Danıştay 6. Daire 2020/11405 Esas 2021/8658 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2020/11405
Karar No : 2021/8658

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : … Bakanlığı - ANKARA
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVACILAR) : … Mirasçıları
1- …
2- …
3- …
… Mirasçısı
4- …
VEKİLLERİ : Av. …

İSTEMİN ÖZETİ : Antalya İli, Konyaaltı İlçesi, … Mahallesi, … ada, … parsel sayılı taşınmazın imar planında okul alanı olarak ayrılmak suretiyle mülkiyet hakkının özüne dokunacak şekilde tasarrufunun hukuken kısıtlandığı ileri sürülerek taşınmazın değerine karşılık ıslah edilmek suretiyle belirlenen 1.788.570,00-TL zararın yasal faiziyle birlikte tazminine karar verilmesi istemiyle açılan davanın davacılardan … yönünden derdestlik nedeniyle reddi, diğer davacılar yönünden davanın kısmen kabulü kısmen reddi yolundaki … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararına karşı yapılan davalı idarenin istinaf başvurusunun reddine, … dışındaki davacıların istinaf isteminin kısmen kabulü ile Mahkeme kararının dava dilekçesinde belirtilen maddi tazminat miktarı için dava tarihinden, miktar artırım (ıslah) dilekçesiyle arttırılan maddi tazminat miktarı için dilekçenin Mahkeme kaydına girdiği tarihten itibaren faiz yürütülmesine ilişkin kısmının kaldırılarak, Mahkeme kararıyla kabul edilen maddi tazminat miktarının tamamına dava tarihi olan 25/07/2019 tarihinden itibaren faiz yürütülmesine, … dışındaki davacıların istinaf talebinin diğer kısımları yönünden ise reddine dair … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararın, usul ve hukuka aykırı olduğu ileri sürülerek bozulması istenilmektedir.

SAVUNMANIN ÖZETİ: Temyiz edilen kararda bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından, usul ve kanuna uygun olan kararın onanması gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ …'IN

DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği görüşüldü:

Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairelerince verilen kararların temyiz yolu ile incelenerek bozulabilmeleri 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49. maddesinde belirtilen nedenlerden birinin bulunması halinde mümkündür.
Diğer taraftan aynı Kanunun 49. maddesinin 2. fıkrasında: "Temyiz incelemesi sonunda karardaki maddi yanlışlıkların düzeltilmesi mümkün ise kararın düzeltilerek onanmasına karar verilir." hükmüne yer verilmiştir.
Kamulaştırmasız el atma nedeniyle açılan tam yargı davaları, adli yargıdaki fiili el atma nedeniyle açılan kamulaştırmasız el atma davalarından farklı olarak; 3194 sayılı Kanun kapsamında açılan davalar olduğundan hükmedilecek faizin; dava açma tarihi itibarıyla talep edilen miktar için dava tarihinden, miktar artırım (ıslah) dilekçesiyle artırılan kısım için ise ıslah tarihinden itibaren hesaplanması gerekmektedir.
Uyuşmazlıkta, Bölge İdare Mahkemesince miktar artırım (ıslah) dilekçesiyle arttırılan maddi tazminat miktarı için de dava tarihinden itibaren faiz yürütüldüğü görülmekte ise de, hüküm fıkrasının "kabul edilen miktarın 52.500,00-TL'lik kısmına davanın açıldığı 25.07.2019 tarihinden, 700.232,46-TL'lik kısmına ise miktar artırım (ıslah) tarihi olan 13.05.2020 tarihinden itibaren yasal faiz yürütülmesine" şeklinde düzeltilmesi gerekmektedir.
… Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesince verilen … tarihli, E:…, K:… sayılı karar ve dayandığı gerekçe hukuk ve usule uygun olup bozulmasını gerektirecek bir sebep bulunmadığından, anılan kararın DÜZELTİLEREK ONANMASINA, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 50. maddesi uyarınca, bu onama kararının taraflara tebliğini ve bir örneğinin de belirtilen İdari Dava Dairesine gönderilmesini teminen dosyanın kararı veren ilk derece Mahkemesine gönderilmesine 22/06/2021 tarihinde oyçokluğuyla kesin olarak karar verildi.

KARŞI OY (X) :
Hukuki el atma davalarında taşınmazın değeri bir bütün olarak talep edilmekte, ancak taşınmazın değeri yargılama sırasında dava tarihi itibarıyla belirleneceğinden dava dilekçesinde talep edilen miktar çoğunlukla taşınmazın bilirkişi tarafından belirlenen değerinden farklı olmaktadır. Dava dilekçesinde talep edilen miktarın daha düşük olması halinde bilirkişilerce hesaplanan miktarla arasındaki fark tutar İdari Yargılama Usulü Kanunun 16.maddesinin 4. fıkrası uyarınca miktar artırım dilekçesiyle istenebilmektedir.
Hukuki el atma davalarında davacının amacının taşınmazın değerinin tamamının tazminini sağlamak olduğu göz önünde bulundurulduğunda miktar artırım (ıslah) dilekçesiyle istenilen bu miktarın yeni bir dava ya da aynı dava içinde ek bir istem niteliğinde olmadığı, aslında dava dilekçesinde de istenilen ancak miktarı bilirkişi raporuyla açıklığa kavuşan bir bedelin Kanunun tanıdığı imkan kullanılmak suretiyle istenilmesinden ibarettir.
Bir başka ifade ile; miktar artırımı (ıslah) sonucunda talep edilen dava konusu tutar, yeni bir dava yahut ayrı bir ek dava değil; süregelen davanın bizatihi kendisidir. Zîra davada gayrimenkulün değeri bir bütün olarak talep edilmektedir. Artırılan miktar için ilâve harç yatırılması ise usûlî bir muamele olup, bu husus artırılan miktar kısmının ayrı bir dava yahut ek dava olduğu sonucunu doğurmamaktadır (Yargıtay İçtihadı Birleştirme Büyük Genel Kurulu'nun 24.05.2019 tarih ve E: 2017/8, K: 2019/3 sayılı kararı). Kaldı ki, Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun 09.06.2020 günlü, E:2019/53, K:2020/853 sayılı kararı da aynı yöndedir.
Öte yandan, faizin asıl alacağa bağlı bir fer'i alacak olduğu, varlığının asıl alacağın varlığına bağlı olduğu ve hukuki el atma davalarında asıl alacak niteliğinde olan taşınmaz bedelinin dava tarihi itibarıyla hesaplandığı göz önünde bulundurulduğunda, dava tarihi itibarıyla belirli hale gelen asıl alacak niteliğindeki taşınmaz bedelinin Mahkemece kabulüne karar verilmesi halinde, kabul edilen miktarın tamamına dava tarihinden itibaren faiz yürütülmesi gerekmektedir.
Ayrıca, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49. maddesinin 2. fıkrasında; temyiz incelemesi sonunda karardaki maddi yanlışlıkların düzeltilmesi mümkün ise kararın düzeltilerek onanmasına karar verileceği düzenlenmiş olup, düzeltilmesi istenilen kararda ise kabul edilen tazminatın miktar artırımı (ıslah) suretiyle artırılan kısmına ıslah tarihinden itibaren faiz yürütülmesi yolundaki Mahkeme kararının kaldırılarak kabul edilen tazminatın tamamına dava tarihinden itibaren faiz yürütülmesine karar verilmiş olduğu göz önünde bulundurulduğunda, 2577 sayılı Kanunun düzeltmeye ilişkin hükmü mevcut durumda uygulanamayacağından, miktar artırımına uygulanacak faizin hesaplama tarihi yönünden Mahkeme kararının kaldırılmasına ilişkin Bölge İdare Mahkemesi kararının bozulması gerekmektedir. Ancak bu şekilde, idari dava dairesinin bozma kararına karşı ısrar hakkının mümkün olacağı açıktır.
Belirtilen nedenlerle; miktar artırımı (ıslah) yoluyla artırılan miktar için ıslah tarihinden itibaren faiz yürütülmesi gerektiği gerekçesiyle Bölge İdare Mahkemesi kararının düzeltilerek onanması yolunda verilen Dairemiz kararına bu yönden katılmıyorum.