Yargıtay 2. Hukuk Dairesi 2019/1377 Esas 2019/3186 Karar Sayılı İlamı

2. Hukuk Dairesi
Esas No: 2019/1377
Karar No: 2019/3186

Yargıtay 2. Hukuk Dairesi 2019/1377 Esas 2019/3186 Karar Sayılı İlamı

Özet:

Davacı kadın tarafından açılan boşanma davasında, davalının yurtdışında olması sebebiyle dava dilekçesi ve eklerinin yabancı dile çevrilmesi ile tebligat masraflarının davacı tarafından karşılandığı ancak davanın usulden reddedildiği belirtilmiştir. Mahkeme, gider avansının dava şartı olduğunu ve davacının kesin sürede gider avansını yatırmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar vermiştir. Ancak Hukuk Mahkemeleri Kanunu'nun 448. maddesine göre, kesin sürenin HMK'nın yürürlük tarihinden önce verilmiş olması sebebiyle davanın usulden reddedilmesi doğru değildir. Bu nedenle, temyiz edilen hükmün bozulmasına karar verilmiştir. Kanun maddeleri HMK madde 114/l-g, HMK madde 115, ve HMK madde 448'dir.

2. Hukuk Dairesi 2019/1377 E. , 2019/3186 K.

"İçtihat Metni"

MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : Boşanma

Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm davacı kadın tarafından temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü:
Mahkemece, “Hukuk Mahkemeleri Kanunununda gider avansının dava şartı olarak düzenlendiği ve davacı tarafın verilen kesin sürede gider avansı yatırmadığı” gerekçesiyle davanın usulden reddine karar verilmiştir.
Dava, 15.04.2009 tarihinde açılmış olup, davalı tarafın yurtdışında bulunması sebebiyle 15.09.2011 tarihli duruşmaya kadar geçen sürede dava dilekçesinin davalıya tebliğinin yapılamaması sebebiyle taraf teşkili sağlanamamış ise de, bu aşamaya kadar dava dilekçesi ve eklerinin yabancı dile çevrilmesi ile gerekli diğer tebligat masraflarının davacı tarafından karşılandığı, 15.09.2011 tarihli duruşmada mahkemece davalı vekiline dava dilekçesinin davalıya tebliğinin sağlanması bakımından gerekli giderleri yatırması için verilen 15 günlük kesin süre içerisinde davacı tarafın tebligat giderlerini dosyaya yatırmaması üzerine, takip eden 18.10.2011 tarihli duruşmada Hukuk Mahkemeleri Kanunu"nun 114/9 ve 115/3 maddeleri uyarınca davanın usulden reddine karar verilmiştir.
Davacının yatırması gereken gider avansının yatırılmış olması dava şartlarındadır (HMK m,114/l-g). Mahkeme, dava şartlarının mevcut olup olmadığını, davanın her aşamasında kendiliğinden araştırır. Taraflar da dava şartı noksanlığını her zaman ileri sürebilirler. Mahkeme, dava şartı noksanlığını tespit ederse davanın usulden reddine karar verir. Ancak, dava şartı noksanlığının giderilmesi mümkün ise bunun tamamlanması için kesin süre verir. Bu süre içinde dava şartı noksanlığı giderilmemişse davayı dava şartı yokluğu sebebiyle usulden reddeder. Dava şartı noksanlığı, mahkemece, davanın esasına girilmesinden önce fark edilmemiş, taraflarca ileri sürülmemiş ve fakat hüküm anında bu noksanlık giderilmişse, başlangıçtaki dava şartı noksanlığından ötürü, dava usulden reddedilemez (HMK m. 115).
Davacıya, dava dilekçesinin davalıya tebliğinin sağlanması bakımından gerekli giderlerin yatırılması konusunda verilen kesin sürenin Hukuk Mahkemeleri Kanunu"nun yürürlük tarihi olan tarihinden önce verildiği ve Hukuk Mahkemeleri Kanunu"nun hükümlerinin yürürlük tarihinden sonraki işlemlerde derhal uygulanacağı (HMK m.448) dikkate alındığında, Hukuk Mahkemeleri Kanunu"nun yürürlük tarihinden önce verilen kesin süreye bağlı olarak davanın gider avansının yatırılmadığı gerekçesiyle usulden reddine karar verilmesi doğru görülmemiş, hükmün bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda gösterilen sebeple BOZULMASINA, temyiz peşin harcının istek halinde yatırana geri verilmesine, işbu kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere oybirliğiyle karar verildi. 21.03.2019 (Prş.)