6. Hukuk Dairesi 2021/416 E. , 2021/974 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
BİRLEŞEN DAVA : Ankara 17. Asliye Hukuk Mahkemesi 2008/448 E-2011/56 K. say.dosya
BİRLEŞEN DAVA : Ankara 4. Asliye Hukuk Mahkemesi 2008/333 E-2008/394 K. say.dosya
Taraflar arasındaki asıl ve birleşen davalarda tazminatı, tapu iptali ve tescil davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı asıl davanın reddine, birleşen 2008/333 davanın kısmen kabulüne, diğer birleşen davanın yeniden hüküm kurulmasına yer olmadığına yönelik verilen hükmün asıl davada davalı birleşen Ankara 17. Asliye Hukuk Mahkemesi 2008/448 E. sayılı davada davalı birleşen Ankara 4. Asliye Hukuk Mahkemesi 2008/333 E. Sayılı davada davacı ...... ve asıl davada davacı birleşen Ankara 4. Asliye Hukuk Mahkemesi 2008/333 E. Sayılı davada davalılar .... İnş.Taah.Turz.Gıda San.ve Tic.Ltd.Şti, ..., ... vekilleri tarafından duruşmalı olarak temyiz edilmesi üzerine ilgililere çağrı kağıdı gönderilmişti. Belli günde davacılar vekilleri Av..... ve Av. .... ile davalılar ..., ..., ... ve ... vekili Av.... ile davalı ...vekili Av.... gelmiş tebligata rağmen diğer davalı taraflardan gelen olmadığından onların yokluğunda duruşmaya başlanarak hazır bulunan avukatların sözlü açıklamaları dinlenildikten ve temyiz dilekçelerinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
- K A R A R -
Davacı vekili, davalı ile aralarında daire karşılığı taşeronluk sözleşmesi bulunduğunu, davalının haksız yere sözleşmeyi feshettiğini ileri sürerek imalatın seviyesine göre hakettiği bedelin tahsilini; birleşen 2008/333 esas sayılı davada, davacı vekili, davalıya, yaptığı imalat seviyesine göre hak ettiğinden daha fazla daire verildiğini ve diğer davalılara muvazaalı olarak devredildiğini ileri sürerek, fazladan verilen dairelerin tapusunun iptali ile davacı adına tescilini; birleşen 2008/448 esas sayılı davada, davacı vekili, davacının davalıdan daire satın aldığını ancak dairelerin halen teslim edilmediğini ileri sürerek, gecikme tazminatı ve eksik işler bedelinin tahsilini talep ve dava etmişlerdir.
Taraf vekilleri, davaların reddini istemişlerdir.
Mahkemece, (kapatılan) Yargıtay 23. Hukuk Dairesi"nin 12/09/2014 tarih, 2014/2507 Esas 2014/5589 Karar sayılı bozma ilamından sonra alınan bilirkişi raporuna göre; davacının 13.65 daireyi yaptığı imalat karşılığı hak ettiğini, daha önce devraldığı 15 daireden 1.35"i iade etmesi gerektiği gerekçesiyle, asıl davanın reddine, birleşen 2008/333 esas sayılı davanın kısmen kabulü ile 210.464,00 TL alacağın dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalı ... İnşaat Ltd. Şti."den tahsili ile davacıya ödenmesine, ıslah talebinin ve fazlaya ilişkin istemin ve diğer davalılara yönelik taleplerin reddine, birleşen 2008/448 esas sayılı davanın kesinleştiği anlaşıldığından yeniden hüküm kurulmasına yer olmadığına karar verilmiştir.
Dava konusunun devri 6100 sayılı HMK"nın 125. maddesinde düzenlenmiştir. Davanın açılmasından sonra, dava konusu davacı tarafından devredilecek olursa, devralmış olan kişi, görülmekte olan davada davacı yerine geçer ve dava kaldığı yerden itibaren devam eder (HMK 125/2). Dava konusu yapılmış olan mal veya hakkın başkasına devredilmesi ile, o mal veya hakka bağlı olan dava hakkı da birlikte devredilmiş sayılır. Dava hakkı asıl haktan ayrı bir hak değildir ve bu nedenle yalnız başına başkasına devredilemez. Taraflardan birinin, dava sırasında dava konusunu başkasına devretmesi halinde, artık o davanın konusu olan mal veya hak üzerinde bir tasarruf yetkisi kalmaz. Başka bir ifadeyle, dava konusunu devreden tarafın, artık o davada taraf sıfatı kalmaz. Dava konusunu devrettiği için taraf sıfatı kalmayan kimse huzuruyla yargılama sürdürülüp karar verilemez. Dava konusu, davacı tarafından devredilmiş ise devralan davacı yerine geçeceğinden kendisine tebliğ yapılarak sonrası yargılama aşamalarının tamamlanması ve hükmün de dava konusunu devralarak davacı yerine geçen kişi hakkında kurulması gerekir. Dava konusunun devredildiği aşamaya göre dava konusunu devralana, tarafların duruşmaya çağrılmasına ilişkin HMK"nın 147/1. maddesinde düzenlenen tebliğ yapılmadan karar verilmesi de mümkün değildir.
Buna göre dosyaya sunulan 03.09.2018 tarihli temlikname ile dava konusu alacağın tamamının asıl ve birleşen Ankara 17. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2008/448 esas sayılı davasında davalı, birleşen Ankara 4. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2008/333 esas sayılı dosyasında davacı yüklenici .... Mühendislik İnşaat Taah. Tur. Gıda, San. Ve Tic. Ltd. Şti. tarafından dava dışı....’a temlik edildiği anlaşılmıştır. Yargılama sırasında yapılan bu temlik maddi hukuk bakımından alacağın temliki sözleşmesi ise de usul hukukuna yansıyan sonucu dava konusunun devridir. Bu durumda temlik alan, alacağı devreden davalı birleşen davada davacı yerine geçmiş olduğundan kendisine dava konusunu devralan davalı birleşen dosyada davacı olarak tebliğ yapılıp taraf teşkilinin tamamlanması gerekirken kendisine tebliğ yapılmaksızın devreden huzuruyla yargılama yapılıp hüküm verilmesi doğru olmamış ve temyiz talebinde bulunan temlik edenin temyiz itirazları incelenmeksizin hükmün bozulması gerekmiştir (Yargıtay 15. HD. 24.09.2020 tarih, 2020/105 E. 2020/2560 K.).
2-Bozma nedenine göre, asıl ve birleşen 2008/448 esas sayılı davada davacı, birleşen 2008/333 esas sayılı davada davalı taşeron vekilinin tüm, asıl ve birleşen 2008/448 esas sayılı davada davalı, birleşen 2008/333 esas sayılı davada davacı yüklenici vekilinin diğer temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine gerek görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, davalı yüklenici .... Mühendislik A.Ş vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, davacı taşeron ... İnş. Ltd. Şti. vekilinin tüm, davalı yüklenici .... Mühendislik A.Ş vekilinin diğer temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına, peşin alınan harçların istek halinde iadesine, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 19.10.2021 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.