10. Hukuk Dairesi 2015/21138 E. , 2015/22888 K.
"İçtihat Metni"Mahkemesi :Asliye Hukuk (İş) Mahkemesi
Dava, hizmet tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, davanın kısmen kabulüne kısmen reddine karar verilmiştir.
Hükmün, davalı ... Sosyal Yardımlaşma Dayanışma Vakfı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Davanın yasal dayanağı 506 sayılı Kanunun 79/10. ve 5510 sayılı Kanunun 86/9. maddeleri olup anayasal haklar arasında yer alan sosyal güvenliğin yaşama geçirilmesindeki etkisi gözetildiğinde, sigortalı konumunda geçen çalışma sürelerinin saptanmasına ilişkin bu tür davalar kamu düzeni ile ilgili olduğundan özel bir duyarlılıkla ve özenle yürütülmeleri zorunludur. Bu bağlamda, hak kayıplarının ve gerçeğe aykırı sigortalılık süresi edinme durumlarının önlenmesi, temel insan haklarından olan sosyal güvenlik hakkının korunabilmesi için, tarafların gösterdiği kanıtlarla yetinilmeyip gerek görüldüğünde kendiliğinden araştırma yapılarak delil toplanabileceği açıktır.
Eldeki dosyada, davacı 09.09.2002-19.05.2014 tarihleri arasında çalıştığı iddiasıyla hizmetlerinin tespiti istemli açmış olduğu davada mahkemece, davanın kısmen kabulüne karar verilmiş ise de; yapılan inceleme ve araştırma hüküm kurmaya yeterli ve elverişli değildir. Mahkemece yapılacak iş, davacının hizmet döküm cetvelinde talep konusu dönemde ...’da bulunan dava dışı ... İnş. Gıd. .... San. ve Tic. Ltd. Şti. işyerinden 2007/6., 7., 8. aylarda 20 gün bildirim ve Kahramanmaraş’dan 18.05.2009-11.01.2012 tarihleri arasında 2926 sayılı Kanun kapsamında Tarım Bağ- Kur sigortalılığının olması nedeniyle bu çalışmaların fiili ve gerçek olup olmadığı araştırılmalı ve gerçek ise hak düşürücü süre gözetilmeli, davacı kömür deposunda bekçi olarak çalıştığını iddia etmesi ve kömür dağıtım işinin yılın belirli aylarında yapıldığı göz önüne alınarak çalışmanın tam zamanlı mı yoksa
kısmi zamanlı olduğu araştırılmalı, tanık beyanında geçen ... isimli şahsın kim olduğu tespit edilerek tanık sıfatıyla dinlenilmeli, uyuşmazlık konusu tarihleri içerir dönemsel sigorta primleri bordroları Kurum"dan getirtilmeli, anılan bordrolarda bildirimleri yapılan sigortalıların hizmet cetvelleri getirtilerek bilgi ve görgüsüne başvurulmalı, Kurum müfettişlerince işyerinde başkaca bir inceleme yapılıp yapılmadığı sorulmalı, inceleme yapılmışsa belgeler getirtilmeli, aynı çevrede faaliyet yürüten ve davacının çalışmasını bilebilecek durumda olan tarafsız nitelikte başka işverenler ve bordrolu çalışanlar yöntemince saptanarak tanık sıfatıyla dinlenilmeli, işçilik alacaklarına ilişkin dava dosyasının varlığı araştırılarak celbedilmeli ve işçilik hakları davasında dinlenen tanıkların anlatımları ile bu dosyada bilgi ve görgüsüne başvurulan tanıkların anlatımları karşılaştırılmalı, varsa çelişki giderilmeli, davacının kayıtlarda görünmeyen çalışmalarının hangi nedenlerle kayıtlara geçmediği ya da bildirim dışı kaldığı hususu, çalışmanın varlığı ve kesintili olup olmadığı yöntemince araştırılmalı, toplanan tüm kanıtlar birlikte değerlendirildikten sonra elde edilecek sonuca göre bir karar verilmelidir.
Mahkemece açıklanan maddi ve hukuki esaslar gözetilmeksizin eksik araştırma ve inceleme ile yazılı biçimde hüküm kurulması, usûl ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O hâlde, davalı ... Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 22.12.2015 günü oybirliği ile karar verildi.
sisteminin bir üyesidir.