Danıştay 2. Daire 2021/13745 Esas 2021/2216 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
İKİNCİ DAİRE
Esas No : 2021/13745
Karar No : 2021/2216

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : … Kilisesi Vakfı
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVALI) : … Valiliği … Milli Emlak Dairesi Başkanlığı

İSTEMİN KONUSU : ... İdare Mahkemesince verilen … günlü, E:…, K:… sayılı kararının, davanın reddine ilişkin kısmının, dilekçede yazılı nedenlerle, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesi uyarınca temyizen incelenerek bozulması isteminden ibarettir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava Konusu İstem : Dava; davacı Vakıf tarafından, İstanbul ili, Fatih ilçesi, … Mahallesi, … pafta, … ada ve … sayılı parselde yer alan Hazineye ait taşınmazın 244,00 m² 'sinin kilise lojmanı olarak işgal edildiğinden bahisle, 01/01/2001-05/03/2009 tarihleri arasındaki dönem için 14.636,04 TL ecrimisil istenilmesi ilişkin ecrimisil düzeltme ihbarnamesine yapılan itirazın reddine ilişkin … gün ve … sayılı işlemin iptali istemiyle açılmıştır.
İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti : ... İdare Mahkemesinin, Danıştay (Kapatılan) Onyedinci Dairesinin 02/03/2015 günlü, E:2015/434, K:2015/268 sayılı bozma kararına uyarak verdiği, … günlü, E:…, K…. sayılı temyize konu kararıyla; Mahkemece yaptırılan keşif ve bilirkişi incelemesi sonucu düzenlenen bilirkişi raporu uyarınca, dava konusu ecrimisil düzeltme ihbarnamesinin 3.270,00 TL'lik kısmı yönünden iptaline, davanın 11.366,04 TL'lik kısmı yönünden reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, taşınmazın Vakfa ait olduğu, idarenin taşınmazın restorasyonu için izin vermesine rağmen ecrimisil istenilmesinin çelişki yarattığı, taşınmasın eskiden beridir kilise lojmanı olarak kullanıldığı, istenilen ecrimisil bedelinin çok üzerinde restorasyon için masraf yapıldığı, işlem tesis edilirken kamu yararının gözetilmediği ileri sürülerek Mahkeme kararının aleyhine ilişkin kısmının bozulması istenilmiştir.

KARŞI TARAFIN CEVABI : Cevap verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile İdare Mahkemesi kararının davanın reddine ilişkin bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay İkinci Dairesince, Danıştay Onuncu Dairesi tarafından, Danıştay Başkanlık Kurulunun 18/12/2020 günlü, K: 2020/62 sayılı kararının "Ortak Hükümler" kısmının 6. fıkrası uyarınca, ayrıca bir gönderme kararı verilmeksizin Dairemize iletilen dosyada, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE :
MADDİ OLAY :
Dava, İstanbul ili, Fatih ilçesi, … Mahallesi … pafta, … ada, … parsel sayılı taşınmazın 244,00 m²'si üzerinde kilise lojmanı yapılmak suretiyle işgal edildiğinden bahisle 14.636,04 TL ecrimisil istenilmesine ilişkin ecrimisil düzeltme ihbarnamesine yapılan itirazın reddine ilişkin işlemin iptali istemiyle açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT :
2886 sayılı Devlet İhale Kanunu'nun 75. maddesinde; "Devletin özel mülkiyetinde veya hüküm ve tasarrufu altında bulunan taşınmaz malları, özel bütçeli idarelerin mülkiyetinde bulunan taşınmaz mallar ve Vakıflar Genel Müdürlüğü ile idare ve temsil ettiği mazbut vakıflara ait taşınmaz malların, gerçek ve tüzelkişilerce işgali üzerine, fuzuli şagilden, bu Kanunun 9. maddesindeki yerlerden sorulmak suretiyle, idareden taşınmaz ve değerleme konusunda işin ehli veya uzmanı üç kişiden oluşan komisyonca tespit tarihinden geriye doğru beş yılı geçmemek üzere tespit ve takdir edilecek ecrimisil istenir. Ecrimisil talep edilebilmesi için, idarelerin işgalden dolayı bir zarara uğramış olması gerekmez ve fuzuli şagilin kusuru aranmaz." hükmüne yer verilmiştir.
5737 sayılı Vakıflar Kanunu'nun geçici 11. maddesinde; "Cemaat vakıflarının; a) 1936 Beyannamesinde kayıtlı olup malik hanesi açık olan taşınmazları,
b) 1936 Beyannamesinde kayıtlı olup kamulaştırma, satış ve trampa dışındaki nedenlerle Hazine, Vakıflar Genel Müdürlüğü, belediye ve il özel idaresi adına kayıtlı taşınmazları,
c) 1936 Beyannamesinde kayıtlı olup kamu kurumları adına tescilli olan mezarlıkları ve çeşmeleri,
tapu kayıtlarındaki hak ve mükellefiyetleri ile birlikte bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren oniki ay içinde müracaat edilmesi halinde, Meclisin olumlu kararından sonra, ilgili tapu sicil müdürlüklerince cemaat vakıfları adına tescil edilir.
Cemaat vakıfları tarafından satın alınmış veya cemaat vakıflarına vasiyet edildiği veya bağışlandığı halde, mal edinememe gerekçesiyle Hazine veya Genel Müdürlük adına tapuda kayıt edilen taşınmazlardan üçüncü şahıslar adına kayıtlı olanların Maliye Bakanlığınca tespit edilen rayiç değeri Hazine veya Genel Müdürlük tarafından ödenir.
Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar yönetmelikle düzenlenir." hükmü yer almıştır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
Ecrimisile konu taşınmaz, ... Asliye Hukuk Hakimliğinin … gün ve E:…, K:… sayılı hasımsız görülen tescil davası sonucunda, Hazine adına tesciline karar verilmesi üzerine, 16/08/1999 tarihinde Maliye Hazinesi adına tapuya tescili yapılmış ise de, 5737 sayılı Vakıflar Kanunu'nun Geçici 11. maddesine dayanılarak çıkarılan, 5737 sayılı Vakıflar Kanunu'nun Geçici 11. maddesinin Uygulanmasına İlişkin Yönetmelik hükümleri uyarınca, davacının Vakıflar Genel Müdürlüğüne yaptığı başvuru üzerine yapılan inceleme sonucunda, Vakıflar Genel Müdürlüğü Vakıflar Meclisinin … günlü ve … sayılı kararıyla ecrimisil istenen taşınmazın, davacı Vakıf tarafından verilen beyannamenin 14. sırasında yer alması nedeniyle, davacı Vakıf adına tescilinin uygun görüldüğü ve 11/07/2012 tarihinde tapuya tescil edildiği anlaşılmıştır.
Bu durumda, taşınmazın kilise lojmanı olarak kullanılmak üzere işgal edildiğinden bahisle 01/01/2001-05/03/2009 tarihleri arasındaki ecrimisil istenilen dönem de dahil olmak üzere, eskiden beri taşınmazın malikinin davacı Vakıf olduğunun Vakıflar Genel Müdürlüğünce de kabul edilerek adına tapuya tescilinin sağlandığı dikkate alındığında, sözü edilen taşınmazın kullanımı bakımından davacı Vakfın fuzuli şagil sayılmayacağı sonucuna ulaşıldığından, davacıdan ecrimisil istenilmesine ilişkin dava konusu işlemde hukuka uyarlık, Mahkeme kararının davanın reddine ilişkin kısmında hukuki isabet bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. DAVACININ TEMYİZ İSTEMİNİN KABULÜNE,
2. ... İdare Mahkemesince verilen … günlü, E:…, K:… sayılı kararının, davanın reddine ilişkin kısmının, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun temyize konu kararın verildiği tarih itibarıyla yürürlükte olan haliyle 49. maddesinin 1/b fıkrası uyarınca BOZULMASINA,
3. Aynı maddenin 3622 sayılı Yasa ile değişik 3. fıkrası uyarınca, bozulan kısım hakkında yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın adı geçen İdare Mahkemesi'ne gönderilmesine,
4. 2577 sayılı Yasa'nın (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren onbeş (15) gün içinde Danıştay'da karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 21/06/2021 tarihinde oyçokluğuyla karar verildi.

(X) KARŞI OY :

Türk Medeni Kanununun "Tescil" başlıklı 705. maddesinin birinci fıkrasında, taşınmaz mülkiyetinin tescille kazanılacağı kuralı yer almakta, azınlık vakıflarının taşınmazlarına yönelik olarak özel bir düzenleme de bulunmamaktadır.
Dosyanın incelenmesinden, ... Asliye Hukuk Hakimliğinin … gün ve E:…, K:… tescil davası sonucunda, taşınmazın Hazine adına tesciline karar verilerek 16/08/1999 tarihinde Maliye Hazinesi adına tapuya tescili yapıldığı anlaşılmaktadır.
Uyuşmazlıkta, taşınmazın Maliye Hazinesi adına tescilinin yapıldığı 16/08/1999 ile davacı Vakıf adına tapuya tescil edildiği tarih olan 11/07/2012 arasında mülkiyetin Maliye Hazinesinde sabit olduğu dikkate alındığında, ecrimisil dönemi olan 01/01/2001-05/03/2009 tarihleri arasında taşınmaz malikinin Maliye Hazinesi olması nedeniyle, bu dönemde davacının fuzuli şagil olduğunun kabulü gerektiği açık olup, ecrimisil işleminin tesis edildiği tarihten sonraki bir tarihte mülkiyetin el değiştirdiği hususu göz önünde bulundurulduğunda, taşınmazın maliki durumundaki davalı idarenin rızası dışında gerçekleşen kullanım için ecrimisil istenilmesinde hukuka aykırılık bulunmamaktadır.
Bu durumda, Mahkemece yaptırılan bilirkişi incelemesi sonucu, tespit tarihi olan 05/03/2009 tarihinden geriye doğru son beş yıl için hesaplanarak hüküm kurulan Mahkeme kararının dayandığı gerekçe hukuk ve usûle uygun olup, bozulmasını gerektirecek bir neden bulunmadığından, temyiz talebinin reddi ile anılan kararın onanması gerektiği oyu ile Daire kararına katılmıyorum.