.2577 sayılı Kanun’un 49. maddesine uygun bulunan davalı idarenin temyiz isteminin kabulüne;
2. Davanın derdestlik nedeniyle incelenmeksizin reddine ilişkin İdare Mahkemesi kararına yönelik olarak yapılan istinaf başvurusunun vekalet ücreti yönünden kabulü ile ... İdare Mahkemesince verilen ... tarih ve E: ..., K: ... sayılı kararının kaldırılması yolundaki temyize konu ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdare Dava Dairesinin ... tarih ve E: ..., K: ... sayılı kararının, vekalet ücreti yönünden BOZULMASINA,
3. Yukarıda belirtilen hususlar da gözetilerek yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdare Dava Dairesine gönderilmesine, 21/06/2021 tarihinde oybirliğiyle kesin olarak karar verildi.