Danıştay 13. Daire 2021/853 Esas 2021/2380 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2021/853
Karar No:2021/2380

TEMYİZ EDEN (DAVACILAR) : 1. ... Temizlik Yemek Nakliye İnşaat ve Güvenlik Sistemleri Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.
2. ... İnşaat Taahhüt Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.

VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVALI) : … Kurumu

VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN_KONUSU : .... İdare Mahkemesi'nin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Akdeniz Belediye Başkanlığı Çevre Koruma ve Kontrol Müdürlüğü'nce ... kayıt numarasıyla gerçekleştirilen "36 Ay Süreyle Kent Temizliği, Çöp Toplama ve Nakil İşlerinde Kullanılmak Üzere Muhtelif Araç Kiralama Hizmeti Alımı İşi" ihalesinde itirazen şikâyet başvurusunun reddine dair Kamu İhale Kurulu'nun (Kurul)14/10/2020 tarih ve 2020/UH.II-1658 sayılı işleminin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: .... İdare Mahkemesi'nce verilen kararda; davacı şirketlerin Akdeniz Belediye Başkanlığı Çevre Koruma ve Kontrol Müdürlüğü'nce ... kayıt numarasıyla gerçekleştirilen "36 Ay Süreyle Kent Temizliği, Çöp Toplama ve Nakil İşlerinde Kullanılmak Üzere Muhtelif Araç Kiralama Hizmeti Alımı İşi" ihalesine katıldığı, 31/08/2020 tarihli İhale Komisyon kararıyla 42.420.906,00-TL tutarlı davacı şirket teklifinin değerlendirme dışı bırakılarak ihalenin 54.903.978,00-TL teklif veren ... İnşaat Nakliye Temizlik Gıda Pazarlama Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. (...) uhdesine bırakıldığı, davacı şirketlerce 07/09/2020 tarihinde yapılan şikâyet başvurusunun ve 10/09/2020 tarihli davalı idare nezdinde yapılan itirazen şikâyet başvurusunun reddedilmesi üzerine bakılan davanın açıldığı,
Davacıların, "İhalenin birinci oturumunda teklifleri kapsamında yer alan belgelerin varlığı ve uygunluğu tespit edilmesine karşın ihalenin ikinci oturumunda, sundukları belgelerde eksiklik ve uygunsuzluklar bulunduğu gerekçesiyle tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılmasının çelişki ve tutarsızlığa yol açtığı; kendi malı olma şartı aranan araçlara ilişkin sunmuş oldukları belgelerin gerekli asgari özellikleri sağladığı" iddiası yönünden, ihalenin birinci ve ikinci oturumlarında alınan kararlar arasında tutarsızlık bulunduğu yönündeki iddiasına ilişkin olarak; mevzuat hükümleri ile İdari Şartname düzenlemeleri uyarınca ihalenin ilk oturumunda, isteklilerin belgelerinin eksik olup olmadığı ve teklif mektubu ile geçici teminatlarının usulüne uygun olup olmadığının kontrol edileceği, tekliflerin ihale dokümanında belirtilen şartlara uygun olup olmadığının tespitine yönelik ayrıntılı değerlendirmenin ise ihalenin ikinci oturumunda yapılacağı dikkate alındığında, idarece davacının teklifinde tespit edilen aykırılıkların, sunulması gereken belgelerin varlığı/yokluğuna ilişkin olmayıp belgelerin ayrıntılı incelenmesiyle tespit edilebilen unsurlara ilişkin olduğu anlaşılmakla, dava konusu işlemde hukuka aykırılık görülmediği,
Davacıların, "İhale üzerinde bırakılan istekli ile kendi teklifleri arasından yaklaşık KDV dâhil 14.730.024,96-TL fark bulunduğu, kamu kaynaklarının verimli kullanılması ilkesi gözetilerek ihalenin kendi uhdelerinde bırakılmaması durumunda telafisi mümkün olmayacak şekilde kamunun zarar uğrayacağı, mesnetten uzak gerekçeler ile değerlendirme dışı bırakılarak kendilerinin mağdur edildiği" iddiası yönünden, idarelerin yaptıkları ihalelerde diğer temel ilkelerin yanında kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla zorunlu oldukları, bu nedenle ihalelerde dokümanda belirtilen tüm yeterlik şartlarını karşılayan ve varsa aşırı düşük teklif değerlendirilmesi sonucunda uygun bulunan tekliflerin en avantajlı olanı üzerinde ihaleyi bırakmaları gerektiği, kamu ihale mevzuatınca ve ihale dokümanı uyarınca idarece gerçekleştirilen işlemlerin de bu yönde olduğu anlaşıldığından davacının daha düşük teklif bedele sahip teklifin ekonomik açıdan en avantajlı teklif olarak belirlenmesi gerektiğine yönelik iddiasının reddine ilişkin dava konusu işlemde hukuka uyarlık görülmediği,
Davacıların, "İş deneyiminin tevsiki amacıyla özel ortak ... İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. ile Doğtem Yat. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. arasında imzalanmış 01.04.2018 tarihli sözleşme ve sözleşmeye bağlı olarak Vergi Usul Kanunu’na göre kesilmiş faturaların sunulduğu, faturaların idare tarafından Gaziantep Vergi Dairesince teyit ettirildiğinin taraflarınca bilindiği, sunulan Kurumlar Vergisi Beyannamesinde kanunen bir kusur bulunmadığı dolayısıyla peşin kira olarak kesilen faturaların dikkate alınmayarak idare tarafından 2019 yılı gelirlerinin hatalı tespiti konusunda ısrar edildiği" iddiası yönünden, özel ortak niteliğindeki davacı ... İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti tarafından iş deneyiminin ihale dokümanına ve kamu ihale mevzuatına uygun olarak tevsik edildiği anlaşılmakla dava konusu işlemde hukuka aykırılık görülmediği,

Davacıların, "Kesinleşen ihale kararında tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılmasına ilişkin gerekçelerin belirtilmediği, yapılan hatalı tebligat nedeniyle ihale sürecinin mevzuata uygun işletilmediği dolayısıyla elenmelerine ilişkin başvuru haklarının doğru bir şekilde kullanılmasının engellendiği" iddiası yönünden, dava konusu ihalede, isteklilere bildirilen 31/08/2020 tarihli ihale komisyonu kararında, ihaleye iştirak eden isteklilerin ticaret unvanları, teklif edilen bedeller, ihalenin tarihi ve hangi istekli üzerine hangi gerekçelerle ihalenin yapıldığı hususlarının yer aldığı anlaşılmakla birlikte, davacı şirketlerin teklifinin değerlendirme dışı bırakılmasının gerekçelerine tam ayrıntılı bir şekilde yer verilmediğinin tespit edildiği, davacı tarafından kendisine yukarıda belirtildiği şekilde teklifinin değerlendirme dışı gerekçelerinin ayrıntıları hariç olarak bildirilen kesinleşen ihale kararına karşı 07/09/2020 tarihli dilekçeyle idareye başvuruda bulunulmuş olup idarece bu başvuruya 10/09/2020 tarihli yazı ile cevap verilmiş ve anılan isteklinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılmasının detayları da belirtilerek başvurunun reddedildiğinin bildirildiği, bu yazının aynı tarihte tebliğ edilmesi üzerine davacı şirketler tarafından 15/09/2020 tarihinde davalı idareye başvuruda bulunulduğu, davacının teklifinin değerlendirme dışı bırakılma gerekçelerinin tam ayrıntısı idarenin 10/09/2020 tarihli yazısı ile öğrenilmiş olsa da 10/09/2020 tarihli yazısının şikâyete cevap niteliğinde olduğunun idarece ilgili yazıda ifade edildiği, aynı yazıda davacının idare kararına karşı 10 gün içinde davalı idareye itirazen şikâyet başvurusunda bulunabileceğinin belirtildiği, bu suretle davacının herhangi bir hak kaybına veya zarara uğramadığı, yargı öncesi tüketilmesi zorunlu olan idari başvuru yollarının kullanılmasının önünde bir engel bulunmadığı, iddialarının dava konusu işlem ile Mahkememiz kararında incelendiği hususları göz önünde bulundurulduğunda davacının bahse konu iddiasının yerinde olmadığı anlaşılmakla dava konusu işlemde hukuka aykırılık görülmediği sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle dava konusu işlem hukuka uygun bulunarak davanın reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, temyize konu kararın iptali istenen Kurul kararı ile nerdeyse birebir aynı olduğu, dava dilekçesindeki iddialarının gerekçeli olarak karşılanmadığı, söz konusu araçlara ilişkin olarak tüm belgelerin zarfın içinde idareye sunulduğu, ihalenin ilk oturumunda bu belgelerin tamam olarak tutanağa bağlandığı ancak sonraki oturumlarda belgelerin eksik olduğu ileri sürülerek ihaleden elendikleri, ihaleyi yapan idarenin sonraki tespitine göre kimi araçlar için araç uygunluk belgesi ve araç uygunluk belgesi verilmişken, kimi araçlar için ise bu belgelerin verilmediği gibi bir sonucun ortaya çıktığı, basiretli tacir olan davacının böyle bir hata yapmasının mümkün olmadığı, davacı tarafından bu belgelerin idareye sunulduğu, ulaşılması çok da zor olmayan bu evrakları sırf ihaleye katılmak için satın aldığı araçlar açısından unuttuğunun düşünülemeyeceği, teklif zarfları açılırken tutanağın tutulduğu ve kamera kaydı ile tespitin yapıldığı ancak İdare Mahkemesi tarafından bu kayıtlar getirilip incelenmeksizin karar verildiği, istenilen tüm araçların işin ifası sırasında Teknik Şartname’ye uygun olup olmadığının kontrol edileceği dikkate alındığında ihale konusu araçlarla ilgili tüm belgelerin sözleşme aşamasında istenmesi gerektiği, ... plakalı aracın sadece bu ihaleye girilebilmesi için satın alındığı, bu aracın evraklarının dosya içinde olmadığına ilişkin iddiaların gerçeği yansıtmadığı, dosya içinde evrakları tam olan 9+1 m hidrolik sıkıştırmalı çöp kamyonunun istenen araçtan daha üstün ve verimli olduğu, davacının teklifinin değerlendirme dışı bırakılması ile kamu aleyhine büyük bir farkın oluştuğu ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından, dava konusu Kurul kararı gerekçesinde yer verildiği üzere davacıların başvurusunun reddinin hukuka uygun olduğu, ihalelerin kesinleşmiş ihale dokümanına göre yapıldığı, dokümanda talep edilen belgelerin eksiksiz olarak teklif ekinde sunulması gerektiği savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'NIN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi'nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, dosya tekemmül ettiğinden yürütmenin durdurulması istemi hakkında ayrıca bir karar verilmeksizin gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
İdare ve vergi mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacıların temyiz isteminin reddine,
2. Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle reddi yolundaki .... İdare Mahkemesi'nin ... tarih ve E:..., K:... sayılı temyize konu kararında, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde sayılan bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından anılan Mahkeme kararının ONANMASINA,
3. Temyiz giderlerinin istemde bulunan üzerinde bırakılmasına,
4. Posta giderleri avansından artan tutarın davacılara iadesine,
5. Kullanılmayan …-TL yürütmeyi durdurma harcının istemi hâlinde davacılara iadesine,
6. Dosyanın anılan Mahkeme'ye gönderilmesine,
7. 2577 sayılı Kanun'un 20/A maddesinin ikinci fıkrasının (i) bendi uyarınca kesin olarak (karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere), 22/06/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.