MAHKEMESİ : İstanbul 1. İş Mahkemesi
TARİHİ : 13/05/2013
NUMARASI : 2012/97-2013/260

Hüküm süresi içinde davalılar avukatları tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, müvekkilinin, davalı asıl işveren İ.. A..’nin deniz temizlik hizmetlerinde, davalı alt işveren S.... G.....Temizlik İnşaat Turizm San. ve Tic. Ltd. Şti. işçisi olarak çalıştığını, iş sözleşmesinin geçerli sebep olmadan feshedildiğini ileri sürerek feshin geçersizliğine ve işe iadesine karar verilmesini, işe başlatılmama halinde ödenmesi gereken tazminat ile boşta geçen süre ücret ve diğer haklarının belirlenmesini istemiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalılar İ.. A.. ve S.... G... Temizlik İnşaat Turizm San. ve Tic. Ltd. Şti. vekilleri, iş sözleşmesinin haklı sebeple feshedildiğini, aralarında imzalanan sözleşmenin 31.01.2012’de sona erecek olması sebebiyle davacının iade edilebileceği bir işin de olmadığını belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmişlerdir.
Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, iş sözleşmesinin feshinin geçerli sebebe dayanmadığı gerekçesiyle davanın kabulüne ve davacının alt işverendeki işe iadesine karar verilmiştir.
Temyiz:
Kararı davalılar vekilleri temyiz etmiştir.
Gerekçe:
Uyuşmazlık, taraflar arasındaki ilişkinin Deniz İş Kanunu kapsamında kalıp kalmadığı noktasındadır.
4857 sayılı İş Kanunu"nun 4. maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi uyarınca “deniz ve hava taşıma işlerinde çalışanlar” hakkında bu kanun hükümleri uygulanmaz. Deniz taşıma işlerinde çalışanlar 854 sayılı Deniz İş Kanunu"na tabidir. 854 sayılı Deniz İş Kanunu"nun 46. maddesi uyarınca, “Bu kanun kapsamına giren gemiadamlariyle bunların işveren veya işveren vekilleri arasında bu kanundan veya hizmet aktinden doğan davalar hakkında, 5521 sayılı Kanun hükümleri uygulanır. Hizmet aktinde ayrıca bir hüküm yoksa dava geminin bağlama limanında iş davalarını bakmaya yetkili mahkemede görülür.”
Deniz İş Kanunu"nun 1. maddesi uyarınca; Deniz İş Kanunu: Denizlerde, göllerde ve akarsularda Türk Bayrağını taşıyan ve yüz ve daha yukarı grostonilatoluk gemilerde bir hizmet sözleşmesi ile çalışan gemi adamları ve bunların işverenleri ile aynı işverene ait gemilerin grostonilatoları toplamı yüz veya daha fazla olduğu ve yahut işverenin çalıştırdığı gemi adamı sayısı beş veya daha fazla bulunduğu takdirde bunların işverenleri hakkında uygulanır. Diğer bir deyişle Deniz İş Kanunu kapsamında olmanın ön şartı hizmet sözleşmesi ile çalışılan geminin Türk Bayrağı taşıması ve yüz veya daha yukarı grostonilatoluk gemi olması ve/veya aynı işverene ait gemilerin grostonilato toplamı yüz veya daha fazla olması ve yahut işverenin çalıştığı gemi adamı sayısı beş veya daha fazla olması gerekir. Gemi Türk bayrağı taşımıyor ise bu gemi de çalışanlar hakkında Deniz İş Kanunu uygulanmayacaktır.
854 sayılı Deniz İş Kanunu kapsamında çalışanlar açısından ise iş güvencesi hükümleri uygulanmamaktadır.
Dosya içeriğinden, 02.10.2009 tarihinden beri alt işveren S... G... Temizlik İnşaat Turizm San. ve Tic. Ltd. Şti"de gemi kaptanı olarak çalışan davacının iş sözleşmesinin, 31.01.2012 tarihinde, sözlü bildirim ile feshedildiği anlaşılmaktadır.
Somut olayda, gemi kaptanı sıfatıyla çalışan davacının, gemi adamı olup olmadığı hususunda yapılan araştırma eksik ve hüküm kurmaya yeterli bulunmamaktadır. Mahkemece, yukarıda belirtilen kanuni düzenlemeler doğrultusunda, 854 sayılı Deniz İş Kanunu kapsamında davacının gemi adamı olup olmadığının duraksamaya yer vermeyecek şekilde tespiti ile bu suretle iş güvencesi hükümlerinden yararlanıp yararlanmayacağının belirlenmesinden sonra sonucuna göre karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme ile yazılı şekilde hüküm tesisi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ : Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebepten dolayı BOZULMASINA, bozma sebebine göre sair temyiz itirazlarının incelenmesine yer olmadığına, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 28.01.2014 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.